Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις στη ζωή είναι πλέον κάτι περισσότερο από ορατές και τα αποτελέσματα αυτής προκαλούν προβλήματα και καταστροφές σε όλον τον πλανήτη. Κυβερνήσεις, οργανώσεις αλλά και πολίτες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Μεταξύ όλων αυτών η Περιφέρεια Θεσσαλίας συμμετέχει και δίνει μάχη για τη βελτίωση των συνθηκών. Και η προσπάθεια αυτή επιβραβεύεται αφού φέρνει σταδιακά θετικά αποτελέσματα σύμφωνα με τις μετρήσεις και τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα καλά νέα ήρθαν με την «πράσινη» διάκριση για την Περιφέρεια Θεσσαλίας που επιλέχθηκε να συμμετάσχει στην αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις 100 κλιματικά ουδέτερες περιοχές έως το 2030. Πρόκειται για ένα καινοτόμο εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με στόχο τον μετασχηματισμό 100 ευρωπαϊκών πόλεων και Περιφερειών προς την ουδετερότητα του κλίματος έως το 2030. Οι 100 πρωτοπόροι, που επιλέχθηκαν μετά από απαιτητική διαδικασία αξιολόγησης, θα λειτουργήσουν ως ευρωπαϊκοί κόμβοι καλών πρακτικών και καινοτομίας για την πράσινη μετάβαση, στο σύνολο της Ευρώπης.

Η επιλογή και συμμετοχή της Περιφέρειας Θεσσαλίας στο πρωτοποριακό πρόγραμμα είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα προοπτική αφού αποτελεί ένα ολιστικό σύστημα διακυβέρνησης, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και προϋπολογισμό, που θα καλύψει τις ανάγκες επανασχεδιασμού και αναζωογόνησης των αστικών περιοχών με αναμενόμενα αποτελέσματα τη βελτίωση της ποιότητας και της αισθητικής του αστικού περιβάλλοντος, της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας των κτιρίων, του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του υπαίθριου δημόσιου χώρου, τη μείωση παραγωγής ρύπων από τις καθημερινές μετακινήσεις, την εξοικονόμηση φυσικών πόρων καθώς και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των αστικών περιοχών. Η υλοποίηση των δράσεων αυτών θα συνδέσει τις υφιστάμενες με τις νέες πρωτοβουλίες και πολιτικές της ΕΕ με συνολικό παρονομαστή την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Οι περιοχές που θα λάβουν μέρος στην προσπάθεια θα έχουν ως όπλο τους ένα ολοκληρωμένο πλάνο ολιστικών παρεμβάσεων, μεταξύ των οποίων την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητα τους και μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ, θα μπορούν να υλοποιήσουν επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Καθεμιά από τις 100 περιοχές θα υπογράψει «Σύμβαση για το Κλίμα», η οποία θα είναι προσαρμοσμένη στην πραγματικότητα κάθε περιοχής και θα αναπτυχθεί μέσω μιας διαδικασίας συνδημιουργίας, ώστε να ακουστούν όλες οι φωνές σε όλα τα επίπεδα.

Τελικός σκοπός της Ευρωπαϊκής Αποστολής είναι οι 100 επιλεγμένες περιοχές να συνεργαστούν μεταξύ τους και να λειτουργήσουν ως πρότυποι κόμβοι καινοτομίας για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις, αναπτύσσοντας ένα αποθετήριο καλών πρακτικών από επιτυχημένα έργα και επενδύσεις πλήρους κλίμακας.

Ήδη στην Θεσσαλία και συγκεκριμένα στις πρωτεύουσες των τεσσάρων Περιφερειακών Ενοτήτων γίνονται τα τελευταία χρόνια προσπάθειες ώστε να αλλάξουν πολλά πράγματα, κυρίως με έργα επιδοτούμενα από την ΕΕ, που θα βοηθήσουν την -προς το καλύτερο- αλλαγή συνθηκών ζωής των ανθρώπων και όχι μόνο. Στη Λάρισα, τα Τρίκαλα, την Καρδίτσα, τον Βόλο γίνονται αλλαγές που αναβαθμίζουν το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής.

Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ δήλωσε ότι «η επιλογή της Θεσσαλίας στην ευρωπαϊκή αποστολή για τις 100 κλιματικά ουδέτερες περιοχές μέχρι το 2030, αποτελεί μεγάλη τιμή και επιβραβεύει στην πράξη το στρατηγικό σχέδιο έργων και δράσεων που χρηματοδοτεί και υλοποιεί η Περιφέρεια τα τελευταία χρόνια για την προστασία του περιβάλλοντος και την εξοικονόμηση ενέργειας. Η κλιματική κρίση δεν είναι μόδα. Κάποιοι βλέπουν μόνο την αύξηση της θερμοκρασίας της γης και αδυνατούν να συλλάβουν τις έντονες επιπτώσεις στα τρόφιμα και στην έλλειψη φυσικών πόρων. Αυτάρκεια σε νερό, αυτάρκεια στη διατροφική αλυσίδα, πράσινη, φθηνή ενέργεια made in Greece από Υδροηλεκτρικά Έργα, όπως η Μεσοχώρα: Αυτό είναι το μεγάλο διακύβευμα μιας εποχής πολλαπλών κρίσεων και μεγάλης αβεβαιότητας. Για αυτό και εμείς σχεδιάζουμε με σύμμαχο τη φύση και τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης».

