Ασθμαίνοντας και χωλαίνοντας προχωρά το σχέδιο προστασίας της πρώτης κατοικίας το οποίο δρομολογήθηκε από την 1η Ιουλίου με στόχο να διευθετηθούν οφειλές στις τράπεζες περίπου 180.000 κόκκινων δανειοληπτών.

Καθώς ήδη έχει ολοκληρωθεί η 7η εβδομάδα λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την προστασία της κύριας κατοικίας και την επιδότηση των δανείων, τα στοιχεία που κοινοποίησε την περασμένη εβδομάδα η Ειδική Γραμματεία Διαχείριση Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), δεν είναι διόλου ενθαρρυντικά, καθώς οι γκρίζες ζώνες και τα ψιλά γράμματα δεν καθιστούν μόνο την ρύθμιση διαχειριστικά περίπλοκη αλλά και ατελή για πολλούς δανειολήπτες.

Πρωτίστως να σημειώσουμε πως σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΕΓΔΙΧ από 1/7/2019 μέχρι 11/8/2019 στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας έχουν εισέλθει 64.657 χρήστες. Από αυτούς τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης έχουν ξεκινήσει 14.191 ενώ μόλις 17 αιτήσεις έχουν υποβληθεί-διαβιβαστεί στις τράπεζες! Πρακτικά αυτό σημαίνει πως οι 17 δανειολήπτες έχουν περιθώριο ενός μήνα για να υποβάλουν τις προτάσεις τους για τον τρόπο διευθέτησης της οφειλής τους και επιπλέον ένα μήνα να αποφασίσουν εάν αποδέχονται ή όχι την πρόταση που θα τους κάνουν οι τράπεζες. Στο μεταξύ τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει ως στο τέλος Οκτωβρίου να εγκρίνουν τις πρώτες αιτήσεις για την επιδότηση στεγαστικών δανείων και αν συνεχιστούν οι ρυθμοί αυτοί, τα χρήματα που έχουν προϋπολογιστεί δύσκολα θα αξιοποιηθούν.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

"Αν και το τωρινό σχέδιο προστασίας της πρώτης κατοικίας είναι η τελευταία ευκαιρία για τους χιλιάδες κόκκινους δανειολήπτες της Λάρισας, η ανταπόκριση για την ώρα είναι χαμηλότερη των προσδοκιών" σχολιάζει στην "Ε" ο νομικός σύμβουλος του ΙΝΚΑ Θεσσαλίας Άγγελος Γιουρέλης, επιβεβαιώνοντας την εικόνα που αποτυπώνουν τα στατιστικά στοιχεία της ΕΓΔΙΧ. "Αν και όλη διαδικασία στην πλατφόρμα, προσθέτει δεν είναι περίπλοκη και δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις από τους αιτούντες ωστόσο ελάχιστοι και μετρημένοι στα δάκτυλα εκδήλωσαν ενδιαφέρον στην Οργάνωσή μας. Οι καλοκαιρινές διακοπές και οι χαλαροί ρυθμοί έχουν διαδραματίσει το ρόλο τους αλλά υπάρχουν και κάποια παράπονα για αμφισβητήσεις στοιχείων οφειλών και δανείων και κάποιες "γκρίζες ζώνες" που πετούν έξω ειδικά όσους δανειολήπτες δεν έχουν προσημείωση ακινήτου, καθιστούν την όλη ρύθμιση ατελή".

ΟΙ "ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ"

 Θυμίζουμε πως το νέο καθεστώς της 1ης κατοικίας ολοκληρώνεται στο τέλος του έτους και αν και η λειτουργία της πλατφόρμας και η διαδικασία υποβολής είναι αυτοματοποιημένες οι δανειολήπτες έχουν ακόμη πολλές απορίες. Ενδεικτικά παραμένει ασαφές ακόμη το ζήτημα για την υποβολή της αίτησης των εν διαστάσει συζύγων, σε περιπτώσεις διαφωνίας.

Ένα ακόμη ζήτημα σχετίζεται με τους δανειολήπτες που τίθενται οριακά εκτός νομοθετικού πλαισίου ακόμη, λόγω υπέρβασης του ορίου οφειλής. Αν το υπόλοιπο της οφειλής τους είναι πάνω από 130.000 ευρώ που είναι το όριο για τα στεγαστικά ή 100.000 ευρώ για τα επιχειρηματικά τότε αυτομάτως αποβάλλονται. Πάντως όπως διευκρινίστηκε ο δανειολήπτης μπορεί να πληρώσει από πριν το επιπλέον ποσό (αν δηλαδή είναι 132.500 ευρώ μπορεί να πληρώσει τα 2.500 ευρώ) και να υποβάλει την αίτησή του. Και αυτό γιατί ο νόμος ορίζει ως βασική προϋπόθεση η οφειλή να είναι "κόκκινη" στις 31.12.2018 όμως το ύψος της οριστικοποιείται με την υποβολή της αίτησης. Το ίδιο ισχύει αντίστοιχα και για τις καταθέσεις και λοιπά χρηματοπιστωτικά προϊόντα ( το όριο είναι 15.000 ευρώ) και τη ακίνητη περιουσία.

Ένα άλλο ακανθώδες ζήτημα, που θέτει εκτός πλαισίου δανειολήπτες έχει να κάνει με τα εισοδηματικά κριτήρια και με το γεγονός ότι το δάνειο τους "κοκκίνισε" εντός του 2019. Σε μια τέτοια περίπτωση κυρίως όσοι μένουν οριακά εκτός ( με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα πχ για ένα ζευγάρι 22.500 ευρώ έναντι 21.000 που είναι το όριο) θα πρέπει να διαπραγματευτούν με την τράπεζα ρύθμιση αντίστοιχη με αυτήν που θα "κέρδιζαν" αν υπάγονταν στο πλαίσιο προστασίας. Σε μιας τέτοια περίπτωση όμως μπορούν να σώσουν την κύρια κατοικία τους από πλειστηριασμό αλλά δεν θα λάβουν επιδότηση της δόσης.

Πάντως για τραπεζικά στελέχη με δεδομένο ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα μετράει λιγότερο από 50 ημέρες λειτουργίας, η επισκεψιμότητα κρίνεται ικανοποιητική και η απήχηση που θα έχει κυρίως σε ό,τι αφορά την αποσυμφόρηση των ειρηνοδικείων από τις προσφυγές μέσω του νόμου Κατσέλη, θα αποσαφηνιστεί το φθινόπωρο, οπότε και θα φανεί κατά πόσον ο αριθμός των αιτήσεων θα φτάσει τις αρχικές εκτιμήσεις που έκαναν λόγο για 180.000 οφειλέτες.

Σε κάθε περίπτωση οι δανειολήπτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι συνδεδεμένη με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες (ΔΟΥ, ΕΦΚΑ και τράπεζες) και μπορεί να διασταυρώνει το πλήθος των δικαιολογητικών προκειμένου να εγκρίνει ή να απορρίπτει τις αιτήσεις των δανειοληπτών. Η αίτηση για την υπαγωγή στη διαδικασία ρύθμισης οφειλών υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού χρέους www. keyd.gov.gr με την επιλογή του συνδέσμου «Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Προστασίας Κύριας Κατοικίας». Η πρόσβαση θα γίνεται με τους κωδικούς του TAXISnet (όνομα χρήστη και κωδικός πρόσβασης).

Επίσης, οι δανειολήπτες θα πρέπει να προσκομίζουν οι ίδιοι το πιστοποιητικό βαρών (υποθήκη, προσημείωση), το οποίο εκδίδεται από τα υποθηκοφυλακεία και δεν μπορεί να το δει αυτόματα η πλατφόρμα για την πρώτη κατοικία. Παρενθετικά να σημειώσουμε πως από τα υποθηκοφυλακεία του ν. Λάρισας το πιστοποιητικό βαρών εκδίδεται μέσα σε πέντε εργάσιμες ημέρες. Επίσης το σύστημα δέχεται τις αιτήσεις των δανειοληπτών 7 ημέρες την εβδομάδα, ακόμα και τις αργίες. Το δικαίωμα υποβολής αιτήματος εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου 2019.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

Για την ένταξη στο νέο προστατευτικό πλαίσιο θα πρέπει να ισχύουν οι εξής προϋποθέσεις:

α) Αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας: Να μην υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ. Αν το δάνειο είναι επαγγελματικό µε υποθήκη πρώτη κατοικία, τότε η αντικειμενική αξία διαμορφώνεται στις 175.000 ευρώ.

β) Ληξιπρόθεσμο ποσό δανείου: Το συνολικό ύψος δανεισμού με προσημείωση ή εγγύηση πρώτης κατοικίας πρέπει να ανέρχεται ως μέγιστο ποσό στις 130.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένων των τόκων. Αν η οφειλή έχει συνοµολογηθεί σε άλλο νόμισμα (π.χ. σε ελβετικό φράγκο), τότε λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία ξένου νομίσματος και ευρώ κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης ώστε να καθοριστεί το μέγιστο όριο των 130.000 ευρώ.

γ) Ετήσιο εισόδημα: Το εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των: 1) 12.500 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένει μόνο 1 άτομο 2) 21.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν 2 άτομα 3) 26.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν 3 άτομα (δηλ. με 1 προστατευόμενο μέλος, είτε τέκνο ή άλλος συγγενής) 4) 31.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν 4 άτομα (δηλ. με 2 προστατευόμενα μέλη, είτε τέκνα ή άλλοι συγγενείς) 5) 36.000 ευρώ εφόσον στην κατοικία διαμένουν 5 άτομα (δηλ. με 3 προστατευόμενα μέλη, είτε τέκνα ή άλλοι συγγενείς).

δ) Καταθέσεις: Το ανώτερο ύψος των καταθέσεων είναι 15.000 ευρώ μαζί με μετοχές, ομόλογα, κοσμήματα, ράβδους χρυσού, πολύτιμους λίθους.

ε) Περιουσία: Η αξία της υπόλοιπης περιουσίας και των μεταφορικών μέσων (σκάφη αναψυχής, ελικόπτερα κ.λπ.) του δανειολήπτη, του συζύγου και των προστατευόµενων µελών δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 80.000 ευρώ.

ΟΙ ΟΡΟΙ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ

Με την υποβολή της αίτησης, αυτή διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στις εμπλεκόμενες τράπεζες, οι οποίες υποχρεούνται να παρέχουν μια πρόταση ρύθμισης, με τους ακόλουθους όρους:

* Διαγραφή οφειλής, εφόσον το ανεξόφλητο υπόλοιπο του δανείου ξεπερνά το 120% της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας.

* Αποπληρωμή σε 25 έτη, έτσι ώστε να προκύπτουν χαμηλές μηνιαίες δόσεις. Εάν ο οφειλέτης υπερβαίνει το 80ό έτος της ηλικίας του, τότε είτε μειώνονται αντίστοιχα τα έτη ρύθμισης είτε μπορεί να συμβληθεί κάποιος άλλος ως εγγυητής του δανείου.

* Χαμηλό τοκισμό με επιτόκιο 2%, προσαυξημένο με το Euribor τριμήνου.

ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΔΟΣΗΣ

Να σημειωθεί ότι το νέο πλαίσιο προστασίας προβλέπει επιδότηση της δόσης του δανείου από 20% έως και 50% για όσους ενταχθούν στη ρύθμιση και αφορά στεγαστικά, επισκευαστικά, καταναλωτικά δάνεια με προσημείωση πάντα την πρώτη κατοικία. Το ποσοστό της επιδότησης διαμορφώνεται με βάση την εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη, όσον αφορά τα νοικοκυριά, ενώ για τους επαγγελματίες υπάρχουν αντίστοιχα εισοδηματικά κριτήρια που οδηγούν σε 30% οριζόντια επιδότηση. Για μονοπρόσωπα νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα έως 3.125 ευρώ, το ποσό της επιδότησης ανέρχεται σε 50% για στεγαστικά δάνεια ή άλλους τύπους δανείων, ενώ για τα επιχειρηματικά δάνεια η επιδότηση ορίζεται στο 30%.

Γιώργος Νούλης Ελευθερία