Ολοι οι δρόμοι οδηγούν στα... Τρίκαλα για τους αντικαπνιστές. Η θεσσαλική πόλη, που μας έχει συνηθίσει σε πρωτιές στον τομέα της τεχνολογίας, σε λίγες ημέρες κλείνει έναν χρόνο «άκαπνη», αποδεικνύοντας ότι την ενδιαφέρει εξίσου η ποιότητα ζωής των κατοίκων της.
«Ο αντικαπνιστικός νόμος είχε ψηφιστεί εδώ και χρόνια, αλλά δεν υπήρχε θέληση για να εφαρμοστεί», υπενθυμίζουν εκπρόσωποι του δήμου, που δεν κρύβουν τη χαρά τους όχι μόνον για τη ρηξικέλευθη απόφαση, που τέθηκε δοκιμαστικά σε ισχύ στις 31 Οκτωβρίου 2017, αλλά και για το γεγονός ότι πολλές άλλες πόλεις ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν το τρικαλινό παράδειγμα.
«Μας προσεγγίζουν καθημερινά δήμαρχοι αλλά και σύλλογοι πολιτών από όλη την Ελλάδα –την Κοζάνη, τη Λάρισα, τη Θεσσαλονίκη, την Καλαμάτα και τα Χανιά– που ζητούν την τεχνογνωσία μας». Το αντικαπνιστικό «κύμα» μοιάζει –με καθυστέρηση ομολογουμένως– να εξαπλώνεται. Για του λόγου το αληθές, ο Σύλλογος Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος Καστοριάς ανακοίνωσε χθες ότι «έπειτα από την ενημέρωση, τις επαναλαμβανόμενες συστάσεις, την προτροπή των περισσότερων μελών μας και σεβόμενοι την απόφαση της γενικής συνέλευσης, επιθυμούμε να προστατεύσουμε τις επιχειρήσεις μας από τα δυσβάσταχτα πρόστιμα [...], αποφασίζουμε την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου από τη Δευτέρα 12 Νοεμβρίου.
Ο εκ πεποιθήσεως αντικαπνιστής Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου αφουγκράστηκε τη δυσαρέσκεια διαφόρων πληθυσμιακών ομάδων από τη διαχρονική «επιβολή» των καπνιστών, αρχής γενομένης από τους σπουδαστές και καθηγητές της ΣΕΦΑΑ Τρικάλων τον Απρίλιο του 2016, το παράδειγμα των οποίων ακολούθησαν και οι μαθητές.
Στις 31 Οκτωβρίου 2017 ξεκίνησε η δοκιμαστική περίοδος, στη διάρκεια της οποίας πολλοί τοπικοί παράγοντες εξέφρασαν την υποστήριξη τους στο εγχείρημα – ο εμπορικός σύλλογος, η πνευμονολογική κλινική, οι εθελοντές του δήμου κ.ά. «Σήμερα, έναν χρόνο μετά, τα πρόστιμα που έχουν δοθεί σε παραβάτες κυμαίνονται στα 30, όταν μόνον στο κέντρο της πόλης τα καταστήματα εστίασης είναι περίπου 60, ενώ η δημοτική μας αστυνομία εξακολουθεί να αριθμεί μόλις τρεις εργαζομένους».
Μια βόλτα στην πόλη επιβεβαιώνει τα παραπάνω. Και για τους Τρικαλινούς καπνιστές, πάντως, η εφαρμογή της νομοθεσίας ενέχει μια σχετική πρόκληση. «Συνήθως μειώνουν το κάπνισμα, επειδή κρυώνουν καπνίζοντας σε εξωτερικούς χώρους», σχολιάζει κάτοικος, «ενώ οι πιο θεριακλήδες διανύουν μερικά χιλιόμετρα μέχρι την όμορη Καρδίτσα».
Η δημοτική αστυνομία στην πόλη των Τρικάλων εξακολουθεί να αριθμεί μόλις τρεις εργαζομένους.
Πάντως, προτεραιότητα του δήμου δεν είναι η καταστολή, αλλά η πρόληψη, εξ ου και η έμφαση έχει δοθεί στη μαθητική κοινότητα. «Ενημερώνουμε τα παιδιά για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, αλλά κυρίως φιλοδοξούμε να τα εκπαιδεύουμε έτσι ώστε να μπορούν να ορθώνουν το ανάστημά τους και να λένε όχι», τονίζει στην «Κ» η κ. Φανή Σμιξιώτη, διευθύντρια του 5ου Γυμνασίου Τρικκαίων, απ’ όπου φαίνεται να ξεκίνησε η αντικαπνιστική επανάσταση...
Η επιστολή και η διάκριση
«Ηταν ιδέα των μαθητών μας η επιστολή στον δήμαρχο για το παθητικό κάπνισμα, η οποία μάλιστα έλαβε διάκριση από το Ερευνητικό Εργαστήριο Μπεχράκη», τονίζει η κ. Σμιξιώτη, που από το 2016 ενορχηστρώνει, με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δράσεις με τον ίδιο προσανατολισμό.
«Στα προγράμματα αγωγής υγείας, εστιάζουμε στο κάπνισμα», εξηγεί η ίδια, «έχουμε προηγουμένως παρακολουθήσει και εμείς ως εκπαιδευτικοί επιμορφωτικά σεμινάρια, όπου εμβαθύναμε έτσι περαιτέρω στο θέμα». Η ανταπόκριση των Τρικαλινών εφήβων μετά την ημερίδα του περασμένου Ιανουαρίου ήταν μεγάλη. «Δεν φανταζόμασταν ποτέ ότι θα μπορούσαμε να θέσουμε εμείς στο σπίτι τους όρους, καθιερώνοντας “αντικαπνιστικές ζώνες” ή κάνοντας συμφωνία με τους γονείς μας ώστε να καπνίζουν εκτός σπιτιού», μεταφέρει η κ. Σμιξιώτη τα σχόλιά τους.
Επιπλέον, οι μαθητές ζήτησαν από τον δήμο τον κατάλληλο εξοπλισμό, ώστε να τοποθετήσουν ανιχνευτές καπνού σε «τυφλά» σημεία στο σχολικό κτίριο και στο προαύλιο. Οπως διευκρινίζει η διευθύντρια, ο συναγερμός δεν έχει έως σήμερα σημάνει, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι θα επαναπαυθούν. «Η προσπάθεια για την καλλιέργεια μιας νέας νοοτροπίας είναι αέναη», καταλήγει η ίδια, που επίσης δεν καπνίζει.
ΙΩΑΝΝΑ ΦΩΤΙΑΔΗ (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)