Τα σπήλαια της Θεσσαλίας σε έναν αναλυτικό οδηγό

Η ιστοσελίδα laif.com.gr παρουσιάζει άγνωστες ομορφιές της Θεσσαλίας. Δείτε τον αναλυτικό οδηγό με τα σπήλαια που βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής!

Σπήλαιο στα Γιούρα Αλοννήσου
Στην κατεύθυνση της προβολής και αξιοποίησης του σπηλαίου που βρίσκεται στο νησάκι Γιούρα στρέφεται το ενδιαφέρον της δημοτικής αρχής Αλοννήσου. Το συγκεκριμένο μνημείο είναι, άλλωστε, ιδιαίτερα σημαντικό και γνωστό στους ντόπιους ως η σπηλιά του Κύκλωπα και μετράει ιστορία πολλών χιλιάδων ετών.
Στο μεταξύ, αυτοψία πραγματοποίησαν προχθές επιστήμονες της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, αρχαιολόγος και μηχανικός, οι οποίοι αποφάνθηκαν ότι το μνημείο δεν έχει υποστεί παρεμβάσεις και διατηρείται ανέπαφο.
Οι δύο επιστήμονες μετέβησαν στο σπήλαιο με σκάφος του Φορέα Διαχείρισης Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου, μετά από σχετικό αίτημα που υποβλήθηκε στο φορέα.
Το σπήλαιο του Κύκλωπα, έχει πολύ βαριά ιστορία και στόχος της δημοτικής αρχής Αλοννήσου, είναι η διερεύνηση των προοπτικών ανάδειξης και προβολής, σε συνεργασία με τους επικεφαλής της Εφορείας, η οποία υπάγεται, σημειωτέον, στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Με δήλωσή του στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο δήμαρχος Αλοννήσου Πέτρος Βαφίνης, υπογράμμισε ότι «ανταλλάξαμε απόψεις και είχαμε μια πολύ χρήσιμη συζήτηση με τους δύο επιστήμονες που πραγματοποίησαν αυτοψία στο σπήλαιο. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντική η αξιοποίησή του με κάθε τρόπο και στο πλαίσιο αυτό θα διερευνήσω από κοινού με τη διεύθυνση της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας τις προοπτικές που υπάρχουν, προκειμένου να υλοποιηθεί ο στόχος».
Το μνημειώδες εύρημα, το οποίο «φιλοξένησε» ανθρώπινη ζωή πριν από 11.000 χρόνια, «ακουμπάει» πάνω στα κείμενα του Ομήρου, γεγονός που δίνει άλλη διάσταση στο μύθο.
Σπάνια ευρήματα ανακαλύφθηκαν στην σπηλιά του Κύκλωπα, που βρίσκεται στο νησί Γιούρα των Βορείων Σποράδων, στη διάρκεια πολύμηνης ανασκαφικής έρευνας που διενήργησε παλαιότερα η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας - Σπηλαιολογίας Νότιας Ελλάδος, με επικεφαλής τον κ. Αδαμάντιο Σάμψων, καθηγητή προϊστορικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου. Ο ερευνητικός άθλος της ομάδας, που τόλμησε να προσεγγίσει το θρυλικό σπήλαιο κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, απέφερε καρπούς, που μεταφράζονται σε εκπληκτικά ευρήματα, τα οποία εκτείνονται από την προϊστορική περίοδο, φθάνοντας έως τα Ρωμαϊκά και Βυζαντινά χρόνια.
Το συγκεκριμένο σπήλαιο, που όπως προαναφέρθηκε χρησιμοποιήθηκε 11.000 χρόνια πριν, διερευνήθηκε από το 1992 έως το 1996, αποκαλύπτοντας τα μυστικά που έκρυβε επί πολλούς αιώνες.
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πλήθος κεραμικών υψηλής αισθητικής, εργαλεία από πέτρα και οστά ζώων, κοσμήματα φτιαγμένα από θαλασσινά όστρακα και δεκάδες ακόμη αντικείμενα, που αποτελούν τεκμήρια του μακρινού παρελθόντος.
