Ταξίδι στην Σοκότρα (Υεμένη)

Ενδιαφέρουσα ορειβατική-πεζοπορική αποστολή πραγματοποίησε από 13 έως 23 Φεβ. 2025 ο Ελληνικός Πολιτιστικός Ορειβατικός Σύλλογος Φυλής Αττικής στην νήσο Σοκότρα της Υεμένης, η οποία ευρίσκεται στην Αραβική Θάλασσα νοτίως της Υεμένης και απέναντι από το Κέρας της Αφρικής. Στην αποστολή έλαβε μέρος και ο γράφων, μέλος του ΕΠΟΣ Φυλής και του Συλλόγου Πεζοπορίας Ορειβασίας Τρικάλων (ΣΠΟΡΤ), ταξιδευτής του κόσμου.

Η αποστολή είχε ως στόχο την ανάβαση στην υψηλότερη κορυφή της Σοκότρα και την γνωριμία της νήσου μέσω διαφόρων πεζοποριών. Η ίδια η νήσος Σοκότρα με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων και έκταση περίπου αυτήν της Εύβοιας ανήκει στο κράτος της Υεμένης και αποτελεί ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα μέρη του πλανήτη, δεδομένου ότι φιλοξενεί είδη δένδρων που δεν απαντώνται αλλού, όπως τα dragon's trees (τα δένδρα του δράκου) και τα bottle trees (δένδρα-μπουκάλια) και άλλα είδη ερπετών και πτερωτής πανίδας, όπως ο egyptian gyps (αιγυπτιακός γύπας), αετοί, μικρά πτηνά στάρλιγκ κ.ά. σπανίως απαντώμενα αλλαχού. Η διάλυση του κάποτε ενιαίου κράτους της Υεμένης οδήγησε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην απόφαση να υποστηρίζουν διοικητικά και κυρίως υλικά την πτωχή σε πόρους πλην σημαντική σε στρατηγική θέση Σοκότρα και οι σημαίες των δύο κρατών κυματίζουν μαζί στο νησί.

Η ομάδα των 17 ατόμων (11 ανδρών και 6 γενναίων γυναικών) ήμαστε παλαιοί φίλοι και συνορειβάτες οι περισσότεροι και πάντα χαιρόμαστε όταν συναντώμεθα για κοινή ορειβατική δραστηριότητα. Οι παλιοί φίλοι βουνού έχουν ισχυρούς δεσμούς μεταξύ τους  και όταν σμίγουμε για μια ακόμη αποστολή, αυτό παίρνει χαρακτήρα οικογενειακής συνάντησης. Η ομάδα συναντήθηκε την 13 Φεβ. και την 14 Φεβ. προσγειωθήκαμε μέσω Αμπού Ντάμπι στο μικρό αεροδρόμιο της Σοκότρα, όπου συναντηθήκαμε με το προσωπικό του ταξιδιωτικού πρακτορείου που είχε αναλάβει την διοργάνωση της αποστολής. Με χαρά διαπιστώσαμε οτι η μια συνιδιοκτήτρια του γραφείου ήταν μια ηρωϊκή Ελληνίς, η κα Μαρίζα Βασιλείου, η οποία αφιέρωσε την ζωή της στην υπηρεσία των πτωχών κατοίκων της Σοκότρα και εργάζεται επί σειρά ετών εκεί και επιπροσθέτως είναι συμπατριώτισσα του γράφοντος εξ Αβδέλλης Γρεβενών. Λόγω του προχωρημένου της ώρας και δεδομένου οτι στους Τροπικούς η νύχτα έρχεται περίπου την 18.00 και η ανατολή ακριβώς 12 ώρες μετά (η Σοκότρα είναι κοντά στον Τροπικό του Καρκίνου) κατασκηνώσαμε για δείπνο και διανυκτέρευση σε ένα κάμπιγκ κοντά στην πρωτεύουσα Χαντίμπο. Την μόνη δραστηριότητα που μπορέσαμε να κάνουμε ήταν ένα ωραίο δροσιστικό μπάνιο σε μια βάθρα ανάμεσα σε βράχους. Βάθρες είναι μικρές ή μεγαλύτερες συγκεντρώσεις νερού που έρχεται από τα βουνά και συνήθως περικλείονται από βράχους. Το νερό της βάθρας είναι πάντα καθαρό και προτιμάται από κουρασμένους και σκονισμένους ορειβάτες, ιδιαίτερα σε θερμοκρασίες τύπου Σοκότρα (26-30 βαθμούς στην εποχή που πήγαμε).  

