Στο πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου ως ο τεχνικός σύμβουλος της Πολιτείας, το Περιφερειακό Τμήμα Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κατέθεσε τις προτάσεις του για την βελτιστοποίηση της νομοθεσίας περί επικίνδυνων κτισμάτων.

Πιο συγκεκριμένα, το ΤΕΕ - ΚΔΘ απέστειλε επιστολή με αποδέκτες τον Υπουργό Οικονομικών, τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τον Πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας, τον Δήμαρχο Λαρισαίων, τον Πρόεδρο του ΤΕΕ και τους Προέδρους των Περιφερειακών Τμημάτων του ΤΕΕ, με την οποία προτείνει μια σειρά αλλαγών που στόχο έχουν τη βελτίωση της νομοθεσίας και την επικαιροποίησή της.

Οι προτάσεις του ΤΕΕ - ΚΔΘ εστιάζουν σε τρεις περιοχές ενδιαφέροντος 

Πρώτον στις διαδικασίες καταγγελίας και διενέργειας αυτοψίας, με σκοπό την απλοποίησή τους και την ενίσχυση της δυνατότητας των αρμόδιων Υπηρεσιών Δόμησης των Πολεοδομιών των Δήμων να παρεμβαίνουν έγκαιρα και αποτελεσματικά. 

Δεύτερον, στη απλοποίηση της διαδικασίας χαρακτηρισμού των επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών και κτισμάτων, με διττό σκοπό -τόσο την προστασία της ανθρώπινης ζωής όσο και τη διατήρηση της κληρονομιάς μας.

Τρίτον, στην απλοποίηση της νομοθεσίας σε ότι αφορά στη διαδικασία κατεδάφισης ή επισκευής, την πρόσθεση πρόβλεψης για τα επικινδύνως ετοιμόρροπα στο άρθρο 32Γ του Ν. 4412/2016 και την κάλυψη του σχετικού κόστους.

Με αφορμή την εν λόγω επιστολή, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας κ. Νίκος Παπαγεωργίου σημείωσε τα εξής: «Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει, οι συνθήκες αλλάζουν και οι κίνδυνοι αυξάνονται. Σκοπός της νομοθεσίας είναι να επιλύει κρίσιμα ζητήματα με ταχύτητα και με οριστικές και ουσιαστικές λύσεις. Έτσι, και σε ότι αφορά στον κίνδυνο που ενέχουν για τους πολίτες τα επικινδύνως ετοιμόρροπα κτίρια, η νομοθεσία οφείλει να αναθεωρηθεί και να επικαιροποιηθεί προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα αποτελεσματικά και να μην θρηνήσουμε άλλη ανθρώπινη ζωή. Ως ΤΕΕ - ΚΔΘ, από την πρώτη στιγμή αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση και η εν λόγω επιστολή αποτελεί τη συμβολή του τεχνικού κόσμου στην επίλυση ενός ακόμη κρίσιμου ζητήματος για την ενίσχυση της ασφάλειας των συμπολιτών μας. Είμαστε έτοιμοι να συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις σε κάθε παραγωγική προσπάθεια προκειμένου να γίνουν οι γειτονιές και οι πόλεις μας πιο ασφαλείς».

Προτάσεις για την επικαιροποίηση της νομοθεσίας περί ετοιμόρροπων κατασκευών

Παρακάτω παρατίθενται αναλυτικά οι προτάσεις του ΤΕΕ - ΚΔΘ προς τους φορείς της Πολιτείας, για την θέσπιση μιας νέας διαδικασίας προληπτικού αλλά και καταστατικού ελέγχου των επικίνδυνων κτισμάτων και σημείων.

Α. Δημιουργία από το ΤΕΕ Μητρώου Μηχανικών Επικινδυνότητας Κτισμάτων και Σημείων

1. Το ΤΕΕ θα δημιουργήσει σχετικό μητρώου μηχανικών κατά τα πρότυπα των ελεγκτών ΑΠΕ το οποίο θα επικαιροποιεί ανά 3 μήνες. 

