H Ελενα Ακρίτα δεν χρειάζεται συστάσεις. Η «κόρη του Λουκή και της Σίλβας», σύζυγος του πρώην βουλευτή Τρικάλων της ΔΗΜΑΡ Γιώργου Κυρίτση, έχει μάθει να λέει και, κυρίως, να γράφει αυτά που πιστεύει. Να εκτίθεται δημόσια. Και με τον ίδιο τρόπο αναγνωρίζει τα λάθη της.
Από το «Ενθουσιάστηκα σαν μικρό παιδί με τον ΣΥΡΙΖΑ», πέρασε στη διάψευση των ελπίδων και την απογοήτευση. «Δεν έψαξα για δικαιολογίες. Είπα έκανα λάθος». Οπως έκανε λάθος και στην υπόθεση του ΔΟΛ. «Υποτίμησα τα κότσια που είχαμε στα "Νέα" και στο "Βήμα". Αλλά πικράθηκα με αυτούς που μας εγκατέλειψαν». Στο νέο της μυθιστόρημα, μια αστυνομική ιστορία με άμεσες αναφορές στην κρίση, «πρωταγωνιστούν» η δημοσιογραφία και η πολιτική.
Δύο χρόνια μετά τον «Φόνο 5 αστέρων», το πρώτο της αστυνομικό μυθιστόρημα, που έγινε μπεστ σέλερ και εξακολουθεί να πουλάει, μόλις κυκλοφόρησε το επόμενο: Είναι «Το Μυστικό της Μπλε Πολυκατοικίας» (εκδόσεις Διόπτρα), μια ιστορία που μπλέκει στην πλοκή της κοινωνικά και πολιτικά στοιχεία της σημερινής κρίσης. Δεν διάλεξε άλλωστε τυχαία την εμβληματική πολυκατοικία στα Εξάρχεια όπου διέμειναν, κατά καιρούς, ο Κύρκος, ο Μινωτής και η Παξινού, ο Χορν, η Βέμπο...
- Θεωρείτε ότι το Πολυτεχνείο, απ' όπου ξεκινά το μυθιστόρημά σας, είναι η ρίζα της σύγχρονης πολιτικής παθογένειας;
«Τότε εγώ τελείωνα το σχολείο. Από όλη αυτή την πικρή υπόθεση του Πολυτεχνείου, ήθελα να αναδείξω ότι κάποιοι άνθρωποι με σημαία τους το Πολυτεχνείο καπηλεύτηκαν αυτή τη σημαντική και ματωμένη νύχτα. Χτίσανε ζωές και καριέρες πατώντας σε πτώματα άλλων που κράτησαν πιο χαμηλό προφίλ. Ενας τέτοιος ήρωας, με πολλά εισαγωγικά, είναι ο ήρωας του βιβλίου μου».
- Μέσα από το βιβλίο σας παρουσιάζετε τον σύγχρονο Έλληνα πολιτικό εξαιρετικά απεχθή... Ετσι είναι;
«Δεν έχω υποχρέωση να κρατάω ίσες ισορροπίες, γιατί δεν πολιτεύομαι ούτε θα το κάνω ποτέ. Αυτή τη στιγμή, καλώς ή κακώς, όπως χτίζουμε εμείς τη μοίρα μας με τη χέρια μας, τη χτίζουν και οι πολιτικοί. Ας πρόσεχαν λοιπόν. Αν οι πολιτικοί μας είναι σαν τον Αντώνη Σκιαδά του βιβλίου μου, αδίστακτοι, αδιάφοροι και δεν τους νοιάζει τίποτα, αυτός, απλώς, είναι πιο χαρισματικός, πιο νόστιμος και κάνει καλύτερη καριέρα. Αν μου ζητήσεις να σου πω στα γρήγορα έναν πολιτικό που εκτιμώ, δεν μπορώ. Ούτε εν ενεργεία ούτε καν εν ανενεργεία. Αντιθέτως, έχω περιπτώσεις πολιτικών που αμαυρώνουν το Κοινοβούλιο με τις απόψεις, με τη διγλωσσία, με την υποκρισία τους».