Την 15 Φεβ. η ομάδα μετεφέρθη με τζιπ στο σημείο εκκίνησης της πορείαςκαι άρχισε την ανηφορική πορεία από υψόμετρο 100μ. την 7.45π.μ. Πίσω μας ακολουθούσαν οι καμήλες της αποστολής που μετέφεραν τα απαραίτητα για την επιβίωση, οδηγούμενες από καμηλιέρηδες. Η ζέστη ήταν καταθλιπτική και εξοντωτική. Ευχάριστο διάλειμμα ήταν μια βάθρα, την οποία συναντήσαμε παρακάμπτοντας την πορεία, αληθινή όαση για μας. Τελικώς, μετά από ανάβαση 7 ωρών κατασκηνώσαμε για δείπνο και διανυκτέρευση στα 1000μ. Υπόψιν οτι η εκδρομή περιελάμβανε 3 γεύματα ημερησίως και οι διανυκτερεύσεις στην Σοκότρα είναι αποκλειστικώς σε σκηνές για όλους ανεξαιρέτως τους επισκέπτες, ορειβάτες ή τουρίστες. Ελλείψει ύδατος στα κάμπιγκ αυτά, ο καθαρισμός των σωμάτων μας όλες αυτές τις ημέρες επιτυγχανόταν αποκλειστικών με υγρά μωρομάντηλα εντός της σκηνής και αργά το βράδυ πριν τον ύπνο.

Η 16 Φεβ. ήταν ημέρα κορυφής και η δυσκολώτερη. Την 7.00π.μ. ξεκινήσαμε για την κορυφή Ντιφάρα, υψ. 1550μ.την υψηλότερη της οροσειράς Χάγγερ, η οποία δεσπόζει της νήσου. Ας μην ξεγελά κανέναν το χαμηλό υψόμετρο. Η οροσειρά Χάγγερ της Σοκότρα είναι άκρως δύσκολη και επιβλητική και το ανάγλυφο των κορυφών της θυμίζουν τα βουνά της νήσου του Κινγκ Κονγκ, για όσους θυμούνται τις σχετικές ταινίες με το μεγάλο γορίλλα, ιδιαίτερα όταν τυλίγονται στην ομίχλη. Μετά από δύσκολη ανάβαση ανάμεσα σε δάσος και πάντα με ζέστη, την 10.00π.μ. ήμαστε κάτω από την κορυφή σε υψόμετρο 1.350μ., πλην όμως προς δυσάρεστη έκπληξή μας διαπιστώσαμε οτι η πρινώδης βλάστηση της πλαγιάς προς την κορυφή και το κάθετο ανάγλυφό της που απαιτούσε υλικά αναρρίχησης που δεν είχαμε, μας απαγόρευαν την άνοδο. Κατόπιν αυτού κατεβήκαμε μετά από άλλες 7,5 ώρες πορείας φθάσαμε για διανυκτέρευση στην περιοχή Ντερσεμάχ  (ορεινή κοιλάδα) διαδράμοντας συνολικά 10,5 ώρες πορείας εκείνη την ημέρα. 