2. Κατόπιν αιτήματος -είτε από ιδιώτη είτε από μία ΥΔΟΜ- για σύνταξη έκθεσης αυτοψίας για κατηγοριοποίηση του κτίσματος σε κάποια κατηγορία επικινδυνότητας ή την διαπίστωση μη-επικινδυνότητας, το ΤΕΕ θα προβαίνει σε κλήρωση για τον ορισμό του Μηχανικού. 

3. Η αμοιβή του μηχανικού για την έκθεση αυτοψίας θα πρέπει να είναι προκαθορισμένη, στα πρότυπα της σχετικής νομοθεσίας ελεγκτών ΑΠΕ.

4. Η έκθεση αυτοψίας θα περιλαμβάνει τυποποιημένο έντυπο αυτοψίας - έκθεσης, το οποίο θα δημιουργήσει το ΤΕΕ. 

Β. Προληπτικός Έλεγχος Επικίνδυνων Κτισμάτων και Σημείων

1. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια των πολιτών προτείνεται νομοθετική ρύθμιση που θα πρέπει να περιλαμβάνει την υποχρεωτική υποβολή από τον ιδιοκτήτη στην αρμόδια ΥΔΟΜ, σχετικής βεβαίωσης μη-επικινδυνότητας ανά 10 έτη. Η μη-συμμόρφωση του ιδιοκτήτη θα πρέπει να επιφέρει σημαντικό πρόστιμο το οποίο θα βεβαιώνεται μέσω της ΑΑΔΕ στον/στους ιδιοκτήτες.

2. Την βεβαίωση μη-επικινδυνότητας (ή και επικινδυνότητας αν έτσι προκύψει μετά την αυτοψία) συντάσσει ιδιώτης μηχανικός μέλος του ειδικού μητρώου του ΤΕΕ, κατόπιν αιτήματος του ιδιοκτήτη στο ΤΕΕ, και κλήρωσης από το ΤΕΕ για τον ορισμό του μηχανικού.

3. Η αμοιβή του ιδιώτη μηχανικού σε αυτήν την περίπτωση βαρύνει τον ιδιοκτήτη του ακινήτου.

4. Στην περίπτωση μη-υποβολής από τον ιδιοκτήτη της σχετικής βεβαίωσης ανά 10ετία στην αρμόδια ΥΔΟΜ, η ΥΔΟΜ θα προβαίνει σε αντίστοιχο αίτημα στο ΤΕΕ για ορισμό μηχανικού. Σε αυτήν την περίπτωση η αμοιβή του μηχανικού βαραίνει τον Δήμο.

5. Αναλόγως με το πόρισμα της έκθεσης αυτοψίας, η ΥΔΟΜ θα προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες λήψης μέτρων για άρση της επικινδυνότητας, ή την παραπομπή της υπόθεσης στην ανάλογη επιτροπή επικινδύνως ετοιμόρροπων, εφόσον η αυτοψία κρίνει το κτίσμα ως επικινδύνως ετοιμόρροπο.

6. Οι συνολικές δαπάνες για την διαδικασία του προληπτικού ελέγχου θα πρέπει να καταλογίζονται στον ιδιοκτήτη του ακινήτου μέσω της ΑΑΔΕ. Αντίστοιχες πιστώσεις θα γίνονται από το Υπουργείο Οικονομικών στους Δήμους με πόρους από το Πράσινο Ταμείο.

Γ. Κατασταλτικός Έλεγχος Επικίνδυνων Κτισμάτων και Σημείων

1. Διαδικασία καταγγελίας/έκθεσης αυτοψίας

I. Η καταγγελία να γίνεται είτε προφορικώς, είτε γραπτώς, είτε ηλεκτρονικά (μέσω σχετικής διαδικτυακής πλατφόρμας που κάθε Δήμος οφείλει να αναπτύξει στην Ιστοσελίδα του,  όπου ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να μεταφορτώνει και σχετικό οπτικό υλικό (φωτογραφίες/βίντεο).

