Όταν σκέφτεστε την ξεκούραση, μπορεί να φαντάζεστε τον μεσημεριανό ύπνο του Σαββάτου, ένα βράδυ της Παρασκευής που δεν πήγατε για ποτό ή ένα ρεπό από τη δουλειά. Με άλλα λόγια, ώρες χαλάρωσης ή/και ύπνου.
Αν και τίποτα δεν είναι καλύτερο από τη σωματική ξεκούραση, η ιδέα ότι στην πραγματικότητα υπάρχουν επτά διαφορετικοί τύποι ξεκούρασης απογειώνεται στο TikTok. Και για καλό λόγο.
Πέρα από τη σωματική ανάπαυση, η συγγραφέας και ψυχολόγος Dr. Saundra Dalton-Smith πιστεύει ότι χρειάζεστε επίσης νοητική, συναισθηματική, πνευματική, κοινωνική, αισθητηριακή και δημιουργική ανάπαυση. Η ιδέα πήρε σάρκα και οστά όταν TikTokers όπως ο χρήστης @DrJessicaKatanga μοιράστηκαν τις σκέψεις τους πάνω σε αυτό το θέμα και στη συνέχεια χιλιάδες άλλοι άρχισαν να μπαίνουν στη συζήτηση.
Παρόλο που κάποιοι τύποι ξεκούρασης μπορεί να είναι πιο σημαντικοί – και ίσως να αποζητάμε έναν ή δύο πιο συχνά από τους άλλους – όλοι μαζί παίζουν ρόλο στο πώς αισθανόμαστε καθημερινά.
«Χωρίς να συμμετέχετε και στους επτά τύπους ξεκούρασης, μπορεί να αρχίσετε να αισθάνεστε εξαντλημένες» λέει η Dr. Betsy Chung, κλινική ψυχολόγος. «Η ξεκούραση είναι εξαιρετικά σημαντική για τη συνολική μας λειτουργία, επειδή οι άνθρωποι δεν είμαστε ρομπότ και χρειαζόμαστε συνεχή ανεφοδιασμό για να λειτουργούμε σωστά», λέει στο Bustle.
«Σχεδόν οτιδήποτε κάνετε δαπανά ενέργεια και αυτή η ενέργεια πρέπει να αποκατασταθεί. Όταν δεν αφιερώνετε χρόνο για να ξεκουραστείτε σωματικά, ψυχικά, συναισθηματικά κ.λπ. μπορεί τελικά να αρχίσετε να εμφανίζετε τα συμπτώματα εξουθένωσης, όπως χρόνια κόπωση, ευερεθιστότητα, έλλειψη επιθυμίας να κάνετε πράγματα και δημιουργικά μπλοκαρίσματα».
Διαβάστε παρακάτω ποιοι είναι οι επτά τύποι ξεκούρασης, πώς αυτοί ερμηνεύονται και πώς θα καταφέρετε να τους ενσωματώσετε στη ζωή σας.
Σωματική ξεκούραση
Τι είναι: Η σωματική ξεκούραση είναι η πράξη αναζωογόνησης του σώματος και των επιπέδων ενέργειάς αυτού μέσω του ύπνου και της χαλάρωσης.
Γιατί είναι σημαντική: Σύμφωνα με την Dr. Janelle S. Peifer, LCP, ψυχολόγο, «η σωματική ξεκούραση βοηθάει το σώμα να λειτουργεί αποτελεσματικά και μας επιτρέπει να διατηρήσουμε την ενέργειά μας για να συμμετέχουμε σε καθημερινές δραστηριότητες. Επίσης, συμβάλλει στο να μην αρρωσταίνουμε πολύ συχνά».
Πώς θα καταλάβετε ότι τη χρειάζεστε: «Θα είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζεστε περισσότερη σωματική ξεκούραση όταν νιώθετε υποτονικοί, ζαλίζεστε ή έχετε πολλά νεύρα. Επίσης, το ανοσοποιητικό σας θα είναι αδύναμο», λέει η Chung.
Πώς θα την πετύχετε: Σύμφωνα με την ειδικό θα ήταν ιδανικό αν μπορούσατε κάθε φορά που νιώθετε την κούραση να σας καταβάλλει να απομακρύνεστε από την πηγή της κούρασής σας για λίγο. Ωστόσο, επειδή αυτό δεν είναι πάντα εφικτό προτείνει μικρές δόσεις ξεκούρασης μέσα στην ημέρα. Για παράδειγμα, πάρτε το μεσημεριανό σας μακριά από την οθόνη, περπατήστε για λίγο στο πάρκο ή απολαύστε ένα απόγευμα καθισμένες σε ένα παγκάκι στην πλατεία της γειτονιάς σας. Φυσικά, προτείνει να κοιμάστε όσο περισσότερο μπορείτε.
Ψυχική ανάπαυση
Τι είναι: Η ψυχική ανάπαυση έχει να κάνει με το να δώσετε στον εγκέφαλό και το πνεύμα σας την ευκαιρία να κάνει ένα διάλειμμα.
