(Των Δημήτρη Αρχοντή – Φάνη Γέμτου – Τάσου Μπαρμπούτη)*

Σε μια  πρόσφατη ανακοίνωση η Περιφερειακή Συντονιστική Επιτροπή Θεσσαλίας (ΠΣΕΘ) του  ΣΥΡΙΖΑ, μέσα από ένα πλήθος συγχύσεων που συστηματικά προσπάθησε να καλλιεργήσει στην κοινή γνώμη σχετικά με το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και τα έργα Αχελώου, συμπεριέλαβε, ατυχώς, και το πολύπαθο υδροηλεκτρικό έργο (ΥΗΕ) της Μεσοχώρας Τρικάλων.

Ο λαός λέει ότι «στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σχοινί». Εδώ όμως οι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑεπέλεξαν όχι απλώς να μιλήσουν αλλά και να παρουσιάσουν μια τελείως ανεστραμμένη εικόνα γύρω από την ιστορία της Μεσοχώρας.

Ας δούμε πως το παρουσιάζουν : «Παραλάβαμε ένα έργο, κυριολεκτικά στον «αέρα» και κατασκευασμένο πριν 15 χρόνια. Με τους περιβαλλοντικούς όρους ….που εγκρίθηκαν από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ….. διασφαλίζεται η ανάπτυξη της περιοχής, η ασφάλεια του έργου….»κ.λ.π. Επίσης ζητούν «να επιταχυνθεί η υλοποίησή »των περιβαλλοντικών όρων.

Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της υποκρισίας τους, ας θυμηθούμε κάποιους χαρακτηριστικούς σταθμούς από την πορεία του ΥΗ έργου Μεσοχώρας.

Αρχικά (δεκαετίες 1970, 1980) οι προτάσεις για μεταφορά υδάτων από ταμιευτήρες επί του Άνω Αχελώου συνυπολόγιζαν, πλην της Συκιάς, και τα ύδατα της Μεσοχώρας. Με αυτόν το σχεδιασμό δημοπρατήθηκαν το 1987 (Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, Υπουργός  Κουλουμπής) για πρώτη φορά τα έργα «εκτροπής Αχελώου» όπως ονομάστηκαν.

Το 1994 (Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, Υπουργός κ. Λαλιώτης) ο νέος σχεδιασμός και οι σχετικές αποφάσεις που εκδόθηκαν περιόρισαν τις ποσότητες μεταφοράς, εξαίρεσαν ΡΗΤΑ την Μεσοχώρα από τα έργα «εκτροπής», οπότε το ομώνυμο έργο χαρακτηρίστηκε (ορθώς) ως ΑΜΙΓΩΣ υδροηλεκτρικό και έως το 2001 είχε ήδη κατασκευαστεί από την ΔΕΗ.

Όμως οι φανατισμένοι αντίπαλοι των έργων Αχελώου (Συνασπισμός, Οικολόγοι κ.λ.π) παρίσταναν ότι δεν γνώριζαντην αλλαγή σχεδιασμού, συνέχισαν να συμπεριλαμβάνουν στην ρητορική τους την Μεσοχώρα ως έργο «εκτροπής» και ζητούσαν ανοικτά την κατεδάφιση ΟΛΩΝ των έργων Άνω Αχελώου (Συκιά, σήραγγα καιΜεσοχώρα).

Δηλώσεις, άρθρα, κινητοποιήσεις, στήριξη προσφυγών στο ΣτΕ, «πανηγυρισμοί» για τις εκάστοτε ακυρωτικές αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου και άλλα πολλά είχαν σαν κινητήριο μοχλό βουλευτές και στελέχη του ΣΥΝ (μετέπειτα ΣΥΡΙΖΑ) και τα φιλικά του έντυπα (ΑΥΓΗ).

Σε όλη αυτή την μεταβατική περίοδο, από το 1995 έως και το 2014, «συνέπραττε» μαζί τους το ΣτΕ, το οποίο αρνήθηκε επανειλημμένα (παρά τις ανοικτές διαφωνίες μειοψηφούντων δικαστών εντός του ΣτΕ) να διαχωριστεί ως έργο η Μεσοχώρα από την μεταφορά υδάτων προς τον κάμπο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΣτΕ, στην απόφασή του το 2001 (εισηγητής κ. Μενουδάκος) απέρριψε μεν όλες τις συνήθεις αιτιάσεις των προσφευγόντων, θεωρώντας όμως ως ορθή την προστασία του Μοναστηριού Μυροφύλλου από κατάκλυσηστην υπό δημιουργία τεχνητή λίμνη.

Το περίεργο είναι ότι ο εισηγητής αγνόησε το γεγονός πως ο κίνδυνος κατάκλυσης του Μοναστηριού επηρεάζεται από την τεχνητή λίμνη Συκιάς και όχι εκείνη της Μεσοχώρας (!). Τελικά το Δικαστήριο, με βάση το Μυρόφυλλο και για σκοπιμότητες που δεν γνωρίζουμε, μαζί με τα άλλα έργα ακύρωσε και το έργο Μεσοχώρας, ως δήθεν «έργο εκτροπής» !