Το σπήλαιο βρίσκεται στην νότια πλευρά του νησιού, έχει μήκος 50 μέτρα, πλάτος 40 και 15 ύψος, ενώ το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι γίνεται βαραθρώδες καθώς προχωράει κανείς στο εσωτερικό του, με αποτέλεσμα να καθίσταται επικίνδυνη η προσέγγιση. Οι όποιες δυσκολίες, ωστόσο, δεν πτόησαν την ερευνητική.
Οι ανασκαφές επεκτάθηκαν κυρίως στην πρώτη αίθουσα, πολύ κοντά στην είσοδο, όπου υπάρχει μεγάλη πυκνότητα κατοίκησης, ενώ στο εσωτερικό του, η έρευνα απέδωσε λίγα δείγματα χρήσης κατά την κλασσική, ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο. Ιδιαίτερα οι ρωμαϊκοί χρόνοι αντιπροσωπεύονται από πλούσια ευρήματα σε όλους τους χώρους του σπηλαίου, και κυρίως λύχνους, που μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι την συγκεκριμένη περίοδο, το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως χώρος λατρείας.

Το σπήλαιο της Λέγκως στη Δέση Τρικάλων
Ο υπόγειος ποταμός βρίσκεται κοντά στη Δέση, στο όρος Χαλικόβουνο σε υψόμετρο 1450μ. Αν και οριζόντιο έχει απότομα πρανή γύρω από την είσοδο και η πρόσβαση καλό είναι να γίνεται με χρήση σχοινιού. Ανήκει στην περιοχή του Ασπροποτάμου που βρίσκεται στη νότια Πίνδο.
Περιγραφή σπηλαίου: Η είσοδος έχει μεγάλο άνοιγμα και δεν επηρεάζεται από τη στάθμη-ποσότητα του νερού. Το ποτάμι εισχωρεί σε σιφώνι 1 μέτρο μετά την είσοδο και εκτονώνεται μερικά μέτρα πιο κάτω με αρκετή ορμή, για να σχηματίσει καταρράκτη 30 μέτρων στη θέση με την ονομασία "Γκούρα Μπαντιμάρι".
Στα πρώτα 15 μέτρα του σπηλαίου η προσπέλαση γίνεται δίπλα από τον ποταμό σε στεγνό δάπεδο με αρκετό και όμορφο διάκοσμο. Ακολουθεί μεγάλος θάλαμος με ύψος οροφής 5 μέτρα και πολλές κατακριμνήσεις στο δάπεδο. Η πορεία του νερού γίνεται κάτω από αυτές και για μερικά μέτρα περπατάμε σε βράχους μην έχοντας επαφή με το νερό. Στη συνέχεια ο αγωγός στενεύει και κάνει μια στροφή, ενώ η προσπέλαση γίνεται μέσα από νερό που έχει βάθος 1 μέτρο. Το ποτάμι συνεχίζει για άλλα 30 μέτρα που στο τέλος έχουνε όμορφο λιθωματικό διάκοσμο. Μετά από μία τελευταία στροφή το ταβάνι χαμηλώνει και η συνέχεια είναι αδύνατη. Το σύνολο της διαδρομής είναι στα 70 μέτρα περίπου.
Προέλευση ονομασίας: Κάπου στη δεκαετία του 1920 στο σπήλαιο κλέφτηκε η όμορφη Λέγκω (από την Πύρρα) με έναν χωριανό από το Βροντερό, αφού δεν ήθελαν οι δικοί της να την παντρέψουν.
Η εξερεύνηση-φωτογράφηση έγινε στις 26 Μαρτίου 2016 από μέλη του Πρωτέα, με αρκετή ποσότητα νερών, πράμα που μαρτυράει και ο όγκος νερού του καταρράκτη.
