Είναι χωρίς αμφιβολία οι Πανελλήνιες Εξετάσεις ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της παιδείας μας. Για το λύκειο μάλιστα είναι η βασική αιτία της παρακμής του.
Παράγοντες που έχουν να κάνουν με οικονομικά και συντεχνιακά συμφέροντα διαπλέκονται και δημιουργούν ένα περιβάλλον ασφυξίας για τους μαθητές και τις οικογένειές τους. Τα μέγιστα υποφέρουν από την κατάσταση αυτή και οι εκπαιδευτικοί που εννοούν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους μέσα στη σχολική αίθουσα.
Το προηγούμενο σύστημα εισαγωγής μετά από δεκαπέντε χρόνια “έφαγε τα ψωμιά του” αφού συνέτεινε στην παρακμή του δημόσιου σχολείου και επιπλέον δημιούργησε υποψήφιους πολλών ταχυτήτων που διαγωνίζονταν μεταξύ τους σε ανόμοια μαθήματα για τις ίδιες θέσεις. Επίσης το σύστημα αυτό κατά γενική ομολογία είχε σαν συνέπεια να εισάγονται σε πανεπιστημιακές σχολές φοιτητές χωρίς το απαιτούμενο γνωστικό υπόβαθρο με αποτέλεσμα να αδυνατούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα, να απογοητεύονται και τελικά να εγκαταλείπουν το πανεπιστήμιο.
Πριν τρία χρόνια το υπουργείο παιδείας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής εξήγγειλε νέο σύστημα, το οποίο προσομοίαζε με το σύστημα των δεσμών που ίσχυε παλαιότερα. Πριν όμως ολοκληρωθεί η αλλαγή, άλλαξε ο υπουργός παιδείας και ο νέος υπουργός ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος όχι μόνο δεν πήρε καμία πρωτοβουλία για την επίλυση των όποιων προβλημάτων (έλλειψη βιβλίων, χωρισμός των σχολών στα επιστημονικά πεδία κλπ), αλλά με ατυχείς πρωτοβουλίες του, περιέπλεξε ακόμα περισσότερο τα πράγματα.
Έτσι φθάσαμε στο σημείο τα παιδιά της εφετινής Β' Λυκείου να μην γνωρίζουν ακόμα ούτε σε ποια μαθήματα θα εξεταστούν του χρόνου, ούτε σε ποιο επιστημονικό πεδίο θα ανήκει η κάθε σχολή.
Η νέα ηγεσία του υπουργείου παιδείας, μετά τις πρόσφατες εκλογές, εξήγγειλε και αυτή αλλαγές που όμως είναι πολύ θολές και εκπορεύονται από ακόμα πιο θολές επιτροπές που κανείς δεν γνωρίζει ποιοι τις συγκροτούν και πίσω από πόσες ερμητικά κλειστές πόρτες εργάζονται.
Πρόσφατα μάλιστα διέρρευσε στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο ένα σχέδιο που κατά γενική ομολογία είναι εκτός τόπου και χρόνου και θα δημιουργήσει, αν εφαρμοστεί, πλείστα όσα προβλήματα, τόσο στο σχολείο όσο και στους υποψήφιους.
Αν εφαρμοζόταν ένα τέτοιο απίθανο σύστημα, εκτός του ότι θα ανέτρεπε πλήρως την τελευταία στιγμή τον σχεδιασμό του κάθε μαθητή , θα δημιουργούσε επιπλέον υποψηφίους πολλών ταχυτήτων οι οποίοι θα διαγωνίζονταν και πάλι μεταξύ τους σε μαθήματα διαφορετικής δυσκολίας για τις ίδιες σχολές.
Το δε λύκειο θα διαλύονταν πλήρως αφού οι μαθητές από την πρώτη τάξη θα χώριζαν τα μαθήματα σε “χρήσιμα και άχρηστα”, τοποθετώντας μάλιστα στα “άχρηστα” σχεδόν όλα εκείνα τα μαθήματα που θεωρούνται από την εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και ολόκληρη την κοινωνία σαν κύρια μαθήματα.