Η 17 Φεβ. ήταν αφιερωμένη με ανηφορική πορεία 6 ωρών στο δάσος Φιρμιχίν, ένα αληθινό θαύμα της φύσης. Το δάσος Φιρμιχίν αποτελείται από dragon's trees (δρακόδενδρα). Ο θόλος των θυμίζει ομπρέλα με αιχμηρές βελόνες στραμένες προς τα επάνω για να απορροφούν την υγρασία της ατμόσφαιρας. Εντός του ξυλώδους φλοιού, ο οποίος είναι σχετικά μαλακός υπάρχει ένα κόκκινο υγρό (το λεγόμενο αίμα του δράκου), κατάλληλο για παρασκευή διαφόρων φαρμάκων και βαφές. Θέαμα μεγαλειώδες είναι οι πλαγιές των δρακόδενδρων, σήμα κατατεθέν της Σοκότρα, κάτι που από όλον τον κόσμο έρχονται άνθρωποι να δουν. Ακολούθως απολαύσαμε ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα στην άλλη πλευρά της κατασκήνωσης επί βράχου που καταλήγει σε ένα επιβλητικό φαράγγι. Προηγουμένως είχαμε αποχαιρετήσει τους οδηγούς καμηλών και είχαμε συναντήσει τους οδηγούς των τζιπ που ήλθαν στην κατασκήνωση με τα οχήματα. Διανυκτερεύσαμε στο δάσος Φιρμιχίν. 

Την 18 Φεβ. βγήκαμε από το βουνό και με αυτοκίνητα κατεβήκαμε στο φαράγγι Ντιρχούρ με εντυπωσιακό ανάγλυφο πλήρες παράξενων σχηματισμών βράχου με δένδρα χαρακτηριστικά της Σοκότρα. Πεζοπορήσαμε παραπλεύρως του μικρού ποταμού για περίπου 3 ώρες πριν επιβιβαστούμε πάλι στα τζιπ με κατεύθυνση την πόλη Καλάνσια, την δεύτερη του νησιού. Στην ολιγόωρη στάση μας εκεί είχαμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε την αρχιτεκτονική των οικιών, την κατάσταση των δρόμων και τον τρόπο ζωής των κατοίκων. Λοιπόν, η Σοκότρα δικαιώνει εκεί την φήμη της ως ένα από τα πλέον ασυνήθιστα μέρη του κόσμου. Κατ'αρχάς οι δρόμοι είναι χωμάτινοι και στο εσωτερικό του νησιού κακοτράχαλοι. Άσφαλτος υπάρχει μόνον στους δρόμους παραπλεύρως της θάλασσας. Κατσίκες κυκλοφορούν σε όλο το νησί και στους οικισμούς χωρίς ιδιοκτήτη. Δυστυχώς για τα άτυχα αυτά ζώα η κανονική βοσκή είναι σπάνια και είδαμε πολλές κατσίκες στους δρόμους των οικισμών να τρέφονται με πλαστικά απορρίμματα και άλλα σκουπίδια, τα οποία είναι άφθονα παντού ελλείψει τρόπου διαχείρισης αυτών, ιδίως των πλαστικών (βασικό πρόβλημα όλου του Τρίτου Κόσμου). Οι γυναίκες είναι ολόσωμα μαυροντυμένες με ένα άνοιγμα στην περιοχή των ματιών, ακολουθώντας την αυστηρή ισλαμικά παράδοση που απαγορεύει στα ανδρικά μάτια να παρατηρούν τα θέλγητρα των γυναικών. Οι ίδιοι οι άνδρες φορούν αντί παντελονιού μια μακρυά φούστα, φαινόμενο που μόνο στην Ινδοκίνα και Ινδονησία παρατηρήσαμε. Παρόλα αυτά οι άνθρωποι είναι ήρεμοι και αναγκαστικά ολιγαρκείς και τα χωριά και οι πόλεις των γέμουν παιδίων.