Info
Η Δέση βρίσκεται μετά το χωριό Πύρρα. Είναι ένα μικρό χωριό της περιοχής του Ασπροποτάμου με λιγοστούς κατοίκους. Για να βρεθείτε στη Δέση συνεχίζετε το δρόμο από Ελάτη προς Περτούλι, Νεραϊδοχώρι και Πύρρα. Ο δρόμος είναι βατός και ανοιχτός χειμώνα-καλοκαίρι. Επιλογές διαμονής έχετε στα χωριά Ελάτη-Περτούλι-Νεραϊδοχώρι. Διαβάστε επίσης εδώ το οδοιπορικό μας από την Ελάτη μέχρι και το Χαλίκι.
Το Σπήλαιο της Θεόπετρας
Το σπήλαιο της Θεόπετρας βρίσκεται μόλις 4 χιλιόμετρα από τα Μετέωρα, στον επιβλητικό βράχο της Θεόπετρας χρονολογίας 137.000.000 - 65.000.000 ετών περίπου. Ξεχωρίζει στα αριστερά μας κατευθυνόμενοι από τα Μετέωρα προς την πόλη των Τρικάλων.
Ακολουθούμε το δρόμο προς το χωριό της Θεόπετρας και οι ταμπέλες μας καθοδηγούν στην είσοδο του χώρου όπου αφήνουμε το αυτοκίνητό μας και ανεβαίνουμε τα σκαλιά που μας οδηγούν στην είσοδο του σπηλαίου.
Το εσωτερικό του αποτελείται από μια κύρια αίθουσα 500 τ.μ. περίπου. Με τη χρήση της μεθόδου της οπτικής φωταύγειας ανακαλύφθηκε ότι το τείχος που καλύπτει ένα μέρος της εισόδου του σπηλαίου χρονολογείται στα 23.000 χρόνια εκτιμώντας το ως το αρχαιότερο στην Ελλάδα. Μπαίνοντας στο σπήλαιο ο επισκέπτης βλέπει την επιφάνεια όπου είναι τα αποτυπώματα των ανθρώπινων πελμάτων και δύο τάφους. Μέσα στο σπήλαιο οι ανασκαφές έφεραν στο φως αρκετά ευρήματα οικιακής οικονομίας, λίθινα εργαλεία Παλαιολιθικής - Μεσολιθικής εποχής, αποθηκευτικά πιθάρια, κοσμήματα, οστέινα εργαλεία, ένα χρυσό κόσμημα Παλαιολιθικής περιόδου και τα ανθρώπινα αποτυπώματα που χρονολογούνται στα 130.000 χρόνια, μία απο τις σπουδαιότερες ανακαλύψεις. Επίσης με τη διαδικασία του νεροκόσκινου βρέθηκαν καμμένοι καρποί από βατόμουρο, αμύγδαλο, μπιζέλι και όσπρια. Ακόμη διασώζεται ένας γυναικείος σκελετός της Μεσολιθικής εποχής (7.500-8.500 ετών). Οι ανθρωπογενείς επιχώσεις πάχους 6 μέτρων μαρτυρούν τη χρήση του σπηλαίου τη Μέση και Ανώτερη Παλαιολιθική, τη Mεσολιθική και τη Nεολιθική εποχή. Το σπήλαιο είχε το τείχος για να προστατεύονται οι ένοικοί του από το ψύχος που επικρατούσε την εποχή εκείνη δηλαδή της τελευταίας παγετώδους εποχής.
Με τη δημιουργία διαδρόμου επισκεπτών ο οποίος εξυπηρετεί και Άτομα με Ειδικές Ανάγκες έχει ολοκληρωθεί το σπήλαιο και είναι ανοιχτό για τους επισκέπτες.
Ώρες λειτουργίας 8:30-15:00
Eίσοδος 3ευρώ.
Ακόμη λίγα μέτρα από το σπήλαιο λειτουργεί το Μουσείο του Σπηλαίου Θεόπετρας που στο εσωτερικό του θα δείτε αντικείμενα από τις διάφορες προϊστορικές περιόδους, που ανασκάφηκαν στο σπήλαιο της Θεόπετρας αλλά και τμήμα της στρωματογραφίας των επιχώσεων, αποτυπώματα των ανθρώπινων πελμάτων που χρονολογούνται στα 130.000 χρόνια πριν από σήμερα, ευρήματα προϊστορικών καρπών που διασώθηκαν στα προϊστορικά στρώματα, κεραμικά σκεύη, εργαλεία και κοσμήματα και φωτογραφίες από την ίδια την ανασκαφή.