Με αυτές τις σκέψεις πήρα την πρωτοβουλία να διατυπώσω μια απλή πρόταση, που κατά τη γνώμη μου έχει το πλεονέκτημα να "κουμπώνει" με όσα είχαν ανακοινωθεί και γνώριζαν ως τώρα οι μαθητές, αλλά ταυτόχρονα να διορθώνει και πολλές από τις αδυναμίες του "συστήματος Αρβανιτόπουλου".
Συγκεκριμένα, προτείνω να διευρυνθεί τόσο το περιεχόμενο σπουδών στο σχολείο για τον μαθητή, όσο και το πεδίο των επιλογών του για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Με βάση την πρόταση αυτή η κάθε σχολή θα επιλέγει με δική της ευθύνη το προφίλ των φοιτητών που επιθυμεί να έχει στις τάξεις της και ο κάθε υποψήφιος θα προσαρμόζει τις εξετάσεις στις δικές του προτιμήσεις και δυνατότητες, χωρίς όμως να διαταράσσεται η ισονομία ανάμεσα στους υποψήφιους.
Προτείνω λοιπόν να δημιουργηθούν τρεις προσανατολισμοί σπουδών στην τελευταία τάξη του λυκείου.
Οι μαθητές κάθε κατεύθυνσης θα διδάσκονται στο σχολείο πέντε μαθήματα προσανατολισμού ως εξής:
ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
Μαθηματικά: 6 ώρες
Φυσική: 4 ώρες
Χημεία: 4 ώρες
Βιολογία: 3 ώρες
Πληροφορική: 3 ώρες
ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
Αρχαία: 6 ώρες
Ιστορία: 4 ώρες
Λατινικά: 4 ώρες
Κοινωνιολογία: 3 ώρες
Αρχές Φυσικών Επιστημών: 3 ώρες
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ- ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ -ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
Μαθηματικά και στοιχεία στατιστικής: 6 ώρες
Οικονομία: 4 ώρες
Ιστορία: 4 ώρες
Κοινωνιολογία: 3 ώρες
Αρχές Φυσικών Επιστημών: 3 ώρες.
Το κάθε πανεπιστημιακό τμήμα επιλέγει ελεύθερα σε ποιον ή ποιους προσανατολισμούς θέλει να ενταχθεί και σε ποια μαθήματα των εν λόγω προσανατολισμών (το ελάχιστο 3 συν τη γλώσσα) θέλει να εξετάζονται οι υποψήφιοι που θα δεχθεί.
Ο κάθε υποψήφιος ανάλογα με τις σχολές που θέλει να διεκδικήσει επιλέγει σε ποια και πόσα μαθήματα του δικού του προσανατολισμού θα εξεταστεί σε πανελλαδικό επίπεδο.
Τα μόρια εισαγωγής του υποψηφίου για το κάθε τμήμα προκύπτουν από τον μέσο όρο της βαθμολογίας των μαθημάτων που είναι υποχρεωτικά για το τμήμα αυτό.
Τα υπόλοιπα μαθήματα, στα οποία τυχόν εξετάστηκε σε πανελλαδικό επίπεδο ο υποψήφιος, λαμβάνονται υπ' όψη για το συγκεκριμένο τμήμα μόνο εφ' όσον ανεβάζουν τον μέσο όρο της βαθμολογίας του. Διαφορετικά όχι.
Σημείωση: Για τον καθορισμό των ωρών διδασκαλίας πάρθηκε υπ' όψη τόσο η ανάγκη το εβδομαδιαίο σύνολο να είναι 20 ώρες, όσο και οι ώρες διδασκαλίας κατεύθυνσης που είχε το κάθε μάθημα στο προηγούμενο σύστημα συνολικά στη Β' και Γ' Λυκείου, για να μπορεί το υπάρχον διδακτικό προσωπικό στοιχειωδώς να ανταποκριθεί στις ανάγκες των σχολείων.
Κρανιάς Γιώργος
Καθηγητής ΠΕ0402 στο 3ο ΓΕΛ Τρικάλων.