- Οπως; Εξαιρέσεις υπάρχουν;
«Εγώ είμαι παιδί εξαιρέσεων. Κόρη του Λουκή και της Σίλβας. Και σήμερα υπάρχουν εξαιρέσεις. Εχουμε όμως ένα Κοινοβούλιο που αναμασάει και παπαγαλίζει. Και μην μου πουν ότι ήταν πάντα έτσι. Γιατί δεν ήταν. Υπήρχαν φωνές, θαρραλέες μορφές. Αν δείτε τους 300 της Μεταπολίτευσης, ανάμεσά τους και η μητέρα μου, ήταν διαμάντια, σπουδαίοι, αριστεροί. Ο Μαγκάκης, ο Κύρκος, ο Πεσμαζόγλου. Διαβασμένοι, μορφωμένοι».
- Κάτι που δεν ισχύει σήμερα;
«Την αμορφωσιά του ΣΥΡΙΖΑ τη βλέπουμε και τη ζούμε. Αλλά και η άλλη πλευρά είναι αμόρφωτη. Θα έπρεπε σαν μια παρακαταθήκη να έχουν μια κουλτούρα, μια φινέτσα. Οι περισσότεροι δεν το έχουν».
- Παρουσιάζετε τον χώρο της δημοσιογραφίας με μελανά χρώματα, εκτός από τη νέα δημοσιογράφο που ψάχνει την αλήθεια.
«Είμαι σίγουρη ότι σήμερα υπάρχει αυτό το είδος δημοσιογράφου. Η Ελσινόρη, η ηρωίδα μου από τα μικρά site που ήταν ονειρευόταν να βρεθεί στη μεγάλη συστημική εφημερίδα και συνειδητοποίησε ότι κι εκεί απλήρωτη είναι. Πιστεύω ότι περιγράφω το επάγγελμα ως έχει. Οπως μαύρη ήταν η νύχτα του Πολυτεχνείου, έτσι είναι το επάγγελμα του δημοσιογράφου, μαζί με τον καιροσκοπισμό των αρχισυντακτών, των εκδοτών...».
- Μιλάτε επί προσωπικού;
«Οσο και να φαίνεται απίστευτο, στον Λαμπράκη, όλα τα χρόνια δεν ένοιωσα τι θα πει λογοκρισία. Δεν ξέρω ποιος κανόνισε σε ποιο σπίτι και με ποια γάτα, αλλά από τα 18 μου ως σήμερα, δεν παρενέβη ποτέ κανείς σε κανένα μου κείμενο. Γνώρισα μεγέθη που ακόμα και σήμερα όταν τα σκέφτομαι μένω άφωνη. Ηταν ένα περιβάλλον όπου δεν υπήρχε η έννοια του αφεντικού. Ο Λαμπράκης μας μιλούσε στον πληθυντικό. Κι ενώ θα μπορούσα να βγω στη σύνταξη, δεν το έκανα. Είπα θα κάτσω να το πολεμήσω ως το τέλος. Και μετά θα φύγω»
- Ωστόσο, κάποια στιγμή, με ένα κείμενό σας στα «Νέα», πιστέψατε ότι είχε έρθει το τέλος...
«Ευτυχώς ήταν μια λανθασμένη εκτίμηση ότι θα κλείσει τότε η εφημερίδα. Υποτίμησα τα κότσια που είχαμε στον ΔΟΛ. Νόμιζα ότι όπως σε άλλες δουλειές, που έκλεισαν, θα συμβεί το ίδιο και σε εμάς. Αυτό το παράξενο πείσμα, δεν μας το είχα. Και πήρα ένα μάθημα. Ηταν σαν να χαροπαλεύαμε και τελικά σηκωθήκαμε. Οχι, δεν ήταν θαύμα. Ηταν το θάρρος και το κουράγιο όλων αυτών των ανθρώπων με τους οποίους έχω διαφωνήσει άπειρες φορές πολιτικά. Πικράθηκα όμως πολύ με αυτούς που μας εγκατέλειψαν, κάποιες εμβληματικές προσωπικότητες, στεναχωρήθηκα πολύ».
