Το εκπαιδευτικό νομοσχέδιο που συζητήθηκε αυτές τις ημέρες στη Βουλή ένα ακόμα βήμα για την αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης στο σύνολό της. Και το δημόσιο πανεπιστήμιοκαι το δημόσιο σχολείο, είναι σήμερα πιο ισχυρά, μετά από μια μακρά διαδικασία ανασυγκρότησης, η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και τέσσερα χρόνια. Στον αντίποδα του σχεδίου “Αθηνά”, των απολύσεων εκπαιδευτικών από την τεχνική - επαγγελματική εκπαίδευση, του νεοφιλελεύθερου σχεδίου για το “νέο λύκειο”, με την τράπεζα θεμάτων, με την ασυδοσία των σχολαρχών της ιδιωτικής εκπαίδευσης, το αριστερό αποτύπωμα στην εκπαιδευτική πολιτική είναι πλέον ορατό σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. 
Σε σχέση με τις ρυθμίσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, όπως έχει αναλυθεί και με την ευκαιρία προηγούμενων σχετικών νομοσχεδίων, οι σχεδιασμοί για τις συνέργειες ανάμεσα στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ δεν έχουν συμφωνηθεί σε κλειστά υπουργικά γραφεία. Αντίθετα, έχουν περάσει από την βάσανο της ζύμωσης με την ακαδημαϊκή κοινότητα και αντικατοπτρίζουν ακριβώς αυτή την ώσμωση, αυτή την αλληλεπίδραση με το σύνολο των φορέων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και με τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες κι αυτές κατέθεσαν σκέψεις, απόψεις και ιδέες. Η μακρά αυτή διαδικασία διαβούλευσης οδήγησε στην δημιουργία νέων, μεγάλων, διεθνούς εμβέλειας, πανεπιστημιακών πόλων, με νέα Τμήματα, τα οποία θεραπεύουν καινοτόμα εκπαιδευτικά αντικείμενα. Σήμερα, λοιπόν, η διαδικασία αυτή ολοκληρώνεται, με την δημιουργία νέων μεγάλων πανεπιστημίων και στη Βόρεια Ελλάδα και στην Πάτρα και στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη.
Το ερώτημα που τίθεται στο πλαίσιο αυτό είναι ένα. Βγαίνει, με αυτή τη μεταρρύθμιση, η τριτοβάθμια εκπαίδευση πιο ισχυρή; Η απάντηση είναι ξεκάθαρα καταφατική. Η ελληνική παραγωγή επιστημονικής γνώσης ενισχύει τη θέση της στο ευρωπαϊκό και το διεθνές στερέωμα. Η ελληνική πανεπιστημιακή έρευνα έχει πλέον τα εργαλεία για να ενισχύσει το αποτύπωμά της στη διεθνή ακαδημαϊκή πραγματικότητα. Οι Έλληνες φοιτητές που αλληλεπιδρούν με το εξωτερικό θα έχουν περισσότερα εφόδια και οι σπουδές τους μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα κι αυτό είναι μία πραγματικότητα που κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί.
Το δεύτερο ερώτημα είναι εάν αυτή η μεταρρύθμιση αποτελεί το τέλος μιας πορείας ή εάν σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας μεγάλης προσπάθειας. Και στο ερώτημα αυτό η απάντηση είναι σαφής. Η νομοθέτηση της μεταρρύθμισης των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων είναι ένα σημαντικό, αλλά πρώτο, βήμα. Η εφαρμογή της, η λειτουργία των νέων Τμημάτων, η παραγωγή της νέας γνώσης αποτελεί την μεγάλη πρόκληση του αύριο. Σε αυτή την πρόκληση, το Υπουργείο Παιδείας απαντά με την δρομολόγηση ουσιαστικών μέτρων ενίσχυσης των πανεπιστημίων, με τις προσλήψεις του απαραίτητου επιστημονικού δυναμικού, με την ενίσχυση των λειτουργικών τους δυνατοτήτων, με την ισχυροποίηση των υποδομών τους.