II. Με το που λάβει γνώση η αρμόδια ΥΔΟΜ είτε μέσω της καταγγελίας, είτε αυτεπάγγελτα, η ΥΔΟΜ θα στέλνει αίτημα στο ΤΕΕ για ορισμό μηχανικού για έκθεση αυτοψίας. Το κόστος της αυτοψίας θα βαρύνει τον Δήμο. Ο μηχανικός θα στέλνει την έκθεση αυτοψίας στην αρμόδια ΥΔΟΜ και στο ΤΕΕ

III. Ανάλογα με την κατηγορία επικινδυνότητας, η αρμόδια ΥΔΟΜ έχει την ευθύνη της επιβολής οριστικών ή προσωρινών μέτρων άρσης επικινδυνότητας μέχρι την οριστική άρση της επικινδυνότητας (μέσω επισκευής, κατεδάφισης του κτίσματος, ή της παραπομπής της υπόθεσης (εφόσον έχει κριθεί επικινδύνως ετοιμόρροπο) στην αντίστοιχη επιτροπή επικινδύνως ετοιμόρροπων.

2. Διαδικασία επικινδύνως ετοιμόρροπων

Στο πλαίσιο τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας και διαδικασιών (μέρος της οποίας μπορείτε να δείτε στο διάγραμμα 1) προτείνεται:

Η 3μελής επιτροπή που υφίσταται βάσει της σημερινής νομοθεσίας, να μετατραπεί σε 5μελής με συμμετοχή ενός (1) εκπροσώπου του Υπ. Πολιτισμού (Νεωτέρων) – Διπλωματούχο Αρχιτέκτων Μηχανικό, ενός (1) της Περιφέρειας και ελλείψει αυτού της Αποκεντρωμένης – Διπλωματούχο Πολιτικό Μηχανικό, δύο (2) εκπροσώπους του ΤΕΕ (έναν Αρχιτέκτονα και έναν Πολιτικό Μηχανικό), και ένας (1) εκπρόσωπος του Μητροπολιτικού Δήμου - Διπλωματούχο Πολιτικό Μηχανικό, ο οποίος θα είναι και ο Πρόεδρος της Επιτροπής. 

Η εν λόγω επιτροπή θα είναι αρμόδια για να λαμβάνει όλες τις αποφάσεις (κατεδαφιστέο, αποστολή υπόθεσης στο ΥΠΕΝ ή/και στο ΥΠΠΟ για κήρυξη διατηρητέου) υποκαθιστώντας αντίστοιχα το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και την Εφορεία Νεωτέρων, κερδίζοντας έτσι σημαντικό χρόνο, ενώ η απόφασή της θα πρέπει να μην επιδέχεται ένσταση όταν είναι ομόφωνη. Στην περίπτωση που δεν είναι ομόφωνη η απόφαση θα πρέπει να επιδέχεται ένσταση από τον ιδιοκτήτη εφόσον ο ίδιος το επιθυμεί, και θα παραπέμπεται στην 7μελή επιτροπή, όπου η απόφασή της θα είναι τελεσίδικη. 

3. Διαδικασία κατεδάφισης/επισκευής

Επιπλέον, για τη βελτίωση της νομοθεσίας προτείνουμε:

I. Να προστεθεί στο άρθρο 32Γ του Ν. 4412/2016 πρόβλεψη ώστε πέραν των φυσικών καταστροφών και συμπεριλαμβάνονται και οι περιπτώσεις επικινδύνως ετοιμόρροπων κτισμάτων και σημείων τόσο για κατεδάφισή τους όσο και για την επισκευή τους.

II. Ο Δήμος θα υλοποιεί αντίστοιχα την επισκευή ή κατεδάφιση του κτίσματος, με το κόστος αυτών να βεβαιώνεται στον ιδιοκτήτη ως οφειλή στην ΑΑΔΕ, ενώ τα συνολικά ποσά θα πιστώνονται στους Δήμος από το Πράσινο Ταμείο.

Με γνώμονα να προχωρήσει το συντομότερο δυνατό η επικαιροποίηση της σχετικής νομοθεσίας, παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση.

Διάγραμμα 1