Μια σημαντική ιστορική αναδρομή στα στοιχεία εκείνα που διαμόρφωσαν τις πλατείες της πόλης των Τρικάλων, επιχειρεί ο συνταξιούχος δημομηχανικός Κώστας Κατσαρός, μέσα από συλλογή στοιχείων στο πλαίσιο μελέτης που εκπόνησε.

Ο ίδιος τονίζει ότι «η έννοια της πλατείας, ως νέος μεγάλος πολεοδομικός χώρος επικοινωνίας των κατοίκων, εισήχθη μετά την απελευθέρωση της πόλης μας το 1881 και εξέφραζε την μεγάλη αλλαγή πορείας της κοινωνίας και της πολεοδομίας από την ανύπαρκτη και σκοτεινή Ανατολή στην ανοικτή και εξωστρεφή μεταναγεννησιακή Δύση»

Το πρώτο ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης συντάχθηκε το έτος 1885.

Η κεντρική πλατεία της πόλης, σύμφωνα με τον ίδιο, οι κατά καιρούς συνδεδεμένες ονομασίες με ιστορικά γεγονότα και τοπικές εξελίξεις, έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Παλαιότερα ονομαζόταν Τζαμί παζάρ, αργότερα το 1907 πλατεία Ενώσεως, πλατεία Αμερικανών το 1949, πλατεία Βασ. Παύλου το 1964, πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου το 1977.

Αποτελεί την κεντρική πλατεία της πόλης στη διασταύρωση μεγάλων κάθετων οδικών αξόνων και έχει καθαρό εμβαδόν πέντε στρεμμάτων. Η πρώτη, μεγάλη και μελετημένη διαμόρφωση έγινε το 1936 επί δημαρχίας Θεοδοσοπούλου Θεοδοσίου σε σχέδια του Αλέξανδρου  Νικολούδη  αρχιτέκτονα καθηγητή Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ. Απόπειρες διαμορφώσεων παλαιοτέρων ετών δεν ευδοκίμησαν, τονίζει ο δημομηχανικός.

Μετά το 1950 έγιναν, κατά καιρούς προσθετικές λειτουργικές και αισθητικές επεμβάσεις με πράσινο, σιντριβάνια, ηλεκτροφωτισμό, πλακοστρώσεις καθιστικών, συντηρήσεις, καλλιτεχνικές βρύσες κλπ.

Επί της πλατείας υπάρχουν αγάλματα τοπικών ηρώων της ελληνικής επανάστασης (Ευθυμίου Βλαχάβα, Γεωργίου Καραϊσκάκη, Νικολάου Στουρνάρα) ενώ τοποθετήθηκε το ορειχάλκινο άγαλμα του στρατηγού Στέφανου Σαράφη (ΑΔΣ 139/89).

Πλατεία Ρήγα Φεραίου

Ωραία πλατεία η πλατεία Ρήγα Φεραίου και ιδιαίτερα κοσμική γωνιά, πάλαι τε και νυν, αποκαλούμενη και Κολωνάκι, σημειώνει ο κ. Κατσαρός, και προσθέτει: «Την αρχιτεκτονική  μελέτη ανακατασκευής της πλατείας Ρήγα Φεραίου εκπόνησε το έτος 1937 ο δημομηχανικός Λεωνίδας Στράμπης.

Ονομάσθηκε έτσι με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου το 1907 και διατηρεί έκτοτε αυτό το όνομα.  Απέκτησε άλλη αρχιτεκτονική μορφή και πολεοδομική οντότητα το έτος 2000 στα πλαίσια των μεγάλης κλίμακας επεμβάσεων  ενοποίησης των πεζοδρόμων Ασκληπιού - Απόλλωνος - Βασ. Γεωργίου - Βασ. Όλγας και ανακατασκευής της οδού Όθωνος.

Το 2010 έγινε ανακαίνιση και συμπληρωματικές εργασίες στο χώρο της πλατείας».

Επί της πλατείας κατασκευάστηκε το 1957 σε σχέδια του τρικαλινού ζωγράφου και γλύπτη Μενέλαου Καταφυγιώτη το συντριβάνι με το πέτρινο λουλούδι, υπάρχουν επίσης το άγαλμα του Κλαύδιου Μαρκίνα και το μνημείο των θυσιασθέντων πέντε νεαρών Επονιτών το 1944  (ΑΔΣ 124/1986).

Πλατεία Εθνικής Αντίστασης   

Στο πρώτο ρυμοτομικό σχέδιο του έτους 1885 αναφέρεται ως «Κήπος Ασκληπιού», κατόπιν ονομάστηκε πλατεία Μπαντίδου και αργότερα πλατεία Κιτριλάκη. Αποτελεί το τρίτο τμήμα του ενιαίου κεντρικού πυρήνα των ανωτέρω πλατειών και κοινοχρήστων χώρων της πόλης συνολικού εμβαδού 30 στρεμμάτων που διασχίζεται από τον ιστορικό Ληθαίο ποταμό. Έλαβε την τελευταία ονομασία με την 110/1982  ΑΔΣ.

Πλατεία Αγρότισσας 

Η πλατεία Αγρότισσας, στην νοτιοανατολική πλευρά της πόλης, ήταν προβλεπόμενη από το σχέδιο πόλης του 1937.

Για την απαλλοτρίωση του χώρου της πλατείας, συνετάγη, σύμφωνα με τον κ. Κατσαρό, από το πολεοδομικό γραφείο Τρικάλων, η με αριθμό 17/1979 Πράξη Τακτοποιήσεως και Αναλογισμού, κυρωθείσα με την Ε8324/28-1-1980 Απόφαση Νομάρχη Τρικάλων.

Απεφεύχθη κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή η άρση της απαλλοτρίωσης, με την καταβολή, από τον Δήμο το 1980, στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων της νόμιμης αποζημιώσεως, ποσού περίπου τριάντα τριών (33) εκατ. δραχμών, με χρήματα που μαζεύτηκαν ερανικά από εύπορους, ανώνυμους και ευαισθητοποιημένους συμπολίτες.

Άρχισε αμέσως  η κατασκευή της με αυτεπιστασία από την Τεχνική υπηρεσία του Δήμου. Ονομάστηκε πλατεία Αγρότισσας με την 111/1982 ΑΔΣ.

Τελικά διαμορφώθηκε τα επόμενα χρόνια σύμφωνα με αρχιτεκτονική μελέτη της Φανής Τσαπάλα. Έχει εμβαδό 4,5 στρέμματα. Επίσης ο συνταξιούχος δημομηχανικός, στην ίδια μελέτη, αναφέρεται και σε άλλες πλατείες, που βρίσκονται στην περιφέρεια της πόλης των Τρικάλων.

Απ. Ζώης (ΑΠΕ-ΜΠΕ)