Με τον κορωνοϊό να ρίχνει βαριά τη σκιά του στην ελληνική κοινωνία και οικονομία, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επεξεργάζεται εναλλακτικά σενάρια παρεμβάσεων που θα οδηγήσουν τη χώρα το ταχύτερο δυνατόν στον δρόμο της επιστροφής στην κανονικότητα.

Η κυρίαρχη εκτίμηση που επικρατεί στο κυβερνητικό επιτελείο, με βάση και τις απόψεις των ειδικών, οδηγεί στην εκδοχή ότι η 10η Μαΐου μπορεί να αποτελέσει «ορόσημο» για τη σταδιακή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων. Προϋπόθεση, βεβαίως, αποτελεί να επαληθευθούν οι εκτιμήσεις για κάμψη της δυναμικής του ιού από τις ημέρες του Πάσχα και βεβαίως ότι θα υπάρξει στο μεσοδιάστημα πιστή τήρηση, από το σύνολο των πολιτών, των περιορισμών που έχουν τεθεί.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η άρση των μέτρων θα είναι σταδιακή, όπως υπήρξε και η επιβολή τους. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, θα ακολουθηθεί το μοντέλο με τα capital controls, αφού η πλήρης και ταυτόχρονη κατάργησή τους μπορεί να οδηγήσει σε αναζωπύρωση του προβλήματος. Κατά τις ίδιες πηγές, σε πρώτη φάση θα τερματιστούν οι περιορισμοί στην κυκλοφορία. Σε εύλογη χρονική απόσταση θα ανακοινωθεί η επανέναρξη της λειτουργίας σχολικών μονάδων, καταστημάτων και εστιατορίων. Στην τρίτη, δε, και τελική φάση θα αποκατασταθούν οι αεροπορικές συγκοινωνίες, εσωτερικού και εξωτερικού.

Οπως προαναφέρθηκε, τα ανωτέρω αποτελούν το βασικό –και θετικό– σενάριο εργασίας για την άρση των μέτρων, καθώς δεν μπορεί να αποκλειστούν άλλες δυσμενείς παράμετροι, όπως η «επιμονή» της πανδημίας ή η επανεμφάνιση του ιού το φθινόπωρο.

Συνάρτηση της πορείας του κορωνοϊού θα είναι και οι συνολικές επιπτώσεις που θα έχει το άτυπο, αλλά ιδιαίτερα ευρύ «λοκ ντάουν», με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπη η οικονομία. Τυχόν επανεκκίνηση δραστηριοτήτων που έχουν ανασταλεί πριν από τα τέλη Μαΐου και η μερική έστω διάσωση της τουριστικής περιόδου θα περιορίσουν το εύρος της ύφεσης, αλλά και θα δώσουν ανάσα στα έσοδα του Δημοσίου.

Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε μήνας που παρατείνεται το υφιστάμενο στάτους κβο, συνεπάγεται ύφεση της τάξης του 2%, ενώ από τον Μάιο πίεση θα αρχίσει να υφίσταται και η ρευστότητα του Δημοσίου. Ο πρωθυπουργός προτάσσει την ανάγκη προστασίας της υγείας και του εισοδήματος των πολιτών, αλλά θα επιμείνει στην αναζήτηση ευρωπαϊκών λύσεων για την αντιμετώπιση της αιφνίδιας κρίσης που πυροδότησε ο κορωνοϊός. Είναι εξάλλου ενδεικτικό ότι πρωτοστάτησε στην πρωτοβουλία των εννέα κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ζήτησαν την έκδοση ευρωομολόγου. Οπως αναφέρουν συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη, παρά το αρνητικό τείχος που ύψωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ συνεπικουρούμενη από την Ολλανδία και την Αυστρία, στη –μέσω τηλεδιάσκεψης– Σύνοδο Κορυφής της περασμένης Πέμπτης, το επόμενο δεκαπενθήμερο θα υπάρξει πυρετός παρασκηνιακών διαβουλεύσεων για την εξεύρεση ενός «έντιμου συμβιβασμού», καθώς η Ιταλία και η Ισπανία «είναι πολύ μεγάλες χώρες για να πέσουν».

Πάντως, όπως προαναφέρθηκε, ο κ. Μητσοτάκης δεν προτίθεται να προβεί σε «μονομερείς» ενέργειες, όπως για παράδειγμα η αξιοποίηση του «μαξιλαριού» ρευστότητας που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Οπως λέγεται χαρακτηριστικά, εάν η κυβέρνηση προβεί σε μια τέτοια κίνηση, η εμπιστοσύνη που έχει οικοδομήσει έναντι των αγορών και οδήγησε σε εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια δανεισμού θα εξανεμιστεί άμεσα και θα είναι θέμα χρόνου η επιστροφή της χώρας σε καθεστώς μνημονίων.

Θα πρέπει πάντως να επισημανθεί πως, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έχουν ανακοινωθεί και εφαρμόζονται ήδη τρεις δέσμες μέτρων, με συνολικό δημοσιονομικό κόστος 4,7 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 2,5% του ΑΕΠ, ποσοστό πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 2% του ΑΕΠ. Τα μέτρα αυτά, όπως λέγεται, «αποσκοπούν να στηρίξουν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, το δημόσιο σύστημα υγείας, την απασχόληση και τα εισοδήματα, καθώς και τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, προκειμένου να αποφευχθούν μαζικά λουκέτα και εκτόξευση της ανεργίας».

Σε επεξεργασία βρίσκεται εξάλλου νέο πακέτο που μπορεί να φτάσει έως τα 15 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η κρίση του κορωνοϊού αλλάζει πλήρως τα δεδομένα καθώς η χώρα οδεύει σε ύφεση, αλλά στη συνέχεια μπορεί να υπάρξει δυναμική επανεκκίνηση. Υπ’ αυτό το πρίσμα και με δεδομένο ότι η αποτελεσματική διαχείριση αρχικά της έντασης στον Εβρο και, στην παρούσα φάση, των συνεπειών της πανδημίας, έχουν ανεβάσει κατακόρυφα τις πολιτικές μετοχές του κ. Μητσοτάκη, στα κόμματα της αντιπολίτευσης κερδίζει έδαφος η εκτίμηση ότι ο πρωθυπουργός μπορεί το φθινόπωρο να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές. Με βάση το συγκεκριμένο σκεπτικό, ο κ. Μητσοτάκης ενδέχεται να διεκδικήσει μέσω της κάλπης μια «καθαρή» τετραετία, ώστε σε πρώτη φάση να απορροφηθούν με ταχύτητα οι συνέπειες της κρίσης και εν συνεχεία να διασφαλιστεί η δυναμική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Κωστής Παπαδιόχος Καθημερινή