- Αναφέρεστε συγκεκριμένα σε κάποιους; Στον Γιώργο Παπαχρήστο;
«Ναι, με στεναχώρησε που έφυγε. Παρ΄όλο που του έστειλα ένα SMS και του ευχήθηκα καλή επιτυχία, και μου απάντησε. Ηταν επιλογή του. Δεν με ενδιαφέρει αν έφυγε ο Κανέλλης ή πιο πριν ο Κασσιμάτης _κυρίως με αυτά που γράφει τώρα στην Καθημερινή, δεν με νοιάζει καθόλου. Ξέρετε έχω μια αρχή να μην χτυπάω συναδέλφους _πλην εξαιρέσεων. Δεν μασάω εγώ. Ισως γιατί έχω μια ηλικία, μια δυνατότητα, καλούς δικηγόρους.Ανήκω στην παλιά σχολή εγώ και εκτιμώ τους δημοσιογράφους που γράφουν. Γι΄αυτό και στεναχωρήθηκα με τον Γιώργο Παπαχρήστο. Κι ας διαφωνώ πλήρως μαζί του στα πολιτικά. Εχει καλό χειρόγραφο. Από την άλλη, θέλω να προσθέσω ότι δεν ξέρω τι ζόρια τραβάνε οι άνθρωποι ούτε τι ανάγκες έχουν. Δεν μπορώ τις πολύ αυτοκρατορικές αντιλήψεις. Οταν έχεις να πληρώσεις κάποια πράγματα, όταν έχεις υποχρεώσεις».
- Ψάχνετε δικαιολογίες για εκείνους που έφυγαν από τον ΔΟΛ;
«Ξέρω συναδέλφους από τα Νέα που δεν είχαν να βγάλουν τη μέρα, άλλους που δεν λένε τα προβλήματά τους και κάποιους άλλους που βοηθάνε χωρίς να το λένε, που έχουν στηρίξει συναδέλφους τους από το υστέρημά τους. Κι είμαι υπερήφανη για τα Νέα και το Βήμα. Ολη μου τη ζωή, με μια μικρή εξαίρεση όταν πήγα στο Εθνος του Φιλιππόπουλου, δεν με πρόσβαλε κανένας».
- Αλήθεια, κυρία Ακρίτα, πώς εμπιστευθήκατε και στηρίξατε τον ΣΥΡΙΖΑ;
«Εγώ όταν ξεκίνησα, μικρή, ήμουν στο ΕΚΚΕ, αριστερή, βορείων προαστίων. Μετά μπήκα στον Ρήγα, χωρίς να γραφτώ ποτέ και βοηθούσα στον Θούριο. Ανήκω στην κλασική ενοχική γενιά. Ημασταν του εσωτερικού, πωρωμένοι, μην και δεν πάρει το κόμμα το 3%. Η μητέρα μου ήταν πάντα στο ΠΑΣΟΚ, με το οποίο δεν είχα καμία σχέση πέραν του να στηρίζω τη μητέρα μου.
»Ενθουσιάστηκα σαν μικρό παιδί με τον ΣΥΡΙΖΑ. Εκ των υστέρων μπορεί να είναι ανοησία, αφέλεια. Είχαμε φάει και τον Καραμανλή, τον οποίο εγώ προσωπικά θεωρώ ότι φταίει για πολλά. Οπως και όλοι. Ειδικά όμως ο Κώστας Καραμανλής και ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν για μένα οι χειρότεροι ηγέτες που έχουν περάσει από την Ελλάδα. Τον Σαμαρά δεν τον βάζω σε αυτή την κατηγορία. Προσπάθησε κάτι, απέτυχε οικτρά και εξουθενώθη, που λέει και ο Καβάφης».
- Σας πήρε λίγο χρόνο...
«Οταν άρχισαν να πέφτουν τα παγωμένα ντους με τον ΣΥΡΙΖΑ, το ένα μετά το άλλο, ένα πράγμα αναγνωρίζω στον εαυτό μου. Δεν προσπάθησα να δώσω πολλές δικαιολογίες. Εδωσα έναν χρόνο, ως όφειλα, και όταν αισθάνθηκα ότι διαψεύδονται τα πράγματα, βγήκα και είπα «έκανα λάθος». Δεν το έκανα για να αποκομίσω κάτι αλλά γιατί το να αναγνωρίζεις το λάθος σου έχει μια μαγκιά, μια σοφία, την οποία οφείλουμε να έχουμε».