Τρίτη έως και Κυριακή 8.00π.μ.-15.00μ.μ.
Τηλ. επικοινωνίας:24320 72196, 24320 72135

Σπήλαιο Μπέη | Κόζιακας
Η σπηλιά του Μπέη βρίσκεται στον Κόζιακα στα 1220μ υψόμετρο, σε μία ιδιαίτερη γεωλογικά περιοχή. Πρόκειται για καταβόθρα που στραγγίζει τα νερά ενός λεκανοπέδιου του βουνού, τα οποία διέβρωσαν τον ασβεστόλιθο και βρήκανε έξοδο στην ανατολική πλευρά της ορθοπλαγιάς. Με ανύψωση του εδάφους και πολύ νερό σχηματίστηκε ένας εντυπωσιακών διαστάσεων αγωγός με δύο εισόδους. Το φως εισχωρεί από τα μεγάλα ανοίγματα 15 μέτρων περίπου, ενώ υπάρχει και έντονο ρεύμα αέρα στον κύριο αγωγό.
Στα δεξιά του κύριου αγωγού υπάρχουν δύο ακόμα αγωγοί-διακλάσεις. Η πρώτη που συναντάμε, μήκους 100 μέτρων περίπου, στενεύει προοδευτικά και οδηγεί σε θάλαμο με σκαμμένο από ανθρώπινο χέρι δάπεδο και εντυπωσιακό διάκοσμο στα τοιχώματα. Η δεύτερη που είναι κοντά στην ανατολική είσοδο συνεχίζει για 60 μέτρα περίπου και σταματάει σε τοίχωμα ενώ υπάρχει πατάρι από όπου έρχεται άλλος αγωγός με πιθανή συνέχεια. Η σπηλιά είναι ένα πολύπλοκο σύστημα αγωγών και διακλάσεων με το νερό να έχει κάνει πολύ δουλειά.
Το ύψος της οροφής κυμαίνεται γενικά στα 10 με 15 μέτρα ενώ στον κύριο αγωγό μεγάλοι ογκόλιθοι βράχων έχουν αποκολληθεί από την οροφή με αποτέλεσμα το νερό να χάνεται κατά σημεία κάτω από αυτούς. Στην είσοδο σχηματίζεται καταρράκτης 7 μέτρων που ανάλογα με την εποχή η ποσότητα του έχει διακυμάνσεις. Στην κατάβαση οι βράχοι που υπάρχουν στην είσοδο είναι ολισθηροί και καλύτερα είναι να γίνεται χρήση σχοινιού. Στις διακλάσεις υπάρχουν κάποιες νυχτερίδες, καθώς και γουανό.
Το σπήλαιο εξερευνήθηκε στις 27/03/2016 από μέλη του Πρωτέα και αρκετή ποσότητα νερού.
Η πρόσβαση γίνεται από την Ελάτη ή από τη θέση Κώστα στο δρόμο που πάει για Κανάλια με πολύ καλή σηματοδότηση. Μέρος της διαδρομής στο wikiloc.

Σπήλαιο Μελισσότρυπας | Νομός Λάρισας
Το σπήλαιο της Μελισσότρυπας βρίσκεται στο Κεφαλόβρυσο Ελασσόνας στο νομό Λάρισας. Η είσοδός του είναι βαραθρώδους διατομής βάθους 14,6 μέτρων. Έπειτα γίνεται οριζόντιο με μήκος διαδρόμων κάτι παραπάνω από 2 χιλιόμετρα. Είναι υπογενές σπήλαιο, κάτι που μαρτυρούν οι στροβιλοειδής γλυφές στα τοιχώματά του που γίνανε από την ροή του νερού. Άλλη απόδειξη είναι η ύπαρξη υδρόθειου (H2S) στις λιμνούλες που υπάρχουν. Το σπήλαιο έχει περάσει από τη φρεατική φάση στη ζώνη
κατείσδυσης γι' αυτό και οι καταρρεύσεις είναι έντονες σε πολλά σημεία του. Χωρίζεται σε 7 περιοχές με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτές των αραγωνιτών, των σπηλαιοθεμάτων και του λαβυρίνθου. Ιδιαίτερα κατατοπιστική είναι η Διατριβή Ειδίκευσης για το σπήλαιο από τον Μάρκο Βαξεβανόπουλο.
