Τρεις λόγοι για να κρατήσετε το κινητό σας τηλέφωνο μακριά από το κρεβάτι ή το κομοδίνο σας, και πώς να το καταφέρετε

Φοράμε τις πιτζάμες μας, σβήνουμε τα φώτα, χωνόμαστε κάτω από τα σκεπάσματα και αρχίζουμε να σκρολάρουμε στο κινητό μας τηλέφωνο. Αυτή είναι η βραδινή ρουτίνα πολλών από εμάς. Μπορεί να μοιάζει αθώα, αλλά στην πραγματικότητα έχει μεγάλο αντίκτυπο στη υγεία μας.

Όπως λένε οι ειδικοί, το βράδυ είναι η ώρα που ο οργανισμός μας ρίχνει τους ρυθμούς του. Ο εγκέφαλός μας ξεκουράζεται από τον καταιγισμό πληροφοριών που δέχεται όλη μέρα και σιγά σιγά… κατεβάζουμε ρολά. Όπως κατεβαίνουν οι δικοί μας διακόπτες, καλό είναι να γίνει το ίδιο με το κινητό μας τηλέφωνο. Αν δεν μπορούμε να το απενεργοποιήσουμε, τουλάχιστον ας μην το κουβαλάμε στο κρεβάτι.

Γιατί κοιμόμαστε αγκαλιά με το κινητό τηλέφωνο;

Καθένας μας μπορεί να έχει διαφορετικούς λόγους που θέλει να έχει δίπλα του το κινητό όχι μόνο όλη μέρα αλλά και όλη νύχτα. Άλλωστε, και προ κινητών δεν υπήρχε σε πολλά κομοδίνα μια συσκευή σταθερού, για να μην τρέχεις να το σηκώνεις όταν είσαι ξαπλωμένος; Η αλήθεια είναι ότι υπήρχε. Μόνο που το σταθερό δεν έχει όλες τις λειτουργίες που έχει ένα κινητό, αυτές που μας καλούν σαν σειρήνες ν’ ανοίξουμε το μάτι και ν’ απλώσουμε το χέρι να το πιάσουμε κάθε φορά που χτυπάει μια ειδοποίηση.

Έστω ότι τα βάζεις όλα στο αθόρυβο και απενεργοποιείς κάθε ειδοποίηση, θα μου πεις. Τι κακό κάνει; Σύμφωνα με ειδικούς, δεν χρειάζεται να το έχεις να φορτίζει δίπλα σου όσο κοιμάσαι και να επιτελεί «σιωπηλές» λειτουργίες. Μπορεί η επιβάρυνση να είναι αμελητέα, αλλά γιατί να μην την αποφύγεις κι αυτή;

Και μη μου πεις ότι το έχεις για μια ώρα ανάγκης, μήπως προκύψει κάτι επείγον και σημαντικό. Αν είναι όντως κάτι επείγον, και να πας μέχρι το διπλανό δωμάτιο για να το απαντήσεις δεν θα σου προκαλέσει πρόβλημα.

Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, το να παίρνεις το κινητό παντού και πάντα, ακόμα και σε μέρη που δεν πρέπει δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια συνήθεια. Μια συνήθεια που θα καταλάβεις ότι δεν είναι καλή, αν μάθεις τρεις βασικούς λόγους που μπορούν να σου χαλάσουν τον ύπνο.

1. Το κινητό καταστέλλει την παραγωγή μελατονίνης

Το βιολογικό μας ρολόι ακολουθεί έναν 24ωρο κύκλο ύπνου-αφύπνισης (κιρκάδιος ρυθμός). Όταν ο ήλιος ανατέλλει, το σώμα μας παράγει κορτιζόλη, μια ορμόνη που μας κρατάει ξύπνιους και σε εγρήγορση. Καθώς το φως του ήλιου χάνεται, απελευθερώνεται μελατονίνη, η οποία προάγει την χαλάρωση και το αίσθημα υπνηλίας, προετοιμάζοντάς μας για τον βραδινό ύπνο.

Οι ηλεκτρονικές συσκευές, όπως τα κινητά τηλέφωνα, εκπέμπουν το λεγόμενο μπλε φως, που σύμφωνα με έρευνες καταστέλλει την παραγωγή μελατονίνης. Έτσι, επηρεάζει το εσωτερικό μας ρολόι και φυσικά τον ύπνο μας, με όσα αυτό συνεπάγεται.

Το μπλε φως μπορεί, επίσης, να μειώσει τον χρόνο που περνάμε στον ύπνο βραδέων κυμάτων (SWS) και στον ύπνο ταχέων οφθαλμικών κινήσεων (REM), δύο στάδια ζωτικής σημασίας για τις γνωστικές μας λειτουργίες.