- Επανέρχομαι, όμως: Σας είχε εμπνεύσει δηλαδή ο Αλέξης Τσίπρας ή ο Γιάννης Βαρουφάκης;
«Τον Βαρουφάκη, μία-δύο εβδομάδες μετά, με ένα σκληρό κείμενό μου, ήταν ο πρώτος που κατάλαβα. Θεωρούσα ότι ο Τσίπρας ήταν κάτι ευρύτερο, είχα μια ελπίδα. Δεν είχε δείξει κάτι το ιδιαίτερο. Δεν μπαίνω στη λογική της απολογίας. Εγώ πολύ έντιμα τους στήριξα και σαν δημοσιογράφος, κι όταν ένοιωσα ότι εκπνέει μέσα μου, παράλληλα με το έξω μας, σταμάτησα να το στηρίζω. Μπορείς να ακολουθείς κάποιους, αλλά πιστός ακόλουθος δεν έχω υπάρξει».είναι πια εκεί η Ελλάδα....
- Τι του προσάπτετε;........«Δεν μου πέφτει λόγος για το τι θα κάνουν στη Νέα Δημοκρατία. Αλλά μια πρώτη δέσμευση του Μητσοτάκη ήταν ότι τους παλιότερους θα τους βάλει εκεί που πρέπει, σε κάποια άκρη... Αν δεν το κάνει, αν δεν φύγει ο πολιτικαντισμός, αν δεν φανούν καινούργιες απόψεις, στα κοινωνικά θέματα, επιμένω.. Εγώ προσωπικά τρέχω με την Κιβωτό του Κόσμου. Πρέπει να βοηθηθούν φορείς, μονάδες, να ληφθούν πρωτοβουλίες».
- Είναι αυτό το προφίλ του Σταύρου Θεοδωράκη;
«Τον εκτιμώ σαν συνάδελφο. To Ποτάμι έκανε μια δυναμική εκκίνηση, αλλά συρρικνώθηκε. Ισως να φταίει η απειρία του στην πολιτική και η αντικοινωνική συμπεριφορά που έδειξε το Ποτάμι».
- Τότε ποιον;
«Κοιτάξτε, η Φώφη είναι λίγη. Τον Κουτσούμπα τον αγαπώ. Αισθάνομαι ότι δεν θα μου πει ποτέ ψέματα, ότι είναι καλός οικογενειάρχης, καλός και γλυκός φίλος. Αλλά ως εκεί. Δεν είναι όμως δυνατόν η γραμμή που υπάρχει στο ΚΚΕ να θεωρείται συμβατή με τον 21ο αιώνα. Κάποιος πρέπει να το καταλάβει αυτό. Ο Καμμένος με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι κάτι για το οποίο μέσα μου δεν έχω συμφιλιωθεί. Ναι, με ενόχλησε από την αρχή. Δεν το περίμενα ότι θα γίνει. Χωρίς να θεωρώ λιγότερο ή περισσότερο τίμιο τον Καμμένο από τον Τσίπρα. Ολο αυτό το πράγμα, δεν είναι καν μείγμα, γιατί τα υλικά είναι τόσο ανόμοια, που αναρωτιέσαι αν είναι τόσο ανόμοια. Κι αυτό είναι εξαιρετικά λυπηρό...»
- Χρειαζόμαστε ηγέτες; Κάποιον σαν τον Μακρόν, για παράδειγμα;
«Δεν νομίζω ότι έχουμε ανάγκη από ηγέτες. Οταν υπάρχει από τη μια μεριά η Λεπέν, αταβιστικά θα πάω να ψηφίσω τον άλλον. Αν είναι καλός ή όχι, θα φανεί. Ο Μακρόν μου δίνει την εικόνα μιας πολιτικής σαπουνόπερας _ίσως γιατί έχω γράψει σαπουνόπερες. Δεν με ενοχλεί όμως η εικόνα του με την Μπριζίτ. Δεν με ενδιαφέρει το τι και το πως. Προσωπικά δεν καταλαβαίνω τις σχέσεις με νεώτερους άντρες, γιατί πάντα με γοήτευαν οι μεγαλύτεροι.
