Υστερα από 24,5 χρόνια σε 11 φυλακές της χώρας, ο Κ. Σαμαράς περιγράφει το σύστημα κράτησης στην Ελλάδα, στο οποίο «μπαίνεις ολόκληρος, όπως στη μηχανή του κιμά, και βγαίνεις κομματάκια», ενώ προτείνει και εφικτές λύσεις για ένα καλύτερο σωφρονιστικό σύστημα

Εχει περάσει σχεδόν τα μισά του χρόνια μέσα στη φυλακή. Αν και δεν έχει διαπράξει ποτέ δολοφονία, το βιογραφικό του είναι «πλούσιο»: κλοπές αρχικά, μετά ληστείες με τον Βασίλη Παλαιοκώστα, ύστερα απαγωγή, εντάλματα σύλληψης, πέντε αποδράσεις, άλλες τόσες απόπειρες, εγκλήματα κατά περιουσίας...

Υστερα από 24,5 χρόνια ποινής σε 11 φυλακές της χώρας, ο Κώστας Σαμαράς ή Ζαρανίκας ξέρει πολύ καλά τι σημαίνει εγκλεισμός, σύστημα σωφρονισμού (εντός ή εκτός εισαγωγικών, όπως λέει ο ίδιος), ζωή πίσω από τα κάγκελα. Ο ίδιος έχει αξιοποιήσει και τα ευεργετήματα του νόμου, τις σπουδές και τις άδειες, καταφέρνοντας να αποφοιτήσει από το Tμήμα Γραφιστικής ΤΕΙ Αθήνας ως κρατούμενος των φυλακών Κορυδαλλού. Θεωρείται, άλλωστε, διανοούμενος, αφού έχει γράψει ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, ασχολείται με τη ζωγραφική και την ποίηση και έχει λόγο που δύσκολα συναντά κανείς σε ποινικό...

Τον Μάρτιο του 2012 συνελήφθη ξανά, με την κατηγορία συμμετοχής σε κλοπές αυτοκινήτων, η οποία ακόμη εκκρεμεί στον ανακριτή. Εκτοτε παραμένει τρία χρόνια υπόδικος/κατάδικος -αφού λόγω της απεργίας των δικηγόρων η εκδίκαση της υπόθεσής του αναβλήθηκε δύο φορές- και μέχρι τότε δεν μπορεί να κάνει χρήση κανενός δικαιώματος όπως η άδεια.

Μέσα από το ψυχιατρείο της φυλακής όπου κρατείται, ο Κώστας Σαμαράς έχει όλο τον χρόνο να κάνει τον προσωπικό του απολογισμό, αλλά και να εντοπίσει τα προβλήματα του σωφρονιστικού συστήματος, έτσι όπως το έχει βιώσει στο πετσί του. Σε πρόταση 40 σελίδων που έστειλε στον υπουργό Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλο και κοινοποίησε στον αν. υπουργό Προστασίας του Πολίτη Γ. Πανούση, στην πρόεδρο της Βουλής Ζ. Κωνσταντοπούλου και στους βουλευτές Γ. Βαρεμένο, Β. Κατριβάνου, Α. Κουράκη, Π. Δριτσέλη και Α. Παπαδόπουλο, ο κρατούμενος περιγράφει «ολόκληρο το σύστημα κράτησης στην Ελλάδα που λέγεται "Σωφρονιστικό", στο οποίο μπαίνεις ολόκληρος, όπως στη μηχανή του κιμά, και βγαίνεις κομματάκια» και προτείνει τις λύσεις που είναι εφικτές για ένα καλύτερο και πραγματικά σωφρονιστικό σύστημα. Το ίδιο κείμενο βρίσκεται αναρτημένο και στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook.

«Για έναν νεοεισερχόμενο κρατούμενο το 1985 υπήρχε μία λογική άνεση χώρου στις φυλακές (αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο, αλλά κοντά στο πλαίσιο που ο «Σωφρονιστικός» Κώδικας όριζε), ενώ τώρα στις περισσότερες κλειστές φυλακές η κατάσταση είναι άθλια με τον υπερπληθυσμό», περιγράφει στο κείμενό του.

Σύγκριση
«Τότε η επικοινωνία με τους οικείους και τον έξω κόσμο γινόταν πολύ δύσκολα, ενώ σήμερα μπορεί να γίνεται από το τηλέφωνο καθημερινά (εάν έχεις χρήματα και κάρτες βέβαια). Τότε ο χρόνος μέσα στο κελί περνούσε πιο αργά, ειδικά αν ήσουν μόνος σου, αλλά μπορούσες να συγκεντρωθείς στον εαυτό σου καλύτερα και να επανεξετάσεις τα "λάθη" σου. Τότε τα ναρκωτικά σπάνιζαν, ενώ εδώ και πολλά χρόνια σε κάποιες φυλακές γίνεται συστηματικό εμπόριο με όλα τα αρνητικά συνεπακόλουθα (για τους κρατουμένους βέβαια)», επισημαίνει μεταξύ άλλων.