Το δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο αυτού του νομοσχεδίου αφορά το λύκειο και τον τρόπο εισαγωγής των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η μεταρρύθμιση του λυκείου αποτέλεσε κι αυτή προϊόν μακράς κι εξαντλητικής διαβούλευσης, με το σύνολο των φορέων της εκπαιδευτικής κοινότητας. Με τους εκπαιδευτικούς που σηκώνουν στις πλάτες τους το σύστημα, με το μαθητικό κίνημα, με το γονεϊκό κίνημα. Η βασική μας επιδίωξη ήταν και παραμένει η ανασυγκρότηση του λυκείου. Δεν θα μπορούσε μία κυβέρνηση της αριστεράς να μείνει απαθής με την υφιστάμενη κατάσταση, όπου η παρακολούθηση του προγράμματος της γ’ λυκείου αποτελούσε κι αποτελεί μέχρι σήμερα, για την συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών, δευτερεύουσας σημασίας καθήκον, σε σχέση με το φροντιστήριο.
Ο κεντρικός στόχος του νομοσχεδίου είναι στο πλαίσιο αυτό να ανασυγκροτήσει την τρίτη λυκείου και ταυτόχρονα να εκσυγχρονίσει το πρόγραμμα σπουδών της, δίνοντας έμφαση στην εμβάθυνση, στα νέα γνωστικά αντικείμενα και πεδία, τα οποία θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον του μαθητή, θα μειώσουν την παπαγαλία και θα αυξήσουν συνολικά το επίπεδο των γνώσεων των νέων ανθρώπων και των μελλοντικών φοιτητών.
Σημείο τομής, επίσης, αποτελεί η εφαρμογή, για πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, της ελεύθερης πρόσβασης στο πανεπιστήμιο. Τα Τμήματα Ελεύθερης Πρόσβασης, όπως αυτά θα διαμορφώνονται μέσα από την διαδικασία επιλογής των μαθητών, θα οδηγήσουν ένα μεγάλο αριθμό μαθητών στην απαγκίστρωση από τις εξετάσεις. Ελπίζουμε και επιδιώκουμε, μέσα από αυτές τις ρυθμίσεις να διαμορφωθεί μια συνολική εκπαιδευτική και κοινωνική κουλτούρα, η οποία θα οδηγήσει στην καθολική εφαρμογή του μέτρου της ελεύθερης πρόσβασης για το σύνολο του ελληνικού πανεπιστημίου. Μία τέτοια προοπτική θα αναβαθμίσει το ίδιο το λύκειο, το οποίο θα πάψει επιτέλους να αποτελεί εξεταστικό κέντρο, ενώ την ίδια στιγμή θα μειώσει την φυγή των νέων παιδιών στο εξωτερικό, παιδιά τα οποία δεν μπορούν σήμερα να επιλέξουν να ακολουθήσουν σπουδές στο αντικείμενο που επιθυμούν, αλλά αναγκάζονται να φοιτήσουν σε τμήματα που απλώς έτυχε να επιτύχουν στο μηχανογραφικό τους.
Η ολοκλήρωση του νομοθετικού σκέλους των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων που αφορούν στο πανεπιστήμιο και στο λύκειο ανοίγει μία νέα σελίδα αγώνα. Τον αγώνα για την εφαρμογή του προοδευτικού αυτού σχεδιασμού, με τον οποίο θα αλλάξει η φυσιογνωμία της ελληνικής εκπαίδευσης και θα δώσει νέα ώθηση γνώσης στις νέες γενιές και στο σύνολο της κοινωνίας. Δεν πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα τολμηρά αυτά νομοθετικά βήματα με φόβο και δισταγμό. Δεν πρέπει να περιχαρακωθούμε στην υφιστάμενη κατάσταση, δεν πρέπει να φοβηθούμε την αλλαγή. Όλοι μας, μαζί με το σύνολο του εκπαιδευτικού κόσμου καλούμαστε να συμβάλλουμε ώστε η επόμενη δεκαετία να είναι η δεκαετία της δημόσιας παιδείας, η δεκαετία της γνώσης, της έρευνας και της καινοτομίας. Μόνο μέσα από αυτό το δρόμο η Ελλάδα θα οδηγηθεί στη δίκαιη ανάπτυξη και δεν θα ξαναγυρίσει στις παθογένειες που την ταλαιπώρησαν και που την κράτησαν πίσω τα προηγούμενα χρόνια.  

Δριτσέλη Παναγιώτα
Βουλευτής Τρικάλων ΣΥΡΙΖΑ