Στην συνέχεια της ημέρας εκείνης κατασκηνώσαμε δίπλα στην λιμνοθάλασσα Ντίτβαχ στ βορειοδυτικό άκρο της Σοκότρα, όπου οι φίλοι προτίμησαν ένα θαλάσσιο λουτρό και ο γράφων προτίμησε την ανάβαση σε έναν αμμόλοφο, πολύ δύσκολο, δεδομένου οτι η άμμος δεν προσφέρει σταθερότητα. Η ημέρα έκλεισε για όλους με μια μεγάλη βόλτα παραπλεύρως της λιμνοθάλασσας με τα γαλαζοπράσινα νερά, χαρακτηριστικό του Ινδικού Ωκεανού.

Η 19 Φεβ. μας επιφύλασσε την ωραιότερη έκπληξη της εκδρομής. Επιστρέψαμε στην Καλάνσια και στο λιμάνι της επιβιβαστήκαμε σε μακρόστενες μηχανοκίνητες ψαρόβαρκες και διασχίσαμε την θαλάσσια απόσταση μεταξύ Καλάνσια και της αμμώδους  παραλίας Σουάμπ, χαρακτηριστικής χρυσής παραλίας της Σοκότρα. Κατά την διαδρομή θαυμάσαμε τους τεράστιους βράχινους σχηματισμούς της ακτής με θαλάσσιες σπηλιές που μας θύμισαν την ημέτερη Μήλο. Ευχάριστη έκπληξη επίσης ήταν η συνάντηση με κοπάδι δελφινιών που περιτριγύριζαν τα σκάφη μας και ενώ μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να φύγουν, έμεναν μαζί μας για να παίξουν. Μετά την επιστροφή στην πόλη πήραμε τα αυτοκίνητα και κατασκηνώσαμε στην παραλία Άρχερ στο βορειοανατολικό άκρο της νήσου. Η ημέρα έκλεισε για τον γράφοντα με μια σκληρότατη ανάβαση χρησιμοποιώντας χέρια και πόδια σε παρακείμενο της παραλίας αμμόλοφο με την συντροφιά τριών πανέμορφων κοριτσιών από την Ιρλανδία, όπου ξοδέψαμε όλον τον ιδρώτα μας επί 1 ώρα (για την Ελλάδα ρε γαμώτο).

Την 20 Φεβ. αναχωρήσαμε με κατεύθυνση την πρωτεύουσα Χαντίμπο. Σε κάποιο σημείο τα αυτοκίνητα σταμάτησαν και εκκινήσαμε ανηφορική πορεία προς το διάσημο σπήλαιο Χοκ, επίσης σήμα κατατεθέν της Σοκότρα. Η πορεία ήταν επίπονη, πλην ευχάριστη, δεδομένου οτι στην διαδρομή είδαμε την μεγαλύτερη συγκέντρωση μπουκαλόδενδρων στο νησί. Θυμίζω οτι τα δένδρα-μπουκάλια είναι κοντά με κορμό χοντρό στην βάση που λεπταίνει προς την κορυφή και ξυλώδη μάζα μαλακή. Η κορυφή τους καταλήγει σε ένα μπουκέτο ροζ φύλλων και δίνει θέαμα ασυνήθιστο και υπέροχο. Το ίδιο το σπήλαιο Χοκ έχει μήκος 3 χλμ. πλήρες σταλακτιτών και σταλαγμιτών  μεγάλου ύψους και διασχίζεται με φακούς κεφαλής. Ακολούθως μετά την κατάβαση φύγαμε με τα αυτοκίνητα και κατασκηνώσαμε στο πρώτο κάμπιγκ της εκδρομής στην παραλία Ντελίσα, κοντά στην Χαντίμπο. Μας δόθηκε η ευκαιρία αργά το απόγευμα για μια επίσκεψη στην πρωτεύουσα Χαντίμπο για τις τελευταίες αναμνηστικές αγορές πριν την αναχώρησή μας την επόμενη ημέρα από αυτό το υπέροχο μέρος του κόσμου.

