Προσκεκλημένος να μιλήσει στο TEDxAthens το Σάββατο 2 Ιουνίου είναι ο δήμαρχος Δημήτρης Παπαστεργίου.

Με αφορμή την ομιλία που θα δώσει, ο δήμαρχος παραχώρησε συνέντευξη στο Popaganda, μιλώντας για τα Τρίκαλα, τις προσπάθειες που κάνει ο Δήμος, την κρίση, αλλά και τις επερχόμενες εκλογές.

Το δημοσίευμα του Popaganda αναφέρει:

Ο Δημήτρης Παπαστεργίου είναι ο δήμαρχος Τρικκαίων, ο άνθρωπος που έχει αναγκάσει, ίσως και με κάποια υπερβολή, αρκετό δημοσιογραφικό κόσμο να βαφτίσουν τα Τρίκαλα το Μπιλμπάο της Ελλάδας. Υπεροβλή όχι γιατί έχουμε να ζηλέψουμε κάτι από τη Χώρα των Βάσκων αλλά επειδή κάθε περιοχή έχει την δική της ιδιαιτερότητα. 

Τον ρωτήσαμε για τα λεωφορεία χωρίς οδηγό, για τα ποδήλατα, τον αντικαπνιστικό νόμο και γενικά για όλη αυτή την αύρα που βγάζουν τα Τρίκαλα ως μια πόλη που προχωρά σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα. Απάντησε περίπου ότι δεν είναι και κάτι το φοβερό και ότι θα έπρεπε να θεωρείτε συνηθισμένο ο δήμος να φροντίζεις τους κατοίκους του. Μάλλον σε αυτή την κατεύθυνση θα κινηθεί και η ομιλία του.

Τι κάνει ένας δήμαρχος στο TEDxAthens;

Προσπαθεί να αποδείξει ότι μάλλον κακώς τον καλέσανε, διότι στα Τρίκαλα θεωρούμε ότι κάνουμε συνηθισμένα πράγματα. Το κακό είναι ότι στην Ελλάδα η εξαίρεση έγινε κανόνας και ο κανόνας έγινε η εξαίρεση. Δεν θεωρώ ότι κάνουμε σπουδαία πράγματα στον Δήμο Τρικκαίων, αλλά για κάποιον περίεργο λόγο, οι υπόλοιποι τα θεωρούν ιδιαίτερα περίεργα, εξωπραγματικά και σημαντικά. Ο δήμαρχος προσπαθεί να αποδείξει ότι δεν κάνει κάτι το ιδιαίτερο αλλά κάνει αυτό το οποίο θα έπρεπε να θεωρείται λογικό.

Πάντως αν το βλέπει κάποιος από μακριά και διαβάζει δημοσιεύματα του τύπου, βλέπει λεωφορεία χωρίς οδηγούς, ποδηλατόδρομους, wi-fi παντού, ισχύ του αντικαπνιστικού νόμου παντού, χωρίς εξαιρέσεις. Φαίνεται λίγο ότι είναι ένας παραδεισένιος τα Τρίκαλα από μακριά. Ισχύει αυτό ή έχετε και εσείς κάποια προβλήματα;

Προφανώς υπάρχουν προβλήματα. Αν δεν υπήρχαν προβλήματα, δεν θα υπήρχαμε κι εμείς. Δεν θα υπήρχε τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά στα Τρίκαλα προσπαθούμε να δείξουμε πως τα πράγματα είναι λίγο πιο απλά. Δηλαδή, αν δεν μένουμε πίσω σε δικαιολογίες, σε λογικές καμένης γης και αν δεν αφήνουμε την μιζέρια να μας καταβάλει, τα πράγματα είναι ίσως λίγο πιο απλά. Ο αντικαπνιστικός νόμος πήγε πολύ καλά και πλέον το έχει δεχτεί η κοινωνία. Υπάρχει πλέον μια κοινωνία, η οποία αρχίζει και ανοίγεται και είναι έτοιμη να δεχτεί πράγματα. Εκεί που πριν έξι μήνες, όταν εφαρμόσαμε τον αντικαπνιστικό, είχαμε γκρίνιες, όλο και περισσότεροι πλέον, αρχίζουν και αντιλαμβάνονται πως αυτό είναι το αυτονόητο και κοιτάνε να το προφυλάξουν και να το εφαρμόσουν. Αν δεν έχουμε μάθει τίποτα και δεν έχουμε καταλάβει τίποτα όλα αυτά τα χρόνια, για ποιον λόγο βρεθήκαμε εδώ, μάλλον δεν θα πρέπει να είμαστε πολύ αισιόδοξοι. Εγώ όμως, νομίζω πως η κοινωνία των Τρικάλων αντιλαμβάνεται και θέλει να αλλάξει. Η αλλαγή ξεκινά από μας τους ίδιους.

