Σε κατάργηση των 41, από τα 59 υφιστάμενα εμποροβιομηχανικά, βιοτεχνικά και επαγγελματικά επιμελητήρια, προχωρά το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του επιμελητηριακού χάρτη της χώρας.
Η αναμόρφωση αυτή θα τεθεί σε σταδιακή εφαρμογή από το νέο έτος, όπου και θα διεξαχθούν οι τελευταίες εκλογές με την παρούσα δομή. Στις επόμενες εκλογές, που προγραμματίζονται για το 2021, το επιμελητηριακό τοπίο θα είναι τελείως διαφορετικό, καθώς θα έχει... καλλικρατική δομή.
Σημειώνεται ότι σήμερα σε κάθε νομό λειτουργεί ένα μικτό επιμελητήριο, με εξαίρεση τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις (Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη) στις οποίες λειτουργούν από τρία επιμελητήρια.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Ναυτεμπορικής, με βάση τον σχεδιασμό του υπουργείου, ο οποίος θα ανακοινωθεί εντός των επόμενων ημερών, τα επιμελητήρια θα περιοριστούν στο ένα ανά έδρα περιφέρειας, ενώ στους υπόλοιπους νομούς τα υφιστάμενα επιμελητήρια θα μετατραπούν σε επιμελητηριακές ενότητες.
Την κατάργηση θα «γλιτώσουν» τα δύο από τα τρία επιμελητήρια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, με το τρίτο επιμελητήριο να ενσωματώνεται στο ένα εκ των δύο «διασωθέντων».
Σημειώνεται ότι για τις δύο πόλεις δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμη ποια επιμελητήρια θα καταργηθούν. Αντίθετα στον Πειραιά, που επίσης διαθέτει σήμερα τρία επιμελητήρια, το νέο πλαίσιο προβλέπει την ενοποίησή τους σε ένα. Αμετάβλητο θα παραμείνει το επιμελητηριακό καθεστώς στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με τα υφιστάμενα επιμελητήρια (Κυκλάδων και Δωδεκανήσου) να παραμένουν ως έχουν.
Συνεπώς, με βάση το σχέδιο του υπουργείου, τα επιμελητήρια από 59 περιορίζονται μόλις στα 18. Ειδικότερα από ένα επιμελητήριο θα διαθέτουν οι περιφέρειες: Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου, Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Κρήτης και Βορείου Αιγαίου. Δύο επιμελητήρια θα διαθέτει η Θεσσαλονίκη, δύο η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδων και Δωδεκανήσου) και τρία επιμελητήρια η περιφέρεια Αττικής (δύο στην Αθήνα και ένα στον Πειραιά).
Όπως προαναφέρθηκε, το νέο σύστημα θα τεθεί σε σταδιακή εφαρμογή από το νέο έτος, αφού στις επικείμενες αρχαιρεσίες θα εκλεγούν και περιφερειακά επιμελητηριακά συμβούλια, τα οποία θα αναλάβουν τη διαδικασία συνένωσης - κατάργησης των επιμελητηρίων. Η οργανική δομή του κάθε περιφερειακού επιμελητηριακού συμβουλίου θα καθορίζεται από τη δύναμη των επιμελητηρίων κάθε περιφέρειας. Στο μεταβατικό στάδιο καθήκοντα προέδρου θα αναλαμβάνει ένας εκ των προέδρων των επιμελητηρίων της οικείας περιφέρειας.
Σύμφωνα με το υπουργείο, με τη νέα δομή τα επιμελητήρια θα καταστούν πιο αποτελεσματικά ως προς την παροχή υπηρεσιών (ανταποδοτικών ή μη) έναντι των επιχειρήσεων μελών τους και γενικότερα της επιχειρηματικότητας. Επίσης αναφέρεται ότι θα επιτευχθεί σημαντική εξοικονόμηση πόρων μέσω της ομογενοποίησης δράσεων, όπως π.χ. εξωστρέφειας και της συμμετοχής σε εκθέσεις, αλλά και παρεμβάσεων στην πολιτεία και την τοπική αυτοδιοίκηση. Μάλιστα στόχος είναι η συμμετοχή εκπροσώπων των επιμελητηρίων στη λήψη αποφάσεων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.
Με το σχέδιο νόμου του υπουργείου θα επέλθουν και σημαντικές αλλαγές στο εκλογικό σύστημα των επιμελητηρίων. Για παράδειγμα, εξετάζεται η παροχή δυνατότητας στα μέλη των επιμελητηρίων να ψηφίζουν και εκπροσώπους άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων - τμημάτων στα οποία υπάγονται. Δηλαδή, ένα μέλος επιμελητηρίου που υπάγεται στο τμήμα μεταποίησης θα μπορεί να ψηφίζει κάποιον που υπάγεται στο τμήμα εμπορίου και το αντίστροφο.
Σημαντικές αλλαγές προγραμματίζονται και σε επίπεδο Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων με βασική αυτή της διεύρυνσης της διοικητικής επιτροπής από τα εννέα μέλη που είναι σήμερα, στα 31. Ο πρόεδρος της ΚΕΕ θα εκλέγεται από τη διοικητική επιτροπή. Μέλη της διοικητικής επιτροπής θα είναι οι 18 πρόεδροι των επιμελητηρίων και άλλα 14 μέλη που θα εκλέγονται από τη γενική συνέλευση της ΚΕΕ.
Με βάση τον σχεδιασμό, η γενική συνέλευση της ΚΕΕ θα απαρτίζεται από τους προέδρους των επιμελητηρίων και περιφερειακά συμβούλια. Διευκρινίζεται ότι η κάθε περιφέρεια θα διαθέτει και το αντίστοιχο επιμελητηριακό συμβούλιο.
Με δεδομένο ότι η εγγραφή στα επιμελητήρια είναι πλέον προαιρετική, δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές θα έχουν όσοι είναι εγγεγραμμένοι στο ΓΕΜΗ και πληρώνουν την υποχρεωτική ετήσια εισφορά τους.
Στελέχη του υπουργείου αναφέρουν ότι με τις επικείμενες αλλαγές ο θεσμός των επιμελητηρίων θα καταστεί πιο ουσιαστικός και ισχυρός, κάτι που αποτελεί στόχο της κυβέρνησης. Μάλιστα στο πλαίσιο της ισχυροποίησης του θεσμού εξετάζεται και η ενδυνάμωσή του με επιπλέον 200 υπαλλήλους, είτε μέσω μετατάξεων είτε μέσω προσλήψεων.