Η Σοκότρα δεν ήταν πάντα μουσουλμανική. Αναφέρεται στα χρονογραφήματα Ελλήνων της ελληνιστικής μετα-αλεξανδρινής εποχής ως εμπορικό κέντρο, όπου οι Έλληνες και άλλοι έμποροι εκεί αναζητούσαν αλόη, ανεκτίμητο φαρμακευτικό φυτό της εποχής. Ο βυζαντινός ταξιδευτής Θωμάς ο Ινδικοπλεύστης επίσης την αναφέρει. Κατοικήθηκε από αρχαιοτάτων ετών από Αφρικανούς, εξ'ου και το μέλαν του δέρματός τους. Ο λαός ονομάζεται Σοκότρι, όπως και η γλώσσα τους, η οποία ελάχιστη σχέση έχει με την αραβική. Κατόπιν πέρασε στην κυριαρχία της Αιθιοπικής Αυτοκρατορίας του Αξούμ, μια από τις ισχυρότερες δυνάμεις της εποχής, όπου το 880 στην Σοκότρα εχρίσθη ο Αρχιεπίσκοπος της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας της Αιθιοπίας. Το έτος 1220 κατελήφθη από το μουσουλμανικό Σουλτανάτο Μαχρά της Υεμένης και ο λαός εξισλαμίστηκε. Τότε ήλθαν και πολλοί Υεμενίτες και αναμείχθηκαν μαζί τους. Το Σουλτανάτο Μαχρά έπεσε το 1517 στα χέρια των Οθωμανών και η Σοκότρα έμεινε για αιώνες ανεξάρτητο σουλτανάτο, πλην όμως Πορτογάλοι και ακολούθως Βρετανοί χρησιμοποιούσαν το νησί ως βάση εμπορίου. Το σημείο καμπής ήταν το 1967 οπότε με την οριστική αποχώρηση των Βρετανών αποικιοκρατών και την ανακήρυξη της Υεμένης ως ανεξάρτητο κράτος, η Σοκότρα ενσωματώθηκε στην Υεμένη. Η ενότητα της Υεμένης, η οποία ελλείψει πετρελαίου και φυσικών πόρων είναι το πτωχότερο αραβικό κράτος, δεν κράτησε πολύ. Σοβιετική επιρροή επέφερε την πρώτη διαίρεση της Υεμένης το 1970 σε Βόρεια υπό σοβιετικό έλεγχο και Νότια υπό σαουδαραβική επιρροή (στην πραγματικότητα η Υεμένη είναι Δυτική και Ανατολική με πρωτεύουσες το Άντεν και την Σαναά αντιστοίχως). Το 1990 με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης η Υεμένη ενώθηκε πάλι προκαλώντας την ανησυχία της σαουδαραβικής μοναρχίας των Σαούντ, η οποία για να αισθάνεται ασφαλής θέλει πάντα την Υεμένη διαιρεμένη. Ο γράφων από πληροφορίες που συγκέντρωσε από ξεναγούς της αποστολής πληροφορήθηκε και το μεταφέρει οτι η δεύτερη διαίρεση της Υεμένης το 2012 οφείλεται στην ιρανική παρέμβαση και σε άφθονους ιρανικούς χρηματικούς πόρους που οδήγησαν τους ηγέτες και τους κατοίκους της Δυτικής (λεγόμενης Βόρειας) Υεμένης στην ισλαμική σέχτα του Σιϊτισμού και στην απόσχιση από την σουνιτική Ανατολική (λεγόμενη Νότια) Υεμένη. Πόλεμος ξέσπασε το 2018 μεταξύ τους με ιρανική και σαουδαραβική ανάμειξη, ο οποίος με διακοπές συνεχίζεται ακόμη. Οι σιϊτες αντάρτες Χούθι της δυτικής Υεμένης συνεχίζουν να προκαλούν προβλήματα στην διεθνή ναυσιπλοϊα εντός του Περσικού Κόλπου με ιρανική υποστήριξη και όλα αυτά δείχνουν τι παθαίνει ένας λαός που δεν έχει ηγέτες του ύψους των περιστάσεων και που μαστίζεται από ακραία φτώχεια. Οι κάτοικοι της Σοκότρα, πάντα από πληροφορίες του γράφοντος, παρόλη την βοήθεια που λαμβάνουν από τα Εμιράτα (τρόφιμα, φάρμακα, πετρέλαιο κλπ.) δεν επιθυμούν ένωση μαζί τους. Αυτό εξηγείται από τον δικαιολογημένο φόβο τους οτι η έντονη δυτική πολιτιστική επίδραση που ήδη έχουν δεχθεί οι πλούσιοι κάτοικοι των Εμιράτων θα καταστρέψει τον δικό τους τρόπο ζωής και τις πατροπαράδοτες ισλαμικές παραδόσεις τους που τόσο πιστά, παρόλη την φτώχεια τους κρατούν.