Μετά από όλες αυτές τις αντιφάσεις και μετά από χρόνια, μόλις το 2014, το ΣτΕ εδέησε να παραδεχθεί στην τελευταία απόφασή του (αριθμ. 26), ότι η Μεσοχώρα είναι «αμιγώς υδροηλεκτρικό έργο» και δεν σχετίζεται με την «εκτροπή Αχελώου». Την ίδια χρονιά (Σεπτέμβριος 2014) πραγματοποιήθηκε και η έγκριση του πρώτου Σχεδίου διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας.

Πλέον όλα τα έργα Αχελώου, συνεπώς και η Μεσοχώρα, είχαν επιτέλους ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Οδηγίας 60/2000της ΕΕ και στις αποφάσεις του ΣτΕ, συνεπώς μπορούσαν τώρα να αδειοδοτηθούν με νέους περιβαλλοντικούς όρους. Οι δικαιολογίες και τα άλλοθι ΣΥΡΙΖΑ και Οικολόγων για την Μεσοχώρα, έπαψαν πια να υπάρχουν.

Αμέσως η ΔΕΗ  κίνησε τις απαραίτητες διαδικασίες προς το ΥΠΕΝ και το 2015 το θέμα ήλθε για διαβούλευση στη Θεσσαλία. Στο Περιφερειακό Συμβούλιο, με συντριπτική πλειοψηφία, οι Θεσσαλοί εκπρόσωποι (παρατάξεις υποστηριζόμενες από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ) γνωμοδότησαν θετικά στο κείμενο αδειοδότησης της Μεσοχώρας.

Ακόμη και ο εκπρόσωπος των Οικολόγων αναγκάστηκε να δώσει «λευκή» ψήφο (ουσιαστικά θετική), και αυτό μόνο και μόνο για να μην έλθει σε αντίθεση με κάποιες οικολογικές οργανώσεις που αντιδρούσαν ζητώντας (ακόμα και σήμερα) την κατεδάφισή της.

Αντίθετα στην παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ όλοι τους καταψήφισαν την απόφαση αυτή, δηλώνοντας πως θεωρούν την Μεσοχώρα ως έργο εκτροπής, ότι δήθεν καταστρέφει το περιβάλλον κ.α.

Το «επεισόδιο» αυτό δεν ήταν το μοναδικό. Οι αντιδράσεις  εντός του ΣΥΡΙΖΑ για την Μεσοχώρα συνεχίστηκαν, κάτι που συμβαίνει ακόμα και σήμερα από υψηλόβαθμα κομματικά στελέχη, που δημόσια προτείνουν την κατεδάφιση της Μεσοχώρας, συμμετέχοντας μάλιστα στις σχετικές κινητοποιήσεις, πορείες κ.λ.π.

Τελικά χρειάστηκε να περάσουν δύο ολόκληρα χρόνια για να υπογράψει ο κ. Φάμελλος την απόφαση αδειοδότησης του έργου !
Είναι απορίας άξιο πως η ΠΣΕΘ του ΣΥΡΙΖΑ στην ανακοίνωσή της «ξέχασε» την μικρή αυτή ιστορία.

Ας πούμε ότι κατανοούμε εν μέρει τις επιλεκτικές «παραλείψεις»  της ανακοίνωσής των. Όμως από αυτό έως το να παριστάνει ο ΣΥΡΙΖΑ τον τιμητή προς εκείνους που του «παρέδωσαν» ένα έργο «στον αέρα» και «εγκαταλειμμένο επί 15 χρόνια», μάλλον πάει πολύ και αποτελεί πρόκληση στην κοινή λογική.

Στην πραγματικότητα αποφεύγουν να ομολογήσουν ότι  η αδειοδότηση της Μεσοχώρας έγινε γιατί δεν μπόρεσαν να βρούνε «πάτημα» να απορρίψουν την καθόλα νόμιμη και τεκμηριωμένη αίτηση της ΔΕΗ και ότι η έγκριση που έδωσαν,«με κρύα καρδιά», αποτελεί μια πράξη υποχώρησης των ιδεοληπτικών τους αγκυλώσεων και τίποτα περισσότερο. Φυσικά μετά την έγκριση, τα επόμενα δύο χρόνια, τίποτε δεν προχώρησε.

Ας θυμούνται επίσης ότι οι Θεσσαλοί πολίτες δεν τρώνε κουτόχορτο ούτε ξεχνούν τον πολυετή πόλεμο και το «δράμα» της Μεσοχώραςκαι των άλλων έργων Αχελώου, τα οποία συνεχίζουν να υποφέρουν από τις νοσηρές εμμονές τους.

Τέλος, για να μην αποπροσανατολιζόμαστε με τις παλινωδίες του ΣΥΡΙΖΑ, ας θυμίσουμε ότι οι ευθύνες της σημερινής Κυβέρνησης γίνονται ακόμη μεγαλύτερες και πρέπει το ταχύτερο να «ξεφύγει» από τους δισταγμούς και από την απραξία της πρώτης περιόδου της διακυβέρνησής της, όπου το μόνο που ακούμε είναι δηλώσεις ότι θα προχωρήσουν τα έργα Αχελώου και η Μεσοχώρα, χωρίς όμως προς το παρόν να έχουμε δει κάτι «χειροπιαστό» και συγκεκριμένο.

* Ο Δημήτρης Αρχοντής  είναι  πρώην Δήμαρχος Καρδίτσας
Ο Φάνης Γέμτος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Ο Τάσος Μπαρμπούτης είναι μέλος του ΔΣ της ΕΘΕΜ, πρώην Γραμματέας ΤΕΕ/Κ-ΔΘ