Μαρία Στίμου 

Νομίζω πως είναι από αυτές τις στιγμές που οι χιλιάδες λέξεις του ελληνικού λεξιλογίου φαντάζουν τόσο μικρές και ασήμαντες. 

Αδύναμες πάνω απ΄όλα να αποδώσουν σωστά σημασίες και έννοιες. 

Ποιες λέξεις, δηλαδή, μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς για να χαρακτηρίσει τα λεγόμενα της κυρίας Βάνας Μπάρμπα.

Ενδεχομένως, απαράδεκτα, ανόητα, προκλητικά, ακατανόητα, εξοργιστικά…

Σαφώς μικρές και λίγες οι λέξεις, καθώς πίσω από το άσβεστο πάθος της, με το οποίο υπερασπίζεται και αθωώνει έναν άνθρωπο που κατηγορείται για 2 απόπειρες βιασμού και έναν βιασμό μιας γυναίκας, βρίσκεται κάτι τόσο δυσώδες και επικίνδυνο. 

Η αντίληψη της για την γυναίκα, όπως και εκείνη για το έγκλημα του βιασμού.

Αποτελεί πραγματικά κάτι σαν χαριστική βολή η τοποθέτηση μιας γυναίκας απέναντι στην οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης, πόσω μάλλον στον βιασμό, με επιφυλάξεις, ενστάσεις, υπεκφυγές, αμφιβολίες, αστερίσκους. 

Πώς είναι δυνατόν μια γυναίκα να ακούει μια άλλη για όσα έχει υποστεί και να στέκεται δίπλα σε εκείνον που της τα έχει προκαλέσει; 

Κι όμως είναι. Διότι παντού γύρω μας είναι διάχυτη και πέρα για πέρα ζωντανή η κουλτούρα του βιασμού. Και δυστυχώς, υιοθετείται  τόσο από άνδρες όσο και από γυναίκες. 

Μπορεί το ημερολόγιο μας να δείχνει πως βρισκόμαστε στο 2021, ωστόσο τίποτα απ΄ όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας δεν πιστοποιεί αυτό το γεγονός. 

Υποτίθεται πως είμαστε σύγχρονοι άνθρωποι, μακριά από τις νοοτροπίες, τα ταμπού και τις προκαταλήψεις του περασμένου αιώνα, που με επιτυχία αποτινάξαμε από πάνω μας, καθώς ως ένα βαθμό μας τις μετέδωσαν οι γονείς μας. 

Πολύ περισσότερο, ως σύγχρονοι άνθρωποι, με διαφορετική οπτική και αντίληψη των πραγμάτων τώρα πια, παλεύουμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο. 

Μάλλον φαντάζει περισσότερο ουτοπικός ακόμη και από εκείνον, τον ιδανικό του Πλάτωνα! 

Ακόμη και σήμερα, όπως 50 χρόνια πριν, με την ίδια δυσπιστία θα αντιμετωπιστεί μια γυναίκα που θα καταγγείλει ό,τι έχει υποστεί, στο πλαίσιο μιας σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης. Από την πιο «αθώα» και «ανώδυνη», μέχρι την πιο σκληρή και επώδυνη για πάντα στην ζωή της. 

Θα αντιμετωπιστεί με πολλά ερωτηματικά για τις προθέσεις της και την απόφασή της «γιατί τώρα;». Για να ακολουθήσουν κι άλλα πολλά, όπως το προφανές, «μήπως τον προκάλεσες;».

Θα ακολουθήσουν, επίσης, τόσοι πολλοί ψίθυροι και πονηρά γελάκια, που αγγίζουν ακόμη και τα όρια της διαπόμπευσής της. Θα πρέπει σίγουρα να είναι φτιαγμένη από κάποια πολύ ιδιαίτερα, για την ανθρώπινη φύση, υλικά. Μια μίξη από μπετόν αρμέ και αλύγιστα σίδερα για να αντέξει όλα αυτά που θα επακολουθήσουν των καταγγελιών της. Κι όχι μόνο η ίδια, αλλά και το οικογενειακό της περιβάλλον. 

Γι΄αυτό είναι παντού κυρίαρχη η κουλτούρα του βιασμού. Διότι στην κοινωνία μας ζει και βασιλεύει η αποδοχή του βιασμού και τα παρακλάδια του, ως ένα γεγονός που αποτελεί μια πτυχή της ζωής. 

Η παραδοχή πως ο άνδρας παρενοχλεί, κακοποιεί, βιάζει επειδή είτε προκαλείται είτε έχει το δικαίωμα. Και η γυναίκα καλείται να υποστεί τα πάντα ή βιάζεται, επειδή είτε προκαλεί είτε στερείται δικαιωμάτων.  

