Είναι καιρός πια να απενοχοποιήσουμε το σεξ και να αφήσουμε πίσω τις συντηρητικές ιδέες που δεν οδηγούν πουθενά
Δεν είναι τυχαίο. Οι κοινωνικές αντιλήψεις και τα στερεότυπα δουλεύουν αιώνες ολόκληρους γι’ αυτό: Για να μάθει μια ολόκληρη κοινωνία να αντιλαμβάνεται το σεξ με ένα σωρό λανθασμένους τρόπους, ως κάτι κακό, ντροπιαστικό, κάτι για το οποίο δε μπορούμε να μιλάμε ανοιχτά. Ως αμαρτία αν γίνεται εκτός γάμου και δεν έχει μοναδικό σκοπό τη δημιουργία απογόνων. Ως απαράδεκτο αν γίνεται με περισσότερους από έναν συντρόφους ή με συντρόφους του ίδιου φύλου.
Όλα αυτά οδηγούν στην επονομαζόμενη «σεξουαλική αρνητικότητα». Πρόκειται για έναν όρο που επινόησε τη δεκαετία του 1920 ο ψυχαναλυτής Wilhelm Reich, όταν δήλωσε, σε αντίθεση με τη προσφιλή πεποίθηση, ότι το σεξ είναι στην πραγματικότητα ένα καλό και υγιές πράγμα. Όπως εύκολα μπορούμε να μαντέψουμε, η δήλωσή του δεν συνάντησε ιδιαίτερης θετικής ανταπόκρισης τότε. Αποτέλεσε, όμως, ένα λιθαράκι στην αλλαγή, ένα θεμέλιο στο οποίο μπόρεσαν να βασιστούν οι άνθρωποι αργότερα, κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επανάστασης τη δεκαετία του 1960, όπου και απασχόλησε ξανά. Σήμερα, ο όρος βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, εξαιτίας των συζητήσεων των δικαιωμάτων της lgbtqia+ κοινότητας.
Η ειδική σε θέματα σεξ, Goody Howard, εξηγεί: «Η σεξουαλική αρνητικότητα είναι ριζωμένη στον τρόπο που λειτουργεί ολόκληρη η κοινωνία μας. Είναι αυτή που επιτάσσει στα κορίτσια να καλύπτουν ολόκληρο το σώμα τους με ρούχα ακόμη και την πιο ζεστή ημέρα του χρόνου. Είναι η ντροπή μιας μητέρας να θηλάσει δημόσια, παρ’ όλο που πρόκειται για μια εντελώς φυσιολογική διαδικασία».
Κι αυτά είναι μόνο ελάχιστα παραδείγματα σεξουαλικής αρνητικότητας. Είναι η βία κατά των εργαζομένων του σεξ, των τρανς γυναικών και των γυναικών, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση που διδάσκει την αποχή και την αναπαραγωγή ως αποκλειστική διάσταση του σεξ, τα σύμφωνα αγνότητας, οι ταμπέλες ανηθικότητας που η κοινωνία «κρεμά» στους σεξουαλικά απελευθερωμένους, το πρότυπο του «καλού κοριτσιού», έναντι του «κακού» και πολλά ακόμη.
«Η σεξουαλική αρνητικότητα προσεγγίζει το σεξ και τη σεξουαλικότητα από ένα μέρος φόβου, καταπίεσης και στίγματος», λέει η ψυχοθεραπεύτρια και ειδική σε θέματα σεξ, Aida Manduley.
«Το να ελέγχεσαι από ντροπή και κριτική είναι μια άθλια εμπειρία: Αναστέλλει την ευχαρίστηση, επιδεινώνει την ψυχική υγεία και παρεμβαίνει στη ζωή σου», προσθέτει η Erica Smith, σύμβουλος σεξουαλικής ζωής και δημιουργός του προγράμματος Purity Culture Dropout Program, που λειτουργεί για άτομα που μεγάλωσαν με ευαγγελικές πεποιθήσεις για τη σεξουαλικότητα.
Δεδομένου του ότι το σεξ και η σεξουαλικότητα είναι τόσο τεράστιες έννοιες και εμπλέκονται σε πολλούς τομείς της ζωής μας, η Manduley υποστηρίζει ότι «το να αποκτήσουμε μια θετική στάση απέναντι στο σεξ μπορεί να είναι μια τεράστια πηγή υγείας, γιορτής, φροντίδας, θεραπείας και ευεξίας».
Με άλλα λόγια, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το να αντιλαμβάνεσαι το σεξ με θετικότητα μπορεί να βελτιώσει δραστικά ολόκληρη τη ζωή σου.
Πρέπει να κάνεις σεξ για να είσαι θετικός στο σεξ;
Όχι. «Δεν χρειάζεται να κάνεις σεξ για να είσαι θετικός στο σεξ», διευκρινίζει η Smith. «Αλλά πρέπει να πιστεύεις ειλικρινά ότι οι άλλοι άνθρωποι μπορούν να κάνουν σεξ όπως θέλουν, με όποιον θέλουν, αρκεί να υπάρχει συναίνεση», εξηγεί.
Πώς μπορείς να αλλάξεις τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι το σεξ;
«Απαιτεί συνεχή αφοσίωση για να γίνουμε όλο και πιο συνειδητοποιημένοι», λέει η Manduley. «Απαιτεί δέσμευση για την άσκηση αντικαταπιεστικών φιλοσοφιών και πρακτικών».
Σύμφωνα με την Howard, το πρώτο βήμα είναι να παρατηρείς όλες τις φορές που δεν είσαι θετικ@ στο σεξ, πιθανότατα επειδή έχεις μεγαλώσει μέσα σε μια κουλτούρα που αντιμετωπίζει αρνητικά το σεξ.
Για παράδειγμα, «ας υποθέσουμε ότι βλέπεις μια γυναίκα ντυμένη σέξι και σκέφτεσαι ότι είναι «χαλαρών ηθών». Ρώτα τον εαυτό σου: Γιατί αντιδρώ έτσι;», προτείνει η Howard και συνεχίζει: «Ομοίως, αν κρίνεις κάποιον επειδή έχει πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους, αναρωτήσου: Γιατί αυτό με κάνει να νιώθω άβολα; Ποια βήματα πρέπει να κάνω για να σταματήσω να νιώθω έτσι;».
«Η θετικότητα του σεξ είναι η ιδέα ότι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν χώρο να ενσαρκώσουν, να εξερευνήσουν και να μάθουν για τη σεξουαλικότητα και το φύλο τους χωρίς κριτική ή ντροπή. Περιλαμβάνει τον σεβασμό στην ποικιλομορφία της σεξουαλικότητας και τις εκφράσεις του φύλου, εφόσον υπάρχει συναίνεση», λέει η Manduley, προσθέτοντας ότι η σεξουαλική θετικότητα προωθεί ένα συγκεκριμένο σύνολο ενεργειών.
Αποτελεί, τελικά, έναν τρόπο ύπαρξης και αντιλήψεων, που αντικαθιστά τη ντροπή με την ευχαρίστηση και την κρίση με την ελευθερία. Πάνω απ’ όλα, εκτιμά τη συναίνεση, την επικοινωνία και την εκπαίδευση που επιτρέπει στους ανθρώπους να κάνουν ενημερωμένες επιλογές για το σώμα τους.