Πίσω στο ταξίδι μας, την 21 Φεβ. αποχαιρετήσαμε την αγαπημένη και αξέχαστη για πάντα Σοκότρα και τους φίλους μας και το απόγευμα προσγειωθήκαμε στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων  Αμπού Ντάμπι. Κατά την διαδρομή προς το ξενοδοχείο και σε μια βραδυνή βόλτα που κάναμε παρατηρήσαμε την κομψή αρχιτεκτονική των οικιών των κατοίκων, οι οποίοι αποκαλούνται Εμιράτι, τον μεγάλο αριθμό ουρανοξυστών, το δυτικό στυλ των δημοσίων κτιρίων, τους φαρδείς δρόμους και τα πεζοδρόμια που όλα θυμίζουν Αμερική. Αυτά μπορεί κάποιος να κάνει όταν κάθεται επάνω σε πετρέλαιο.

Η 22 Φεβ. ήταν αφιερωμένη σε ολοήμερη επίσκεψη στο Ντουμπάι, το δεύτερο σε έκταση και πλούτο Εμιράτο από τα 7 συνολικώς. Κατά την διαδρομή παρατηρήσαμε οτι το αμμώδες του εδάφους δεν επιτρέπει καλλιέργειες. Το ίδιο το Ντουμπάι δεν έχει τον αυστηρό χαρακτήρα και την αυτοσυγκράτηση του Αμπού Ντάμπι. Πλήθος ουρανοξυστών, το ψηλότερο κτίριο στον κόσμο Μπουρτζ Καλίφα (315μ.), πολυτέλεια και τεράστια αγορά με το μεγαλύτερο mall στον κόσμο, απίστευτη σπατάλη νερού για δημιουργία τεχνητών νήσων, ακριβά αυτοκίνητα κάνουν και την Νέα Υόρκη να ωχριά. Αρχιτέκτονες από όλον τον κόσμο δοκιμάζουν τις ικανότητές τους εδώ και πληροφορηθήκαμε οτι από τα 10 εκατομ. κατοίκων των Εμιράτων τα 9 είναι μετανάστες με περιορισμένα δικαιώματα απόκτησης περιουσίας (για πολιτικά δικαιώματα ουδείς λόγος γίνεται σε καθεστώτα κληρονομικής μοναρχίας). Η χλιδή του Ντουμπάι ιδιαιτέρως και η δυτικοποίησή του έρχεται σε χτυπητή αντίθεση με την ταπεινότητα που το Κοράνι επιβάλλει στους πιστούς. Είμαι σίγουρος οτι αν το έβλεπε αυτό ο Προφήτης (ομιλώ υποθετικά)  που κυκλοφορούσε ξυπόλυτος όπως ο Ιησούς Χριστός, θα καταριόταν αυτό το μέρος και θα διέταζε την πλήρη καταστροφή του. Το Ντουμπάι με μόνο 5% του εθνικού πλούτου χρεωκόπησε λόγω αλόγιστης σπατάλης ήδη δυο φορές και σώθηκε με την βοήθεια του Αμπού Ντάμπι που κατέχει το 75% του εθνικού πλούτου και κάνει σώφρονα διαχείριση. Η ξεναγός μας έδωσε πολλές πληροφορίες για την Ιστορία του τόπου. Πτωχά ανέκαθεν τα Εμιράτα είχαν την τύχη να ανακαλύψουν άφθονο πετρέλαιο και φυσικό αέριο το 1965 μετά από έρευνες της Βritish Petroleum. Το 1970 ο εμίρης Ζαγιέντ ένωσε σε ένα κράτος τα 7 Εμιράτα και θεωρείται ο πατέρας του έθνους. Η παιδεία, η υγειονομική περίθαλψη, το ηλεκτρικό ρεύμα και άλλες παροχές είναι δωρεάν για τους Εμιράτι, οι οποίοι επιπροσθέτων δεν πληρώνουν φόρους. Το μεγαλείο το εμίρη Ζαγιέντ φαίνεται στο μεγάλο τζαμί Αλ Ζαγιέντ στο Αμπού Ντάμπι, το οποίο κάποιοι από την ομάδα επισκεφθήκαμε κατά την επιστροφή μας αργά το βράδυ. Θαύμα ισλαμικής αρχιτεκτονικής και τέχνης, μνημείο της Ουνέσκο και τεραστίων διαστάσεων το επισκέφθηκαν πολλοί επιφανείς, του Πάπα Φραγκίσκου και της Βασίλισσας Ελισάβετ συμπεριλαμβανομένων.

