Ο Δεκαπενταύγουστος, η μεγάλη θεομητορική εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου, αποτελεί για τον νομό Τρικάλων μια από τις κορυφαίες θρησκευτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις του καλοκαιριού.
Σημαντικές εκκλησίες και μοναστήρια τιμούν την γιορτή με ιδιαίτερη κατάνυξη:
-
Ι.Ν. Παναγίας Επισκέψεως, Τρίκαλα: Ο κεντρικός ναός της πόλης, όπου ο εορτασμός περιλαμβάνει όρθρο, θεία λειτουργία, πανηγυρικό εσπερινό, αρτοκλασία και παρακλήσεις.
-
Γυναικεία μοναστήρια: Οι μονές της Παναγίας σε Βυτουμά, Κορμπόβου, Γκούρας και Σταγιάδων συγκεντρώνουν πιστές που συμμετέχουν σε θεϊκές ακολουθίες και λιτανείες.
-
Παλαιοχριστιανικός ναός Κοιμήσεως, Καλαμπάκα: Μνημείο με ιστορική αξία, όπου τελούνται λειτουργίες συνοδευόμενες από παραδοσιακά πανηγύρια σε τοπικό χαρακτήρα.
-
Εκκλησία Παναγίας Μύκανης (Παλιοπαναγιά), Βλαχάβα: Γνωστή για ένα μοναδικό έθιμο: κατά τη Θεία Λειτουργία της 15ης Αυγούστου, "αναβλύζει" αγιασμό – θεωρούμενο θαυματουργό νερό.
Έθιμα του εορτασμού και τοπική παράδοση
Ο Δεκαπενταύγουστος και στα Τρίκαλα είναι γνωστός ως το «Πάσχα του καλοκαιριού», με εκλεκτά τοπικά χαρακτηριστικά:
-
Θρησκευτικές ακολουθίες: Από την παραμονή (14/8), οι εσπερινοί, οι εγκώμια και οι Θεία Λειτουργία ανήμερα, διαμορφώνουν ατμόσφαιρα βαθιάς ευλάβειας και πνευματικής συγκίνησης.
-
Πιστοί και προσκυνητές: Πλήθος κόσμου καταφθάνει για να συμμετάσχει στις λειτουργίες, να προσκυνήσει ή να εκπληρώσει τάματα, συχνά επιστρέφοντας από άλλες περιοχές.
-
Τοπικές λιτανείες & πανηγύρια: Σε μοναστήρια και χωριά, οι λιτανείες της εικόνας της Παναγίας συνοδεύονται από παραδοσιακά πανηγύρια, με χορούς, μουσική και κεράσματα — ακόμα και στο σώμα της ύπαρξης του νερού σε συγκεκριμένους χώρους όπως στη Μύκανη.
-
Θαυματουργά στοιχεία: Το «αγιονέρι» που αναβλύζει μόνο την ημέρα της γιορτής στη Βλαχάβα θεωρείται ένδειξη θεϊκής παρουσίας και στηρίζει την πίστη της τοπικής κοινότητας. Ο Δεκαπενταύγουστος σε όλο τον νομό Τρικάλων δίνει μια αίσθηση ζωής και παράδοσης. Την ημέρα της εορτής, πιστοί καταφτάνουν κατά κύματα, πολλές φορές από κοντινές πόλεις και χωριά — ακόμα και αποδήμων — για προσκύνημα ενώ τα θρησκευτικά έθιμα συνδυάζονται με τοπική παράδοση: αρτοκλασίες, κεράσματα, γλέντι με ζωντανή μουσική, παραδοσιακούς χορούς, και ενίοτε νεανικές φορεσιές. Είναι μια επιστροφή στις ρίζες και στην ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας.
-
Γ.Δ. trikalaenimerosi.gr