Το Σαββατοκύριακο, 24 και 25 Ιουνίου, μέλη και φίλοι του Φ.Ι.ΛΟ.Σ. πραγματοποίη-σαν διήμερη εκδρομή στην Αίγινα, ένα νησί με σπουδαίο ιστορικό, αρχαιολογικό και θρη-σκευτικό ενδιαφέρον.
Η Αίγινα, στην ελληνική μυθολογία, ήταν η ωραιότερη από τις κόρες του θεού Ασωπού, την οποία ερωτεύτηκε ο Δίας. Ακολουθώντας τις συνήθειές του, την απήγαγε και την πήγε στο νησί που μέχρι τότε ονομαζόταν Οινώνη. Απέκτησαν έναν γιο, τον Αιακό, που έγινε ο πρώτος βασιλιάς του νησιού.
Αρχαιολογικά ευρήματα σε νεολιθικούς οικισμούς δείχνουν συστηματική κατοίκηση του νησιού από το 3000 π.Χ. Στους ιστορικούς χρόνους αποικίστηκε από Δωριείς -περί το 1000 π.Χ.- και οι αρχαίοι Αιγινήτες ανέπτυξαν το εμπόριο και τη ναυτιλία, καλλιεργώντας έντονον ανταγωνισμό με την Αθήνα. Η αντιπαλότητα αυτή, όμως, δεν εμπόδισε τους Αιγι-νήτες να πολεμήσουν από κοινού με τους Αθηναίους στους Περσικούς Πολέμους, με 30 τριήρεις στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και 500 στρατιώτες στη μάχη των Πλαταιών. Μετά την παρακμή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, από το νησί πέρασαν διάφοροι κατακτητές Φράγκοι, Ενετοί, Καταλανοί και Τούρκοι. Οι Αιγινήτες έλαβαν μέρος στην Επανάσταση του 1821 με θέρμη και λίγα χρόνια μετά, το 1828, ήρθε η πιο λαμπρή ώρα στην ιστορία του νησιού όταν η Αίγινα ορίστηκε πρώτη πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας και αποτέλεσε την έδρα της πρώτης ελληνικής κυβέρνησης, με τον Καποδίστρια κυβερνήτη, μέχρι και το 1829 -μετά η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στο Ναύπλιο.
Η εξέλιξη αυτή διαμόρφωσε τον χαρακτήρα της πόλης της Αίγινας, με την ανέγερση ε-νός πλήθους νεοκλασικών κτιρίων που της απέδωσαν εξαιρετική αρχιτεκτονική μορφή.
Το σύμβολο, βέβαια, του νησιού είναι ο ναός της Αφαίας, που χρονολογείται γύρω στο 500 π.Χ., ένας από τους πιο καλοδιατηρημένους αρχαίους ναούς της χώρας. Ορατός από πολλά σημεία της Αττικής όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή και το αντίθετο από τον ναό της Αφαίας μπορεί να δει κανείς τον ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο και την Ακρόπολη των Αθηνών. Λένε ότι οι τρεις ναοί, αν ενωθούν με νοητές γραμμές, σχηματίζουν ένα ισο-σκελές τρίγωνο - το ιερό τρίγωνο της αρχαιότητας.
Αρχικά πίστευαν ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στη θεά Αθηνά, επειδή η μορφή της δέσποζε στα δύο αετώματα του ναού. Όμως στις ανασκαφές του 1901 βρέθηκε μια επι-γραφή (εκτίθεται στο Μουσείο) στην οποία αναφέρεται το όνομα της τοπικής θεάς Άφας και έτσι αποδείχτηκε ότι το ιερό ήταν αφιερωμένο στην Αφαία και όχι στην Αθηνά.
Είναι ναός δωρικού ρυθμού, περίπτερος, με 6 κίονες στις στενές πλευρές και 12 στις μακρές. ΟΙ κίονες είναι μονολιθικοί με 20 ραβδώσεις και μόνο τρεις της βόρειας πλευράς αποτελούνταν από σπονδύλους. Ο ναός είναι κατασκευασμένος από ντόπιο πορώδη α-σβεστόλιθο ενώ τα γλυπτά των αετωμάτων και τα ακρωτήρια της στέγης από παριανό μάρμαρο και έφεραν χρώματα. Ιδιαίτερη αίγλη στον ναό έδιναν τα περίφημα γλυπτά των αετωμάτων του. Ήταν διακοσμημένα με παραστάσεις από μάχες στην Τροία. Δυστυχώς και αυτά είχαν την ίδια τύχη με αυτά του Παρθενώνα. Κατά την ανασκαφή που έγινε το 1811 από τον βαρώνο Von Hallerstein και τον Άγγλο αρχιτέκτονα C.R. Cockerell, δημοπρατήθη-καν και αγοράστηκαν το 1813 από τον Λουδοβίκο Α’ βασιλιά της Βαυαρίας, πατέρα του Όθωνα, ο οποίος τα μετέφερε στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου, όπου εκτίθενται μέχρι σήμε-ρα. Μόνο κάποια από το ανατολικό αέτωμα βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.
Όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας ανέλαβε τη διακυβέρνηση του νεοσύστατου τότε ελληνι-κού κράτους, ένα από τα ζητήματα που προέκυψαν και έπρεπε να αντιμετωπιστούν, ήταν πώς θα συλλεγούν και θα διαφυλαχθούν οι αρχαιότητες. Πρόκειται για μια εποχή που οι δομές του κράτους είναι ανύπαρκτες, για μια εποχή που ουσιαστικά ένα κράτος γεννιέται από το μηδέν. Παρόλα τα συσσωρευμένα προβλήματα, ο Καποδίστριας μεριμνά για τη λειτουργία αρχαιολογικού μουσείου. Έτσι το 1829 ιδρύεται το αρχαιολογικό μουσείο της Αίγινας το οποίο είναι το πρώτο Μουσείο της Ελλάδας. Η στέγασή του έγινε αρχικά στο Κυ-βερνείο, αργότερα στο «Ορφανοτροφείο», το πρώτο δημόσιο κτίσμα που κατασκευάστηκε τότε στην Αίγινα, στο Εϋνάρδειο και σήμερα στην περιοχή Κολόνα της Αίγινας, σε κτίσμα που έγινε δωρεά από Βαυαρούς αρχαιολόγους.
Εκεί βρίσκεται και ο αρχαιολογικός χώρος της Κολόνας, ονομασία που έλαβε από τη μοναδική κολόνα, μονόλιθη επίσης και δωρικού ρυθμού, που έχει απομείνει από τον ναό του Απόλλωνα που κάποτε δέσποζε στον λόφο.
Πόλος έλξης χιλιάδων πιστών στην Αίγινα και σημείο αναφοράς της ιστορίας της είναι το μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου και η ομώνυμη πραγματικά μεγαλοπρεπής εκκλησία όπου οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι και προσκύνημα κάθε χρόνο στις 9 Νοεμβρίου.
Τελικά τα δύο «οικόσημα» της Αίγινας , ο ναός της Αφαίας και ο ναός του Αγίου Νε-κταρίου, αποκαλύπτουν πως οι θεοί είναι παρόντες στο νησί υπηρετώντας τη διαχρονική ανάγκη του ανθρώπου για την αισθητική τελείωση και μέθεξη με το θείο.
Στον πολιτισμό του νησιού σημαντικό σημείο είναι το Μουσείο του γλύπτη Καπράλου, ενός σπουδαίου εκπροσώπου του μοντερνισμού, με θεματολογία από την αρχαία ελληνική τέχνη και μυθολογία. Τα έργα του είναι δουλεμένα από ξύλο ευκάλυπτου, χαλκό, γύψο-μερικά μνημειώδη και ιδιαίτερου προσωπικού στυλ.
Στο Λιβάδι βρίσκεται και το σπίτι του Καζαντζάκη που σήμερα ανήκει σε ιδιώτη.
Οι εκδρομείς του Φ.Ι.Λ.Ο.Σ. είχαν την ευκαιρία να μάθουν και να θαυμάσουν την ιστο-ρία του νησιού μέσα από τις προγραμματισμένες ξεναγήσεις, να επισκεφτούν τους αρχαι-ολογικούς και πολιτιστικούς της χώρους και να προσκυνήσουν ευλαβικά τον ναό του προ-στάτη του νησιού Αγίου Νεκταρίου. Επίσης είχαν τη χαρά να είναι μια μεγάλη παρέα στο φαγητό και στις στάσεις για καφέ. Οι περισσότεροι χάρηκαν και το μπάνιο τους στη θά-λασσα μια και οι μέρες ήταν ζεστές με υπέροχο καιρό. Φυσικά όλοι αγόρασαν φυστίκια Αι-γίνης –το άλλο σήμα κατατεθέν του νησιού.
Η εκδρομή έκλεισε με στάση για γλυκό και παγωτό στα Καμένα Βούρλα την ώρα του ηλιοβασιλέματος.
Α.Μ.