Κάτι παραπάνω από τραγική η πραγματικότητα που υπάρχει γύρω μας. Εγκληματικές πράξεις να εκλαμβάνονται ως μια κανονικότητα που απορρέει από διάφορες συνθήκες και στιγμές. Όπως το ντεκολτέ, μια μίνι φούστα, ένα πιο εξωστρεφές χαμόγελο, ένα ωραίο φλερτ. Μα  πάνω απ΄όλα από την «αμφισημία» που για κάποιους εμπεριέχει το απόλυτο όχι μιας γυναίκας, έτσι ώστε να το εκλαμβάνουν ως το απόλυτο ναι. 

Είναι τόσο διάχυτη και κυρίαρχη η συγκεκριμένη κουλτούρα, με τους όρους και τους κανόνες του περασμένου αιώνα, για την διατήρηση της οποίας ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας έχει έτοιμα στην φαρέτρα του όλα εκείνα τα όπλα, προκειμένου να την υπερασπιστεί. 

Τα είδαμε ξεκάθαρα στην περίπτωση της Μπεκατώρου. Το πώς ξεπήδησαν από παντού όλοι εκείνοι οι αυτόκλητοι υπερασπιστές του ανθρώπου που κατήγγειλε για τον βιασμό της. Με τις γνωστές φράσεις – κλισέ έσπευσε να σταυρώσει το θύμα και με περισσή καλλιτεχνία να δημιουργήσει την αγιογραφία του θύτη, αποδομώντας όλες τις κατηγορίες εναντίον του. 

«Σπουδαίος άνθρωπος της προσφοράς και της αγάπης, εξαιρετικός οικογενειάρχης, επιτυχημένος επαγγελματίας»… απλώς, αποκλείεται. Κάτι άλλο βρίσκεται πίσω από αυτήν την ιστορία. Άλλωστε, μόνο τα δικαστήρια είναι αρμόδια να αποφανθούν αν όντως πρόκειται για βιασμό! 

Προφανώς είναι πολλοί εκείνοι που πιστεύουν, πως ένα ωραίο πρωινό ξυπνά μια γυναίκα κι επειδή βαριέται αφάνταστα, θέλοντας να δώσει ψήγματα ενδιαφέροντος στην ζωή της επινοεί μια απόπειρα βιασμού της πριν 10 χρόνια! Από κάποιον «αθώο του αίματος», που πέρασε τυχαίως για λίγο από τα όνειρά της το προηγούμενο βράδυ! 

Πάνω στους ίδιους δρόμους περπάτησε και η Βάνα Μπάρμπα, αποδομώντας τις κατηγορίες εναντίον του συγκεκριμένου ηθοποιού, με το ακλόνητο επιχείρημα πως ένας ταλαντούχος και φωτισμένος καλλιτέχνης ποτέ δεν κάνει τέτοια πράγματα! 

Πολύ περισσότερο, το καλύτερο μιας τέτοιας υπόθεσης. Μια γυναίκα που έχει υποστεί οτιδήποτε και το καταγγέλλει, αποκτά πολλά και σημαντικά προνόμια έναντι εκείνων που δεν έχουν βιώσει το παραμικρό. Αποκτά δημοσιότητα με ότι συνεπάγεται αυτό! 

Σίγουρα δεν υπάρχουν λέξεις για να χαρακτηρίσει κανείς τα λεγόμενα της κυρίας Βάνας Μπάρμπα. Κι ακόμη πιο σίγουρα, δεν υπάρχει καμία σωτηρία στην ζωή, ακολουθώντας τους δρόμους της κάθε κυρίας Βάνας. 

Γι΄αυτό κορίτσια, σ΄αυτήν την ζωή ποτέ μην γίνετε Βάνες. 

Διότι όλα αυτά που υπάρχουν και συμβαίνουν στην ζωή μας, οφείλονται σε πολλές Βάνες. Φαντάζεστε τι άλλο θα συμβεί αν γίνουν ακόμη περισσότερες; Και ιδιαιτέρως, αν ο λόγος τους έχει τον όποιο δημόσιο χαρακτήρα.

Διότι όλα αυτά που υπάρχουν και συμβαίνουν στην ζωή μας, είναι εγκλήματα. Δεν είναι πλάκες ούτε αστεία που τα λέμε μεταξύ μας για να γελάμε, πίνοντας ωραίους καφέδες και δροσιστικά ποτά. 

Κι αν θέλουμε να «εκδικηθούμε» τον πρώην επειδή μας παράτησε, δεν θα σερνόμαστε ως βιασμένες για να νιώσουμε ικανοποίηση! 

Είναι τραυματικά γεγονότα. Οδυνηρά. Τόσο να τα ζει, όσο και να τα κουβαλάει μέσα της μια γυναίκα. Ακόμη και για πάντα, αν ποτέ της δεν βρει την δύναμη για να τα πει. 

Κάποτε πρέπει να σταματήσουν όλα αυτά.  

Μα φυσικά. Όταν σταματήσουν να υπάρχουν Βάνες!