Γιατί είναι σημαντική: Με αυτόν τον τρόπο θα έχετε την ευκαιρία να σκέφτεστε καθαρά. «Δίνοντας στο μυαλό μας την ευκαιρία να απενεργοποιηθεί για λίγο, να πάψει να σκέφτεται διαρκώς ό,τι σας απασχολεί, θα καταφέρετε να μειώσετε το άγχος και το στρες στη ζωή σας. Ίσως θα γίνει και πιο εύκολο να βρίσκεται σε καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζετε», λέει η ειδικός. «Η ξεκούραση του μυαλού είναι επίσης σημαντική, καθώς καταφέρνουμε να συγκεντρωθούμε καλύτερα και να αντιμετωπίζουμε καθημερινές προκλήσεις με μεγαλύτερη σαφήνεια και ηρεμία».
Πώς θα καταλάβετε ότι τη χρειάζεστε: «Αν δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε ή νιώθετε απογοήτευση συχνά προσπαθήστε να κάνετε διαλείμματα από τα ζητήματα που σας απασχολούν εκείνη τη στιγμή. Αν, για παράδειγμα, έχετε αναλάβει ένα μεγάλο project στη δουλειά και νιώθετε πως έχετε φτάσει σε τέλμα, τότε απομακρυνθείτε για λίγο και ασχοληθείτε με κάτι άλλο. Η σκέψη σας κατ’ αυτόν τον τρόπο θα καθαρίσει».
Πώς θα την πετύχετε: Η ειδικός συμβουλεύει: «Θέστε όρια στον χώρο εργασίας και στις σχέσεις σας. Μείνετε σταθερές σε αυτά και μην τα παραβιάζετε. Προσπαθήστε να καταπολεμήσετε την ανάγκη για αναβλητικότητα και αν νιώθετε πως δεν μπορείτε να βρείτε λύση με τίποτα, τότε απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, αν το νιώθετε».
Κοινωνική ανάπαυση
Τι είναι: Αφορά στην επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της αλληλεπίδρασης με άλλους και της διασφάλισης του χρόνου για τον εαυτό σας.
Γιατί είναι σημαντική: «Όλοι χρειαζόμαστε χώρο για να επεξεργαστούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας, χωρίς την επιρροή των άλλων. Η κοινωνική ανάπαυση σάς επιτρέπει να επανασυνδεθείτε με τον εαυτό σας, αλλά και με τους γύρω σας με περισσότερη συνειδητοποίηση και ηρεμία. Σας δίνει, επίσης, την ικανότητα με τον καιρό να καταλάβετε πότε είναι απαραίτητο να αφιερώσετε χρόνο σε εσάς».
Πώς θα καταλάβετε ότι τη χρειάζεστε: «Όταν νιώθετε πως όλοι σας κουράζουν, βαριέστε τις κοινωνικές εκδηλώσεις και δεν βρίσκεται κανένα νόημα στις κουβέντες με τους γύρω σας, τότε χρειάζεστε μια μικρή διακοπή για εσάς».
Πώς θα την πετύχετε: Σε περίπτωση που θέλετε να ξεκουραστείτε κοινωνικά, τότε οι ειδικοί προτείνουν να προσέχετε πολύ σε ποιες κοινωνικές προσκλήσεις απαντάτε θετικά και πώς προγραμματίζετε τις εξόδους. Αν κάνετε πάρα πολλά ανάμεσα στη δουλειά, τους φίλους, τις σχέσεις και τον εθελοντισμό, προσπαθήστε να τα μειώσετε, για το δικό σας καλό. Το σημαντικότερο, όμως, είναι να προγραμματίσετε χρόνο για εσάς – είτε αυτός αφορά ένα χαλαρωτικό μπάνιο είτε ένα μάθημα γιόγκα.
Πνευματική ανάπαυση
Τι είναι: Η δημιουργία χώρου που μας επιτρέπει να βρείτε νόημα σε ό,τι κάνετε.
Γιατί είναι σημαντική: Η πνευματική ανάπαυση βοηθά να συνδεθούμε με τις αξίες και τους στόχους μας. Μας βοηθά να ασχοληθούμε με βαθιά υπαρξιακά ερωτήματα σχετικά με το τι έχει σημασία για εμάς και ποιος είναι ο σκοπός μας.
Πώς θα καταλάβετε ότι τη χρειάζεστε: «Αν νιώθετε πως η ζωή σας είναι στάσιμη και δεν έχετε κανέναν στόχο, τότε η πνευματική ξεκούραση είναι απαραίτητη. Δίνοντας στον εαυτό σας πνευματική ξεκούραση, μπορεί να είστε πιο προσηλωμένοι στις επιλογές που κάνετε στη ζωή και να νιώθετε ότι εσείς καθοδηγείτε τη ζωή σας και όχι οι άλλοι».