»Οταν όμως πνίγεσαι, και όλη η Ευρώπη πνίγεται μαζί, δεν μπορεί να κοιτάς το μήκος της φούστας. Η Μπριζίτ είναι μια υπέρκομψη γυναίκα, αλλά το πρότυπο παραπέμπει σε αυτό που έγραψα, μιας γυναίκας που ενδίδει σε όλα αυτά με τα οποία ασχολείται η κοινωνία, με τα κιλά και τις δίαιτες. Κι αυτό δεν με ενδιαφέρει».
- Παρατηρείτε έναν αυξημένο ρατσισμό απέναντι στις γυναίκες;
«Φυσικά. Το βλέπω σε μένα. Οταν θέλουν να μου επιτεθούν, με λένε γριά γυναίκα. Δεν κρύβω άλλωστε την ηλικία μου. Είναι γραμμένη παντού. Βγήκε όμως μια Μέριλ Στριπ και είπε πως για να έχω φτάσει σε αυτή την ηλικία, σημαίνει ότι έχω την υγεία μου. Αυτό είναι ευλογία. Εχω ζήσει και είμαι γερή. Κι αν έχω ζήσει μια χορτασμένη ζωή, τι άλλο να θέλει κανείς. Υπάρχει όμως κι ένας γενικότερος ρατσισμός. Ηλικιακός, εμφανισιακός, για τους ομοφυλόφιλους. Και βέβαια οι άνδρες είναι λιγότερο θύματα από εμάς τις γυναίκες».
- Πιστεύετε στις επεμβάσεις και τις πλαστικές; Θα το λέγατε δημοσίως;
«Δεν αφορά κανέναν αν έχω κάνει πλαστικές ή όχι. Διαφωνώ μ΄ αυτό. Οταν η Ολγα Τρέμη βγήκε και το είπε, και της είπαν μπράβο, εγώ είπα ότι δεν μας πέφτει λόγος.
- Είστε εξαιρετικά δραστήρια στο Facebook. Τι βρήκατε σε αυτό;
«Μπήκα για επαγγελματικούς λόγους. Σιγά-σιγά άρχισα να ακούω τους ανθρώπους, κι αυτό είναι ένα καλό που έχω. Κυρίως τους νεώτερους, που ως τότε τους ήξερα μόνον μέσα από τον γιο μου. Κι έκανα φίλους στο facebook. Το αγαπώ, νοιώθω σαν στο σπίτι μου. Αρκεί να ξέρεις να το χειριστείς, να βάζεις κανόνες»
- Πόσο σας έχει επηρεάσει η κρίση;
«Θα σας πως κάτι περίεργο. Εμένα η κρίση με έχει κάνει καλύτερο άνθρωπο. Είχα μια οίηση. Τώρα με νοιάζουν οι δικαιολογίες των ανθρώπων. Αν ξέρω ότι κάποιος κάνει κάτι για βιοποριστικούς λόγους, το σέβομαι πολύ περισσότερο».
- Ισως γιατί περιμένετε να φερθούν έτσι και σε εσάς;
«Οχι, εμένα δεν θα μου φερθούν καλύτερα. Εχω ανθρώπους που με αγαπούν πολύ, χωρίς να τους γνωρίζω, που με διαβάζουν, κι άλλους που δεν με πάνε καθόλου. Δεν είμαι στο μέσο όρο. Τώρα θα αλλάξω; Είναι καλύτερα όμως που γλυκαίνω μεγαλώνοντας. Την περασμένη εβδομάδα που ήταν η γιορτή της μητέρας, έβλεπα πως όλες οι γυναίκες ενέδιδαν στα στερεότυπα. Γιατί πρέπει να μπούμε σε στερεότυπα για να αγαπήσουμε τις μητέρες; Υπάρχουν ελεεινές μητέρες, μητέρες τέρατα. Εγώ έχω υιοθετήσει τον γιο μου. Που κατατάσσομαι; Δεν είμαι στην κλασική εικόνα της καλής, γλυκούλας και αγράμματης που κυνηγάει με ένα κουτάλι και μια ζακέτα το παιδί. Δεν τα έγραψα όμως αυτά που σκεφτόμουν. Μαλάκωσα. Σαν μια ανάρτηση που δεν έγινε».
