Τις πρώτες επισκέψεις είναι έτοιμη να δεχθεί η ανακαινισμένη Εβραϊκή Συναγωγή των Τρικάλων, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αναστύλωσης όπου συνεργεία γκρέμισαν «προβληματικά» τμήματα του κτιρίου. Οι παρεμβάσεις είχαν ως αποτέλεσμα να αναδειχθεί το καλαίσθητο πέτρινο κτίριο της Συναγωγής.

Η Συναγωγή, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ισραηλιτικής Κοινότητας, είναι Ρωμανιώτικου ρυθμού και για το λόγο αυτό ονομάζεται «Καλ Γιαβανίμ», δηλαδή των Ελλήνων Εβραίων.Πρόκειται για ένα από τα λίγα, σπάνια και πολύτιμα δείγματα αρχιτεκτονικής και διαρρύθμισης Ρωμανιώντικου τύπου.

Η Συναγωγή είναι χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτεκτονικής και αναμένουμε τους πρώτους Εβραίους τουρίστες από το Ισραήλ και άλλες χώρες, όπως τονίζει ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Τρικάλων κ. Ιακώβ Βενουζίου, στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

H κατασκευή του κτιρίου, σύμφωνα με στοιχεία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Τρικάλων, ξεκίνησε περίπου το 1925 και ολοκληρώθηκε το 1930.

Τα εγκαίνια της Συναγωγής Καλ Γιαβανίμ, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, έγιναν την ίδια χρονιά (1930), με περίλαμπρο τρόπο σε επίσημη τελετή στην οποία συμμετείχαν η πολυπληθής Ισραηλιτική Κοινότητα Τρικάλων, που τότε ήταν εξαπλωμένη σε Τρίκαλα-Καρδίτσα-Φάρσαλα, οι τοπικές αρχές και πλήθος κόσμου από τα Τρίκαλα και την Καρδίτσα, καταδεικνύοντας έτσι τις άριστες σχέσεις των μελών της εβραϊκής Κοινότητας με τους συμπολίτες τους, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η τοπική εφημερίδα «Θάρρος» σε ρεπορτάζ της εποχής.

Για την κατασκευή του 1930 συνέβαλαν οικονομικά και οι δύο δήμοι, Τρικκαίων και Καρδίτσας γι' αυτό τα εγκαίνια του 1930 που ήταν πανηγυρικά, έγιναν με την συμμετοχή όλων των αρχών και παραβρέθηκαν οι δήμαρχοι Τρικκαίων και Καρδίτσας καθώς και ο τότε μητροπολίτης Τρίκκης και Σταγών. Μοναδική ιδιαιτερότητα της Συναγωγής Τρικάλων είναι ότι διαθέτει δύο Άμβωνες (Τεβά), έναν στο κέντρο -αντικριστά προς το Εχάλ- και έναν υπερυψωμένο στον δυτικό τοίχο.

Η Συναγωγή είναι από τα ωραιότερα κτίρια της πόλης των Τρικάλων και είναι καταχωρημένη σε διεθνείς τουριστικούς καταλόγους και λευκώματα παγκόσμιων εβραϊκών μνημείων ως συναγωγή μοναδικής ομορφιάς και μνημείο λαμπρής ιστορικής και πολιτισμικής ελληνοεβραϊκής παράδοσης.

Μετά από προσεκτικές και μελετημένες παρεμβάσεις, και χρηματοδότηση από δωρεές και το Γερμανικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη, η Εβραϊκή Συναγωγή άλλαξε όψη εσωτερικά και εξωτερικά, προστέθηκαν καινούργιοι χώροι, όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Τρικάλων κ. Ιακώβ Βενουζίου.

Μεγάλη είναι η συμβολή, σύμφωνα επίσης, με τον κ. Βενουζίου, του προέδρου του ΚΙΣΕ και προέδρου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης που επίσης κατέχει την θέση του αντιπροέδρου του παγκόσμιου εβραϊκού Συμβουλίου κ. Δαβίδ Σαλτιέλ.

Ο πρόεδρος, εξηγεί ο ίδιος, αγκάλιασε με μεγάλη αγάπη και ενήργησε με δικές του προσωπικές ενέργειες για την εξεύρεση των χρημάτων ενώ ταυτόχρονα με δική του οδηγία το ΚΙΣΕ παρότρυνε τις Ισραηλιτικές Κοινότητες της Ελλάδος να συνδράμουν αυτοί και τα μέλη τους το έργο αυτό, πράγμα που έγινε. Όλες οι Ισραηλιτικές Κοινότητες και εβραίοι της Ελλάδας και του εξωτερικού, προσθέτει συνέβαλαν οικονομικά για το έργο αυτό.

Για να καταλήξει τονίζοντας: «Επίσης, ο πρόεδρος Δαβίδ Σαλτιέλ έθεσε όλο το προσωπικό και κυρίως την τεχνική και οικονομική υπηρεσία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης στην εξυπηρέτηση, συντονισμό, επίβλεψη για την καλή εκτέλεση του όλου έργου. Σε όλες τις παρεμβάσεις, σύμφωνα με τον κ. Βενουζίου, θα πρέπει να προσθέσουμε τον νέο χώρο του Μουσείου και της Βιβλιοθήκης, όπου θα φιλοξενείται μέσα από έγγραφα, βιβλία και πίνακες όλη η ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας Τρικάλων.

Τέλος ο Κώστας Μιχαλάκης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Τρικάλων, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι στην πρόσφατη περιήγηση του Συνδέσμου σε θρησκευτικούς τόπους της πόλης, η Συναγωγή αποτέλεσε ιδιαίτερο σταθμό. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες δεν είχαν μπει ξανά σε Συναγωγή και μάλιστα σε αυτή των Τρικάλων.

Κατά κοινή ομολογία, καταλήγει ο ίδιος, η ομορφιά της Συναγωγής αποτέλεσε μια ευχάριστη έκπληξη, ενώ πολλοί δήλωσαν ότι μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς τόσο για το Ολοκαύτωμα και την διδασκαλία του, όσο και για ιστορικές, θρησκειολογικές ή και κοινωνικές μελέτες γύρω από την πόλη των Τρικάλων και την ιστορία της.

Απ. Ζώης (ΑΠΕ-ΜΠΕ)