Η 23 Φεβ. ήταν αφιερωμένη στο Αμπού Ντάμπι και στην Ιστορία του. Είπαμε οτι αυτό είναι πιο σοβαρό και λιτό σε σχέση με το ξιπασμένο Ντουμπάι. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των Αράβων της ερήμου και οι τέχνες και ο τρόπος ζωής τους παρουσιάζονται στο Χωριό Πατρογονικής Κληρονομιάς  (Heritage Village) το οποίο κάποιοι από μας επισκέφθηκαν πρώτο. Αυτό ευρίσκεται κοντά στην παραλιακή ζώνη Κορνίς με τα ψηλά κτίρια . Ακολούθως επισκεφθήκαμε το Μουσείο Λούβρου του Αμπού Ντάμπι, ένα καταπληκτικό μουσείο ιστορίας και τέχνης, όπου παρουσιάζονται οι κουλτούρες όλου του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της αρχαίας ελληνικής. Ιδιαίτερο τομέα κατέχει η αφρικανική ήπειρος με την δική της ιστορία και τέχνη. Καταπληκτικό.

Αποχαιρετήσαμε τα Εμιράτα το βράδυ της 23 Φεβ., κατάκοποι, αλλά πλήρεις εμπειριών, γνώσεων και συγκινήσεων. Ο γράφων ευχαριστεί έναν προς έναν τους συνορειβάτες του για την συντροφικότητά τους και την μακροχρόνια φιλία και τους συγχαίρει για την επιτυχία της δύσκολης αυτής αποστολής. Ευχαριστήρια θερμά επίσης ανήκουν και στο ΔΣ ΕΠΟΣ Φυλής και στον πρόεδρο κ. Δρόσο Τραπεζάρη για την άψογη διοργάνωση. Ιδιαίτερα ευχαριστήρια αποδίδουμε άπαντες στο πρακτορείο ταξιδίων της Σοκότρα Socotra Unique Tours Agency, στην συνιδιοκτήτρια κα Μαρίζα Βασιλείου και στον συνεταίρο της και σε όλο το προσωπικό για την υλοποίηση της αποστολής. Ο γράφων συνιστά εντόνως ένα ταξίδι στην Σοκότρα, έστω και τουριστικό, διότι αυτά που υπάρχουν εκεί μόνο στα Γκαλαπάγκος ευρίσκει ανάλογα κάποιος. Στους ίδιους τους κατοίκους της Σοκότρα ευχόμαστε όλοι το καλύτερο και ας πάρουν τις καλύτερες αποφάσεις για το μέλλον τους. Αυτά και καλή αντάμωση για την επόμενη αποστολή.