- Τι φοβάστε σήμερα;
«Φοβάμαι τον θάνατο πριν την ώρα μου. Απολαμβάνω την όπερα, το θέατρο, θέλω να κάνω ταξίδια. Τα γηρατειά δεν μου αρέσουν. Ούτε αγαπάω τις ρυτίδες μου. Μου αρέσει να είμαι περιποιημένη... Γριά θα είμαι με μωβ μαλλιά και Σανέλ ταγιεράκι. Περισσότερο φοβάμαι για το παιδί μου. Οχι για μένα. Για όλα τα παιδιά, αλλά σαν μάνα πιο πολύ για το δικό μου. Επίσης θέλω να είναι καλά η μητέρα μου. Εμεινε χήρα τριάντα ετών, εγώ τότε ήμουν δέκα. Μεγαλώσαμε μαζί. Είναι ένας ομφάλιος λώρος που δεν έχει σπάσει».
- Αλήθεια, πώς είναι να παντρεύεται κανείς τρεις φορές;
«Τρεις γάμοι σε διαφορετικές φάσεις. Και επιτυχημένα διαζύγια. Ο πρώτος ήταν σαν το σπίτι της κούκλας, παιδικά πράγματα. Στον δεύτερο, με τον Κώστα Αρζόγλου γίναμε μαζί γονείς, μείναμε δέκα χρόνια. Χωρίσαμε γιατί δεν μιλάγαμε πια. Δεν τσακώθηκα ποτέ με τον Κώστα. Αλλά κι αυτό είναι πρόβλημα. Επειτα, μετά από πολλά χρόνια δεσμού με τον Γιώργο Κυρίτση, αποφασίσαμε, προ πενταετίας, να παντρευτούμε, κρατώντας και μια αυτονομία. Μου αρέσουν οι γάμοι, αλλά ποτέ δεν πίστεψα στο "για πάντα"». Βλέπετε Survivor;
«Δεν το παρακολουθώ, αλλά παρακολουθώ τα σχόλια. Δεν μου κάνει εντύπωση η μεγάλη επιτυχία. Ο κόσμος είναι τόσο εγκλωβισμένος και με μια κακή τηλεόραση, το διαδραστικό τον τραβάει. Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ένα μίσος που παρατηρώ, μέσα από τα σχόλια».
- Ποιος είναι σήμερα ο αδύναμος κρίκος, κυρία Ακρίτα;
«Σήμερα αδύναμος κρίκος είναι η κοινωνία όπως την καταντήσαμε. Οχι ότι δεν έχουμε κι εμείς ευθύνες. Το κακό είναι ότι δεν τις έχουμε δει. Πάντα πιστεύουμε ότι φταίνε οι άλλοι. Οι πολιτικοί πιστεύουν ότι φταίμε εμείς, εμείς ότι φταίνε οι πολιτικοί, και κανείς δεν λέει ότι φταίμε όλοι. Εξακολουθούμε να περιμένουμε τον άνθρωπο στο μπαλκόνι να μας πει «Λαέ της Ελλάδας». Πιστεύω ότι υπάρχουν διανοούμενοι αλλά δεν τους ακούμε και βαρέθηκα να τους ρίχνουμε ευθύνες που δεν τους αναλογούν. Ελεος πια. Ας κοιτάξουμε και λίγο ο καθένας τι κάνει. Κάποιοι που φταίνε, υποφέρουν κιόλας. Αλλά δεν υποφέρουν όλοι. Με την αριστερή μου συνείδηση θεωρώ ότι οι πλούσιοι δεν έχουν πληρώσει ακόμα αυτά που πρέπει. Δεν έχουν καταλάβει τίποτα από κρίση. Εχω δει, εδώ γύρω μου στη Φιλοθέη, αδιανόητες σπατάλες. Η μεγαλύτερή μου διάψευση ήταν ότι η αριστερά δεν έκανε τίποτα. Εμένα, ως μέση τάξη, με έχει τσακίσει κι εδώ γύρω βλέπω πάρτυ με τετρακόσιους σερβιτόρους».
iefimerida.gr ΜΥΡΤΩ ΛΟΒΕΡΔΟ
*Φωτογραφίες: Πάνος Μάλλιαρης