Μαγνησία
1. ΣΠΗΛΑΙΟ ΝΕΡΟΣΠΗΛΙΑ - ΌΘΡΥΣ
2. ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΕΤΡΑΣΤΟΜΟ – Δ.Δ. ΒΡΥΝΑΙΝΑΣ
3. ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΙΤΑΝΟΣΠΗΛΙΑ – Δ.Δ. ΚΟΦΩΝ
5. ΣΠΗΛΑΙΟ - «ΜΙΚΡΟ ΝΕΡΟΣΠΗΛΙΑΣ»
4. ΑΝΟΙΧΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ «ΚΥΔΩΝΙΤΣΑΣ» - ΒΡΥΝΑΙΝΑ
Σπήλαια Νομού Λάρισας
Σπήλαιο "Απατη Τρύπα" ή "Τρύπα του Μπουρσί"
μήκος 1,800 μέτρα με λιμνούλες και σταλακτίτες - σταλαγμίτες.
Ρωτήστε τους ντόπιους του χωριού να σας οδηγήσουν στην είσοδο του σπηλαίου
Σπηλαιοβάραθρο Βαλανίδας
Σπηλαιοβάραθρο Παλαιοκάστρου
Σπήλαιο Μόρια Καρυάς
Σπηλαιοβάραθρο Σκαμνιάς Ολύμπου
Το σπήλαιο της Οξυάς
Σπήλαιο Μελισσότρυπα στην Ελασσόνα
Σπήλαιο Τσαριτσάνης
Σπήλαιο Αρκουδότρυπα Σαρανταπόρου
Σπήλαιο Ρούτσης - ΡΑΨΑΝΗ
Τα σπήλαια των Γόννων
Σπήλαια Ομολίου Κισσάβου
Σπηλιά Κισσάβου
Σπήλαιο Νυμφαίο Φαρσάλων
Το σπήλαιο «Βασιλότρυπα» στη Βρυσιά Φαρσάλων
Τα σπήλαια του Μαυροβουνίου
Σπήλαια Νομού Τρικάλων
Σπήλαιο Βαθυρέματος
Τοποθεσία: 3,5χλμ από το χωριό Βαθύρεμα προς Στουρναρέικα.
Σπήλαιο Αέρα Παλαιοκαρυάς
Τοποθεσία: 3.9χλμ ΝΔ της Κάτω Παλαιοκαρυάς και 2.6χλμ Ν της Μέσης Παλαιοκαρυάς.
Χαρακτηριστικά: Υπόγειος ποταμός, καρστικός αγωγός 135 μέτρων περίπου. Στη μέση του σπηλαίου υπάρχει τσιμεντένιο φράγμα για τη συγκέντρωση του νερού προς το χωριό με πλαστικό σωλήνα.
Πρόσβαση: Από το χωματόδρομο του νεκροταφείου της Μέσης Παλαιοκαρυάς, διασχίζοντας δύο φορές τον ποταμό και ανεβαίνοντας περίπου 500 μέτρα βρισκόμαστε στην είσοδο του σπηλαίου.
Σπήλαιο-Καταρράκτης Μυρόφυλλο
Τοποθεσία: 3,5χλμ από το Μυρόφυλλο προς Πολυνέρι.
Χαρακτηριστικά: Υπόγειος ποταμός με καταρράκτη που ξεχωρίζει από μακριά.
Σπήλαιο Κουδουνότρυπα
Τοποθεσία: 434μέτρα υψόμετρο, όρος Ιταμος. κοντά στο μοναστήρι της Γκούρας
Χαρακτηριστικά: Κατακόρυφο βάραθρο μήκους 115μέτρων.