2. Το μπλε φως της οθόνης βλάπτει τα μάτια

Η μπλε ακτινοβολία που εκπέμπουν οι οθόνες είναι μέρος του ορατού φάσματος της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Πρόκειται για φως υψηλής συχνότητας και άρα υψηλής ενέργειας. Πέρα από τις επιπτώσεις που έχει στον ύπνο μας, η μακροχρόνια έκθεση στο μπλε φως πιθανολογείται ότι μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον αμφιβληστροειδή.

Ανασκόπηση ερευνών του 2020 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Biomedicine & Pharmacotherapy αναφέρει στα συμπεράσματα ότι ο αμφιβληστροειδής και η οφθαλμική επιφάνεια είναι ευάλωτα στο μπλε φωτός των ηλεκτρονικών συσκευών και ότι η υπερβολική έκθεση των ματιών μας σε αυτό τείνει να προκαλεί φωτοχημική βλάβη.

3. Το κινητό τηλέφωνο κρατάει το μυαλό μας σε εγρήγορση

Ας φέρουμε στο μυαλό μας όλες εκείνες τις φορές που ξαπλωμένοι στο κρεβάτι λάβαμε ένα επαγγελματικό μέιλ ή διαβάσαμε μια ανάρτηση με την οποία διαφωνούσαμε. Πόσο εύκολο ήταν να χαλαρώσουμε και να κοιμηθούμε;

Ακόμα και αν αυτό που είδαμε δεν μας εκνεύρισε, απλώς και μόνο η πράξη του «σκρολαρίσματος» κρατάει το μυαλό μας απασχολημένο, οδηγώντας σε νευροφυσιολογικές διεγέρσεις που αυξάνουν την εγρήγορση. Αντί, λοιπόν, ο εγκέφαλός μας να ξεκουράζεται, ξεγελιέται και πιστεύει ότι πρέπει να μείνει ξύπνιος.

Τι μπορούμε να κάνουμε

Δίνουμε στον εαυτό μας μισή ώρα. Το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου συνιστά να διακόπτουμε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, όπως του κινητού, τουλάχιστον 30 λεπτά πριν πάμε για ύπνο.

Αλλάζουμε συνήθειες. Αλλάζουμε τη βραδινή μας ρουτίνα, υιοθετώντας συνήθειες που χαλαρώνουν και δεν περιλαμβάνουν την έκθεσή μας σε οθόνες. Αντί, για παράδειγμα, να διαβάζουμε αναρτήσεις στο Facebook και το Instagram, ας διαβάσουμε ένα βιβλίο, ας ακούσουμε λίγη μουσική ή ας κάνουμε ένα μπάνιο.

Αφήνουμε το κινητό σε άλλο δωμάτιο. Όταν έχουμε το κινητό τηλέφωνο στο κομοδίνο, είναι πολύ πιθανό να μπούμε στον πειρασμό να κοιτάξουμε τι γράφουν οι φίλοι μας ή να ελέγξουμε μια ειδοποίηση που μόλις ήρθε. Ο πιο εύκολος τρόπος για να αποφύγουμε τον πειρασμό είναι να αφήσουμε τη συσκευή σε ένα άλλο δωμάτιο. Έτσι, θα αποφύγουμε το μπλε φως που βλάπτει τον ύπνο και θα περιορίσουμε την έκθεσή μας στα πεδία ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που εκπέμπει.

Ρυθμίζουμε τη φωτεινότητα ή/και απενεργοποιούμε τις ειδοποιήσεις. Οι περισσότερες συσκευές πλέον διαθέτουν στις ρυθμίσεις τους επιλογές όπως «μην ενοχλείτε», «φίλτρο μπλε φωτός» και «ρυθμιστής φωτεινότητας». Όταν τις αξιοποιούμε, ελαχιστοποιούνται οι περισπασμοί ή περιορίζεται η έκθεσή μας στο μπλε φως, ανάλογα με το τι θα επιλέξουμε.

Επίσης, ορισμένες εφαρμογές δίνουν δυνατότητα ρύθμισης φόντου για μικρότερη φωτεινότητα.

Όσοι δεν θέλουν να κάνουν τίποτα από τα παραπάνω, τουλάχιστον ας απενεργοποιήσουν το WiFi. Έτσι, θα περιορίσουν τις ενοχλήσεις από τις ειδοποιήσεις που έρχονται μέσα στη νύχτα.

ow.gr