Ποιο είναι το μυστικό; Έχει κάτι το νερό και η κοινωνία των Τρικάλων τα αντιλαμβάνεται όλα αυτά;

Θα μπορούσε. Λένε πως είναι καλό το νερό των Τρικάλων. Προέρχεται από την αρχαία Τρίκκη. Μπορεί και να είναι λίγο πειραγμένο όντως. Αυτό που αλλάζει νομίζω πως είναι η διάθεση των ανθρώπων να πάρουν την τύχη των τόπων τους στα χέρια τους. Δεν μιλάω μόνο για την δημοτική αρχή, παρότι όντως η δημοτική μας αρχή αποτελείται κυρίως από νέους ανθρώπους, αλλά και των υπολοίπων κομματιών της κοινωνίας. Μιλάω για εμπορικούς συλλόγους, επιμελητήρια, περιφέρειες, επαγγελματικούς συλλόγους που αντί να οχυρωθούν πίσω από τα δικαιώματα του κάθε συλλόγου και να πουν ότι «όχι, εγώ αυτό πιστεύω, αυτό θέλω και δεν το κουνάω βήμα», αρχίζουμε σιγά-σιγά να ανοιγόμαστε και να συνεργαζόμαστε. Δεν έχουμε καθόλου κουλτούρα συνεργασίας. Μου θυμίζει λίγο το ανέκδοτο με τον φάρο και το πλοίο.

Θέλουμε να αλλάξουμε, αλλά περιμένουμε τους άλλους να αλλάξουν και μετά να αλλάξουμε εμείς. Εδώ πέρα το βλέπουμε λίγο διαφορετικά. Για παράδειγμα, έχοντας των Μύλο των Ξωτικών, που είναι μια πολύ μεγάλη υπόθεση για την πόλη, μαζεύοντας πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες κάθε χρόνο. Υπήρχαν αρρυθμίες στην εξυπηρέτηση των επισκεπτών γι’ αυτό με το επιχειρηματικό σύλλογο και το επιμελητήριο διοργανώσαμε σεμινάριο επιχειρηματικότητας. Καθίζουμε τους επαγγελματίες στα θρανία, φέρνουμε ανθρώπους να τους μιλήσουν για την επιχειρηματικότητα, για νέες προσεγγίσεις στην εξυπηρέτηση του πελάτη, τα social media. Άρα, προσπαθούμε να αλλάξουμε και το κάνουμε νομίζω σε μια διαφορετική, πιο στέρεη βάση.

Αυτά είναι πράγματα που σε τοπικό επίπεδο είναι πιο εύκολο να γίνονται. Eσείς έχετε βρει μια συνταγή πως η κουλτούρα της συνεργασίας θα μπορούσε να φύγει από τοπικό επίπεδο και να μπει σε εθνικό;

Νομίζω πως η κοινωνία αποτελείται από πολλά μικρά κομμάτια, αν βρούμε το ένα ίσως είναι λίγο πιο εύκολο. Το replication μπορεί να δουλέψει αν βρεθεί το ένα σωστό κομμάτι. Δε λέω πως είμαστε εμείς το σωστό κομμάτι, προφανώς υπάρχουν και άλλα σωστά κομμάτια σε ολόκληρη την Ελλάδα και άλλες ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις αλλά αυτά τα πράγματα σιγά σιγά βγαίνουν και υπάρχει η ελπίδα ότι ίσως μπορούμε να τα καταφέρουμε. Διότι όταν βλέπεις μια κοινωνία δίπλα σου να ξεκολλάει από τη μιζέρια τότε παίρνεις και συ θάρρος και λες μπας και γίνεται.

Παρά το γεγονός ας πούμε ότι η κρίση έχει χτυπήσει τα μεγάλα αστικά κέντρα και την περιφέρεια αλλά τα μεγάλα αστικά κέντρα σχετίζονται πάρα πολύ με την ανεργία. Βλέπουμε ότι οι νέοι άνθρωποι αντί να πάνε προς την περιφέρεια, προτιμούν να φύγουν στο εξωτερικό

Είναι αλήθεια, και όταν στην περιφέρεια τρέχει ανεργία με 25-30% καταλαβαίνω για ποιο λόγο και στα Τρίκαλα ακόμα οι νέοι είναι διστακτικοί να γυρίσουν πίσω. Αυτό προσπαθούμε να παλέψουμε, προφανώς και είναι ευθύνη ενός δήμου να κλείσει τις λακκούβες, να αλλάξει λάμπες και να μαζέψει τα σκουπίδια αλλά ευθύνη ενός δήμου είναι να δημιουργήσει και συνθήκες ανάπτυξης. Τρέχουμε τώρα ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα για πρωτογενή τομέα στα βότανα και τα αρωματικά φυτά πατώντας και στην ιστορία του Ασκληπιού. Είναι ένα κραυγαλέο για το πως μπορούμε μόνοι έχοντας μια καλή ιδέα και πιθανώς εκμεταλλευόμενοι και τα σχετικά πλεονεκτήματα που έχουμε να δημιουργήσουμε αυτές τις πολυπόθητες συνθήκες ανάπτυξης. Κυνηγάμε να δημιουργήσουμε κάποιο ερευνητικό κέντρο προκειμένου να φτιάξουμε νέα προϊόντα και να πούμε στους νέους που θέλουν να επενδύσουν ότι εκτός από γη που έχουμε να σας δώσουμε μπορούμε να σας βοηθήσουμε και με επιστήμονες τους χώρου, να κάνουμε το διαφορετικό. Και νομίζω πως κομμάτι κομμάτι μέρα με την ημέρα το πετυχαίνουμε.