Σπήλαιο Μπέη
Τοποθεσία: 3χλμ ΝΔ της Πιαλείας.
Χαρακτηριστικά - σπήλαιο με υπόγειο ποταμό και δύο εισόδους.
Σπήλαιο Καζάνια
Τοποθεσία: 800μέτρα ΝΔ της Πύρρας (Κόζιακας)
Πρόσβαση: Δύσκολη, μέσω μονοπατιού προς τον ποταμό Καμναϊτικο και αργότερα 1χλμ προς την Κοιλάδα των ''Καζανιών''.
Χαρακτηριστικά: Σπήλαιο και υπόγειος ποταμός με καταρράκτη.
Σπήλαια Νομού Καρδίτσας
Περισσότερα από 100 σπήλαια υπάρχουν στο νομό Καρδίτσας παρουσιάζοντας μεγάλο ενδιαφέρον με την ''Σπηλαιολογική και Ορειβατική Κοινότητα'' που είναι ένας εθελοντικός φορέας να έχει δημιουργήσει μία βάση δεδομένων με τα στοιχεία τους.
Σπηλιά του Γάκη
Βρίσκεται κοντά στο χωριό Καρίτσα στη Λίμνη Πλαστήρα και λέγεται ότι το χρησιμοποίησε ο Θύμιος Γάκης ως κρυψώνα μετά την απαγωγής της αρχόντισσας Βασίλως. Έχει πλούσιο διάκοσμο και μεγάλο αριθμό νυχτερίδων. Για να φτάσετε στο σημείο του σπηλαίου απαιτείται πεζοπορία 3-4 ώρών. Στο τέλος του σπηλαίου υπάρχει σιφόνι με νερό το οποίο έχει εξερευνηθεί ελάχιστα.
Χαρακτηριστικά:
Οριζόντιο Σπήλαιο
Συνολικό μήκος διαδρομών: 190μέτρα
Σπηλιά του Καϊμακιά
Πρόκειται για το μεγαλύτερο εξερευνημένο σπήλαιο του νομού Καρδίτσας με πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο, δύο επίπεδα και τον ποταμό Καριτσιώτη να ρέει στο εσωτερικό του.
Χαρακτηριστικά:
Μήκος άνω επιπέδου: 220μέτρα
Μήκος κάτω επιπέδου: 220μέτρα
Συνολικό μήκος: 470μέτρα
Γεωγραφικό πλάτος: 39° 16' 40.8498"
Γεωγραφικό μήκος: 21° 39' 8.7192"
Σπήλαιο Αετοφωλιά
Βρίσκεται στην περιοή του Αγίου Ακακίου. Πρόκειται για οριζόντιο σπήλαιο με μήκος περίπου 100μέτρα.
Άλλα γνωστά σπήλαια του νομού είναι: το Καταφύλλι και το Κοτρόνι στο δήμο Αχελώου, τα Λάμια και Κατσαρού στην κοινότητα Αθαμανών, η Παλαιόλακα και το σπήλαιο του Πατιπά στο δήμο Αργιθέας, η Αετοφωλιά και η Σπλίτσα στο δήμο Ιθώμης, η Χιονάτη και το Γκρέμι στο δήμο Ιτάμου, η Δαφνοσπηλιά και το Κάστρο στο δήμο Καλλιφωνίου, το σπήλαιο του Μάκου στο δήμο Μενελαΐδας, η Κρύα Βρύση στο δήμο Μητρόπολης, η Δρακότρυπα και το σπήλαιο του Αράπη στο δήμο Μουζακίου, τα Δρακάκια και το Αστέριο στο δήμο Παλαμά, το Λημέρι και του Καλογερογιάννη στο δήμο Πλαστήρα, τα σπήλαια του Κακούκα του Πατριάρχη στο δήμο Ρεντίνας και ο Κατάχλωρος και το Λεόντειο στο δήμο Ταμασίου.
Πηγή: enjoythessaly.com