Πώς θα την πετύχετε: «Δοκιμάστε να διαλογιστείτε, να κάνετε μια εθελοντική πράξη ή να δημιουργήσετε κάτι όμορφο. Μπορεί επίσης να αισθανθείτε καλύτερα, αν παρακολουθήσετε ένα μάθημα γιόγκα, διαβάσετε βιβλία για θέματα που σας αρέσουν ή να μιλήσετε με κάποιον μέντορα. Το ίδιο αποτελεσματικό θα ήταν να κρατήσετε και ημερολόγιο, αν θεωρείτε ότι αυτό σας βοηθά περισσότερο». Διαβάστε εδώ πώς ένα ημερολόγιο μάς επηρεάζει θετικά.
Δημιουργική ανάπαυση
Τι είναι: Μάς επιτρέπει να γίνουμε πιο δημιουργικοί, ενεργοί και παιχνιδιάρικοι.
Γιατί είναι σημαντική: Αυτό το είδος ξεκούρασης μάς βοηθά να επιλύσουμε προβλήματα και να νιώσουμε πιο συντονισμένες με ένα έργο ή έναν στόχο πάνω στον οποίο εργαζόμαστε. Είναι επίσης διασκεδαστικό! Η δημιουργική ξεκούραση είναι το τέλειο γιατρικό κάθε φορά που αισθάνεστε πως βαριέστε και δεν έχετε τίποτα να κάνετε.
Πώς να την πετύχετε: Αφιερώστε χρόνο στη ζωγραφική, στην εξερεύνηση μιας νέας πτυχής του εαυτού σας ή σε κάποιο βιβλίο. Μπορείτε να εγγραφείτε σε μαθήματα δημιουργικής γραφής, μαστορεμάτων ή δεξιοτήτων με τις οποίες θέλετε να πειραματιστείτε. Δεν χρειάζεται να είστε «καλοί» σε ένα έργο για να είστε δημιουργικοί. Απλά διασκεδάστε με αυτό και περάστε καλά.
Αισθητηριακή ανάπαυση
Τι είναι: Η αισθητηριακή ανάπαυση σχετίζεται με περιβαλλοντικά ερεθίσματα, όπως δυνατοί θόρυβοι στην πόλη, φασαρία από τα αυτοκίνητα και ενοχλήσεις από τις πολλές ειδοποιήσεις στις ηλεκτρονικές συσκευές.
Γιατί είναι σημαντική: Επειδή μας βοηθά να ανακτήσουμε τον έλεγχο του τρόπου με τον οποίο βιώνουμε τον κόσμο γύρω μας. Το να ξεκουράζουμε αρκετά τις αισθήσεις μας θα έχει ως αποτέλεσμα μια συνολικά πιο ήρεμη παρουσία και προσωπικότητα.
Πώς θα καταλάβετε ότι τη χρειάζεστε: Όταν θέλετε απεγνωσμένα να κρυφτείτε από όλους και όταν ακόμα και ένας μικρός θόρυβος σάς ενοχλεί, τότε σίγουρα έχετε ανάγκη από αισθητηριακή ξεκούραση.
Πώς να την πετύχετε: Με διαλογισμό. Κάντε ασκήσεις αναπνοής και συγκέντρωσης και δώστε στον εαυτό σας χρόνο. Πολύ βοηθητικό θα ήταν και το να προγραμματίζετε την καθημερινότητά σας. Μέσα σε αυτό το πρόγραμμα το πιο σημαντικό είναι να σχεδιάζετε διαλείμματα από την οθόνη.
Συναισθηματική ανάπαυση
Τι είναι: Η συναισθηματική ανάπαυση έχει να κάνει με την ικανότητά μας να νοιαζόμαστε για εμάς και τους άλλους.
Γιατί είναι σημαντική: Σύμφωνα με τις ειδικούς, η συναισθηματική ξεκούραση επηρεάζει την ικανότητά μας να σχετιζόμαστε με τους άλλους με υγιή τρόπο. Αποκαθιστά επίσης τη σύνδεση που έχετε με τον εαυτό σας, η οποία επηρεάζει και τη σχέση σας με τους άλλους.
Πώς θα καταλάβετε ότι τη χρειάζεστε: Το πιο βασικό σημάδι συναισθηματικής εξουθένωσης είναι η απογοήτευση. Αν νιώθετε πως οι άλλοι σας εκνευρίζουν, γίνεστε εριστικές και ανυπόμονες, σίγουρα χρειάζεστε χρόνο για χαλάρωση.
Πώς θα την πετύχετε: Γράψτε ημερολόγιο, μιλήστε με έναν καλό φίλο, επεξεργαστείτε τις σκέψεις σας σε ψυχοθεραπεία, καταγράψτε τα συναισθήματά σας ή ξεκινήστε μια καθημερινή πρακτική ελέγχου του εαυτού σας. Η παρατήρηση του πώς αισθάνεστε θα σας βοηθήσει να παραμείνετε συνδεδεμένοι με τον εαυτό σας και να κατανοήσετε πότε πραγματικά χρειάζεστε ένα διάλειμμα.