Γιατί πιστεύετε ότι παρά το γεγονός ότι ο δήμαρχος είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσει κάποια προβλήματα, ακόμα και την εποχή της κρίσης δε δίνονται περισσότερες αρμοδιότητες στους δήμους;

Γιατί έχουμε φτιάξει ένα κράτος τα τελευταία 50 χρόνια που θέλει να τα εξουσιάζει όλα. Αυτό αφορά όλες τις κυβερνήσεις, γιατί αν δε δίνουν κατά το δοκούν τα χρήματα θα χάσουν και την εύκολη πρόσβαση στην τοπική αυτοδιοίκηση, δε θα τη χειραγωγούν τόσο εύκολα. Πρέπει όμως να καταλάβουν ότι αυτό το μοντέλο τελείωσε, πέθανε. Να πάρουμε γενναίες  αποφάσεις και παραδείγματα άλλων χωρών που έχουν ξεπεράσει αυτά. Είναι αστείο να θέλουμε να κάνουμε το λάθος το δικό μας για να μάθουμε όταν υπάρχουν περιπτώσεις που άλλες χώρες μάθανε πριν από εμάς και πλέον προχωράνε με γοργούς ρυθμούς. Αν δεν το καταλάβουμε νωρίς, αν δε δώσουμε πόρους και αρμοδιότητες στην αυτοδιοίκηση και αν δεν ξεκαθαρίσουμε τις αρμοδιότητες, είναι γελοία αυτή η κατάσταση που σε μία πόλη μπορεί να είναι δύο και τρεις υπεύθυνοι για τα φανάρια, αν δεν τελειώσουμε με αυτά δεν έχουμε ευοίωνο μέλλον.

Κάποιες στιγμές όμως και η ίδια η αυτοδιοίκηση επαναπαύεται στο γεγονός ότι υπάρχει ο κακός κρατικός μηχανισμός. Εσείς έχετε καταφέρει και κάνετε πράγματα, θα μπορούσαν και άλλοι να κάνουνε.

Έχουν γίνει τραγικά λάθη στο παρελθόν μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας, στην Ελλάδα δεν έχουμε καθρέφτες να κοιταχτούμε και πολλές φορές μας φταίνε όλοι οι άλλοι. Προφανώς φταίει και το σύστημα που είναι τραγικό και αυτός ο μηχανισμός, ο συγκεντρωτισμός μόνο προβλήματα δημιουργεί αλλά μάλλον νομίζω πως ήρθε η ώρα να τα ξαναδούμε λίγο, να παραδεχθούμε τα λάθη μας και να προχωρήσουμε μπροστά.

Η ομιλία σας τι θα περιλαμβάνει;

Πολλά από αυτά που σας είπα και άλλα που δε λέγονται διότι θα με σκοτώσουν από το TEDxAthens.

Έχει ένα ενδιαφέρον ότι το TEDx παγκοσμίως σημαίνει καινοτομία, πρωτοπορία, οι άνθρωποι που βγήκαν από δύσκολες καταστάσεις και τα καταφέρανε αυτό δε συμβαδίζει πολλές φορές και με τους ανθρώπους που βρίσκονται στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Μου το είπαν από το TEDx ότι δεν κάνουνε εκδηλώσεις με πολιτικούς. Εγώ δε νιώθω πολιτικός, νιώθω ότι οι Τρικαλινοί μου έδωσαν εντολή να κάνω κάτι διαφορετικό και θέλω να πιστεύω ότι μέχρι τώρα δεν τους έχω προδώσει. Αυτό ακριβώς θα προσπαθήσω να δείξω, δε θέλω να μιλήσω μόνο για τα Τρίκαλα αλλά κυρίως για τις εμπειρίες που αυτά τα τέσσερα περίπου χρόνια έχουμε αποκομίσει, τι πέτυχε και τι δεν πέτυχε και να εμπνεύσω και άλλους ανθρώπους να ασχοληθούν με τα κοινά γιατί δεν υπάρχει κάτι πιο ωραίο να βλέπεις τις προσπάθειες σου μέρα με τη μέρα να υλοποιούνται, αυτή είναι η μαγεία της αυτοδιοίκησης. Πετυχαίνεις, αποτυγχάνεις αλλά είναι δικά σου και τα θετικά και τα αρνητικά.

Του χρόνου θα ξανακατέβετε;

Εγώ έτσι νιώθω αλλά δεν ξέρω κατεβαίνοντας πόσο πιο χαμηλά θα φτάσω.