Παράλληλα γίνονται και έρευνες από Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα σε συνεργασία με το Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών, όπου φαίνεται ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας καταγράφει τη μεγαλύτερη πρόοδο, μεταξύ όλων των Περιφερειών της χώρας, στην επίτευξη των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.

Στον τομέα αυτό είπε ο Κώστας Αγοραστός ότι «είμαστε η Περιφέρεια με τα περισσότερα μέτρα και δράσεις για την προστασία της δημόσιας υγείας, μια Περιφέρεια χωρίς ανεξέλεγκτες χωματερές, χωρίς περιβαλλοντικά πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με δημόσιες υποδομές διαχείρισης αποβλήτων, που δεν επιβαρύνουν οικονομικά τον πολίτη, με βιολογικούς καθαρισμούς σε όλους τους οικισμούς με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων αλλά και σε "ευαίσθητες" τουριστικές περιοχές με μικρότερο πληθυσμό. Είμαστε η Περιφέρεια με το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο στην ΝΑ Ευρώπη, την ανασύσταση της λίμνης Κάρλα, με βραβευμένα καινοτόμα green deal έργα, όπως οι ενεργειακές αναβαθμίσεις δημοσίων κτιρίων και του οδοφωτισμού στο σύνολο του οδικού δικτύου αρμοδιότητας μας, ολοκληρωμένες στρατηγικές για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη, έργα ύδρευσης, αντιπλημμυρικής προστασίας, υπογειοποιήσεις αρδευτικών αγωγών και εγκατάσταση συστημάτων inverter και προγράμματα με πράσινο περιβαλλοντικό αποτύπωμα όπως η διαχείριση κενών αγροτικών σκευασμάτων, η περισυλλογή νεκρών ζώων και πρόγραμμα για τον οικολογικό έλεγχο των τρωκτικών που πλήττουν τις καλλιέργειες στο θεσσαλικό αγροτικό οικοσύστημα».

Όλη αυτή η προσπάθεια έχει ήδη και το πρώτο και ίσως πιο σημαντικό θετικό πρόσημο αφού η Περιφέρεια Θεσσαλίας έχει κερδίσει την πρώτη θέση μεταξύ όλων των Περιφερειών της Ελλάδας με βάση την πρόοδό της στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Η κορυφαία επίδοση της Περιφέρειας Θεσσαλίας αποτυπώνεται στην πρώτη, σε πανελλαδικό επίπεδο, έρευνα που πραγματοποιήθηκε και οι αριθμοί καταδεικνύουν την επιτυχία είπε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τονίζοντας παράλληλα ότι: «H Θεσσαλία είναι η μόνη ελληνική Περιφέρεια που έχει ήδη εκπληρώσει τις απαιτήσεις για την βιωσιμότητα έως το 2030, κατά περισσότερο από 50%. Έρχεται για την Περιφέρειά μας μια νέα ευρωπαϊκή διάκριση που αφορά στην επίτευξη των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που παρουσιάστηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είμαστε πρωταθλήτρια Περιφέρεια στην Ελλάδα, έχοντας εκπληρώσει σε ποσοστό 51,65% τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Σε μια εποχή πολυκρίσης, παράγουμε ένα καλύτερο αύριο με οδηγό την πράσινη ανάπτυξη. Δημιουργούμε αξιόπιστο σύστημα για να μας εμπιστεύονται οι πολίτες. Θέλουμε να ξέρουν ότι τους προστατεύουμε και όχι απλώς να το πιστεύουν. Όλα τα έργα που στρατηγικά σχεδιάζει, χρηματοδοτεί και υλοποιεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας ακολουθούν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Είναι μεγάλη τιμή, όταν τα έργα αυτά που συνδέονται με τις ζωές και την καθημερινότητα των ανθρώπων παντού στη Θεσσαλία διακρίνονται και ξεχωρίζουν».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Περιφέρεια Θεσσαλίας ο αστικός πληθυσμός είναι σε υψηλά ποσοστά με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον Βόλο όπου φθάνει στο 84% του συνόλου της Μαγνησίας.

Οι αστικές περιοχές φιλοξενούν το 75% των πολιτών της ΕΕ, καταναλώνουν πάνω από το 65% της παγκόσμιας ενέργειας, που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 70% των εκπομπών CO2. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό οι πόλεις να λειτουργούν ως οικοσυστήματα πειραματισμού και καινοτομίας, ώστε να βοηθήσουν όλες τις υπόλοιπες περιοχές κατά τη μετάβασή τους στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας.

Ηλ. Παπαδημητρίου (ΑΠΕ/ΜΠΕ)