Φτάνει το μεσημέρι της Τρίτης στην Αθήνα ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα. Μεταξύ των πολλών ρεπορτάζ και ιστορικών αναδρομών στις λιγοστές παλαιότερες επισκέψεις ενοίκων του λευκού Οίκου στα μέρη μας, βγήκε και πολύ παρασκήνιο. Σήμερα μαθαίνουμε πως, πριν από 17 χρόνια, κατά την τότε επίσημη επίσκεψη στη χώρα μας, ο Μπιλ και η Χίλαρι Κίντον δεν ήρθαν στα Μετέωρα όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί κατά παραμονή τους στην Αθήνα. Λόγοι ασφαλείας μετέβαλαν το αρχικό πρόγραμμα της επίσκεψης: 

Το βράδυ της Παρασκευής 19 Νοεμβρίου 1999, το αεροπλάνο που μετέφερε τον πρόεδρο Κλίντον, την οικογένεια και τους συνεργάτες του προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο. Το κόκκινο χαλί στρώθηκε, οι επίσημοι και οι δημοσιογράφοι τον περίμεναν να κατέβει, αλλά εκείνος άφαντος.

Για τουλάχιστον 15 λεπτά ενημερωνόταν για την κατάσταση στην Αθήνα που ήταν... πολεμική. Τα συλλαλητήρια –για τον αμερικανικό χειρισμό στο Κόσοβο– είχαν ξεφύγει και το κέντρο της Αθήνας καιγόταν. Ο Αμερικανός πρέσβης Νίκολας Μπερνς ανέβηκε στο αεροπλάνο. «Θα είναι μια καλή επίσκεψη, αλλά η Αριστερά έχει δημιουργήσει μεγάλες αναταραχές», προειδοποίησε τον Αμερικανό πρόεδρο.

Οι 53 πορείες

Μόνο τους τελευταίους μήνες ο Μπερνς είχε μετρήσει 53 πορείες προς την πρεσβεία (εκ των οποίων οι περισσότερες κατέληγαν σε επεισόδια). Γι’ αυτόν τον λόγο η Υπηρεσία Ασφαλείας του Λευκού Οίκου είχε φτάσει νωρίτερα στην Ελλάδα, προκειμένου τα στελέχη της να κρίνουν εάν τα μέτρα είναι επαρκή. Υπήρχε τόσο μεγάλη ανησυχία που πολλές φορές είχε συζητηθεί πως ίσως θα έπρεπε να εξαιρεθεί η Αθήνα ως προορισμός.

Το ταξίδι αυτό ήταν στην ατζέντα τουλάχιστον τρία χρόνια. Στην πραγματικότητα, όλα είχαν ξεκινήσει από την επίσκεψη της Χίλαρι Κλίντον στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 1996. Είχε ενθουσιαστεί με τη χώρα και είχε απογοητευθεί που δεν είχε καταφέρει λόγω καιρού να πάει στη Σαντορίνη. Εκτοτε και με κάθε ευκαιρία η πρώην Πρώτη Κυρία –και μέχρι τις αρχές της εβδομάδας υποψήφια πρόεδρος– επανέφερε την ιδέα αλλά το timing δεν ήταν ποτέ σωστό.

Η ευκαιρία είχε βρεθεί τελικά μέσω... Τουρκίας και συγκεκριμένα σε μια προγραμματισμένη συμμετοχή του Κλίντον στη σύνοδο κορυφής του ΟΑΣΕ στην Κωνσταντινούπολη.

Τα αστεία

Ετσι, ήδη ένα χρόνο πριν, είχε αρχίσει η προετοιμασία για μια επίσκεψη 3-4 ημερών στην Ελλάδα και άλλων τόσων στην Τουρκία. Σε μία από τις συσκέψεις είχαν ακουστεί και διάφορα αστεία, όπως ότι θα έπρεπε να μείνει 10 ημέρες στην Τουρκία και 7 στην Ελλάδα «όπως απαιτεί η περιώνυμη αναλογία στην παροχή πολεμικού υλικού στις δύο χώρες».

Το προεδρικό ζεύγος είχε δώσει εντολές για μια επίσκεψη με πολύ προσωπικό χρόνο. Είχαν μάλιστα σχεδόν καταλήξει πως θα πήγαιναν στα Μετέωρα, στη Βεργίνα και στις Μυκήνες. Ο Αμερικανός πρέσβης είχε προτείνει στον κ. Σημίτη να υπάρξει ένα άτυπο δείπνο με το προεδρικό ζεύγος σε μια ταβέρνα, αλλά ο Ελληνας πρωθυπουργός αντιπρότεινε κλειστό δείπνο στο Μέγαρο Μαξίμου. Ηταν φανερό καθ’ όλη τη διάρκεια του σχεδιασμού πως η κυβέρνηση δεν επιθυμούσε να προβάλει προς τα έξω μια φιλική και χαλαρή σχέση με τους Αμερικανούς.

Ολος ο σχεδιασμός όμως ανετράπη μόλις 11 ημέρες πριν από την προγραμματισμένη άφιξη από ένα και μόνο τηλεφώνημα. Ο κ. Μπερνς ενημέρωνε την τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μαντλίν Ολμπράιτ, πως ο κ. Σημίτης είχε υπαναχωρήσει στις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει όσον αφορά την ασφάλεια του προέδρου. Το κλίμα αλλάζει και το ταξίδι κρατάει μόλις 22 ώρες ...

Με πληροφορίες από ρεπορτάζ της Μαριάννας Κακαουνάκη στην Καθημερινή