«Μόνο μία φορά το 2012 σαν νεοεισερχόμενος μαζί με άλλους στη φυλακή Χαλκίδας μας έκανε ενημέρωση ο εκεί διευθυντής για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μας σαν κρατούμενοι (συνοπτικά βέβαια) και πουθενά δεν μου έδωσαν αντίγραφο εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας κατά την είσοδό μου για ενημέρωσή μου, όπως και σε κανέναν άλλον απ' αυτούς που το συζήτησα.

Ποτέ και σε καμία φυλακή μέχρι τώρα δεν με φώναξε κοινωνικός λειτουργός ή ψυχολόγος για να μου κάνει "εκ βαθέων" συζήτηση, κάποιο τεστ αξιολόγησης προσωπικότητας και ούτε λόγος για συστηματική προσπάθεια αλλαγής αντιλήψεων, απόψεων, αρχών και ηθικής αναμόρφωσης», τονίζει.

ΤΙ ΛΕΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Αλυσοδεμένος ώστε να «καθαρίσει» το μυαλό μου!

«Καιρό πριν από την πρώτη φυλάκισή μου, το 1985, είχα αντιληφθεί ότι κάτι δεν πάει καλά με το λεγόμενο "Σωφρονιστικό Σύστημα". Επιβεβαιώθηκα στον Κορυδαλλό. Το συνολικό - διωκτικό - τιμωρητικό - "σωφρονιστικό" - νομικό σύστημα όπως λειτουργεί είναι εντελώς αποτυχημένο σαν σύλληψη στον πυρήνα και στο σύνολό του και χρειάζεται επανεξέταση και επανασχεδιασμό», αναφέρει ο Κώστας Σαμαράς.

Στο μακροσκελές κείμενό του οι περιγραφές είναι γλαφυρές: «Η πρώτη φυλάκισή μου μου δημιούργησε μεγάλο διανοητικό και συναισθηματικό σοκ. Από τους πρώτους μήνες και ενώ ήμουν υπόδικος, σχεδίαζα απόδραση με ομηρεία του διευθυντή με ψεύτικο όπλο. Από ατυχία το ψεύτικο όπλο βρέθηκε, η απόδραση ναυάγησε και εγώ για "σωφρονισμό" βρέθηκα αλυσοδεμένος στα υπόγεια μπουντρούμια του ψυχιατρείου Κορυδαλλού ώστε να "καθαρίσει" το μυαλό μου!».

Αριθμός κρατουμένων
«Είναι επιτυχία της Σωφρονιστικής πολιτικής ο τριπλασιασμός του αριθμού των κρατουμένων στις Ελληνικές Φυλακές από το 1985 μέχρι σήμερα; Είναι σωφρονιστική επιτυχία να μπαίνεις στη φυλακή ένας μικροκλέφτης το 1985 με 7 χρόνια αρχική ποινή, να βγαίνεις το 2004 με αναστολή από τελική ποινή 25 χρόνων συν άλλα 5 χρόνια μετά λήξεως από σύνολο 66 διαφορετικών ποινών και μετά 7,5 χρόνια να ξαναβρίσκεσαι στη φυλακή; (εγώ είμαι αυτός)», σημειώνει και συνεχίζει:

«Είναι σωφρονιστική επιτυχία η υποτροπή-φυλάκιση του 70% των τοξικομανών κρατουμένων; η επαναφυλάκιση του 45% επί του γενικού συνόλου των κρατουμένων; η τεχνητή ισορροπία στις φυλακές μέσω των ανεξέλεγκτων ναρκωτικών και της παροχής αφειδώς ψυχοτρόπων φαρμάκων από την υπηρεσία; Μπορούν να υλοποιήσουν Σωφρονιστικό έργο 14 Κοινωνικοί Λειτουργοί, 2 Κοινωνιολόγοι, 5 Ψυχολόγοι, 1 Ψυχίατρος επισκέπτης) που αντιστοιχούν σε 1.730 κρατούμενους (από τους οποίους 1.565 ξένοι!) επί συνόλου 6 φυλακών;».

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΜΑΡΑΣ
Γεννήθηκε το 1959 στα Τρίκαλα. Για πρώτη φορά μπήκε στη φυλακή το 1985 για κλοπές-διαρρήξεις με ποινή 7 χρόνια. Στο μεταξύ, είχε αποδράσει, τον συνέλαβαν με καινούργια αδικήματα και τελικά «φορτώθηκε» ποινή 25 χρόνια κάθειρξη για εγκλήματα κατά της περιουσίας συν πέντε χρόνια φυλακή για τις αποδράσεις. «Το 1997 αποφάσισα να αλλάξω διαδρομή, έγραψα ένα βιβλίο αυτοβιογραφικό, σχετικό με τις φυλακές στην Ελλάδα, («Καταζητείται», Εκδόσεις Κέδρος)», σημειώνει ο ίδιος στην επιστολή του. Από το 2007 μέχρι την ανάκληση της αναστολής του κατά τον 1/2012 δούλευε στα Τρίκαλα ως μικροπωλητής με άδεια λαϊκής

ΕΘΝΟΣ (ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ - ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΠΙΝΤΕΛΑΣ)