Πάρα πολλές φορές έχουμε αναφέρει ότι για να έχουμε σημαντική άνοδο της θερμοκρασίας θα πρέπει να συνυπάρχουν τρεις βασικοί παράγοντες.
1. Η μεταφορά θερμών αερίων μαζών από τις ακτές της Αφρικής (δείτε το video)
2. Να υπάρχει αντικυκλωνική κυκλοφορία της ατμόσφαιρας η οποία λόγω των καθοδικών κινήσεων καθ' ύψος, αναγκάζει τα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας να θερμανθούν περαιτέρω.
3. Η παρουσία καταβατικών Νοτιοδυτικών ανέμων σε πολλές περιοχές, όπως ο λίβας στη Θεσσαλία καθώς και σε μέρος της Στερεάς Ελλάδος και της Ανατολικής Πελοποννήσου.
Καύσωνας και ο Λίβας που "καίει τα σπαρτά"
Ο Νοτιοδυτικός, θερμός και ξηρός λίβας ή γαρμπής είναι αυτός που κατά την παράδοσή μας, ο "λίβας καίει τα σπαρτά", γιατί προξενεί μεγάλες ζημιές στη γεωργία.
Η λέξη παράγεται από το αρχαίο ελληνικό λιψ, (δηλαδή ο άνεμος που έρχεται από την Λιβύη) ενώ το όνομα γαρμπής από το αραβικό garbi που σημαίνει δυτικός.
Οι αέριες μάζες που από τις ακτές της Αφρικής έρχονται πρώτα στο Ιόνιο δεν είναι και τόσο ζεστές , τουλάχιστον στην πρώτη φάση ενός κύματος καύσωνα. Έτσι κατά κανόνα όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα οι θερμοκρασίες είναι αρχικά της τάξεως των 34-37 βαθμών Κελσίου το χρονικό διάστημα που από το Ιόνιο εισέρχονται στα δυτικά ηπειρωτικά . Όμως λόγω του ισχυρού δυτικού ρεύματος οι άνεμοι εξαναγκάζονται να ανέλθουν την Πίνδο και τότε χάνουν μεγάλο μέρος, της υγρασίας τους. Κατά την άνοδό τους και όταν σε πρώτη φάση φτάσουν στην κορυφή γίνονται πολύ ξηροί , ενώ αργότερα κατά την κάθοδό τους αλλάζει ο ρυθμός ανόδου της θερμοκρασίας λόγω θερμοδυναμικών διαδικασιών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα όταν φτάσουν τελικώς στον Θεσσαλικό Κάμπο να έχουν γίνει πιο θερμοί τουλάχιστον κατά 6 με 8 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τις θερμοκρασίες που είχαν όταν βρισκόταν στη δυτική Ελλάδα.
Τη διαδικασία μπορεί να την δείτε και παρακάτω που σας δείχνουμε τον προγνωστικό χάρτη της ερχόμενης Πέμπτης όπου εμφανίζονται θερμοκρασίες της τάξεως των 42 με 43 °C στη Θεσσαλία και Ανατολική Στερεά λόγων αυτού του φαινομένου. Το φαινόμενο καλείται φαινόμενο Foehn και παρουσιάζειi μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές στην περιοχή των Άλπειων που τον χειμώνα ξεπερνούν και τους 20 βαθμούς Κελσίου . Ανάλογο φαινόμενο παρουσιάζεται και στις Άνδεις (Αργεντινή) όπου ο άνεμος ονομάζεται Zonda Wind.
Να κλείσουμε αυτή την μικρή αναφορά μας στον Λίβα και γενικότερα στους καταβατικούς ανέμους με ένα ωραίο και κατατοπιστικό βίντεο για το φαινόμενο από τους συναδέλφους μετεωρολόγους του Met Office.
Θοδωρής Κολυδάς, news247.gr