ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΕΡΑ για τους μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου χθες -  και τα συναισθήματα έντονα…  Επεισοδιακή κι ολότελα απρόβλεπτη η φετινή χρονιά, αλλ’ “ουδέν κακόν αμιγές καλού”… 

Παρά τις (δικαιολογημένες, ως ένα βαθμό) επιφυλάξεις ή και επικρίσεις για το πόσο σωστά χειρίσθηκε το Υπουργείο το θέμα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (πολλοί μίλησαν για βιασύνη, αντιφάσεις, έλλειψη σχεδιασμού, επιδίωξη φτηνού εντυπωσιασμού με αναξιόπιστες στατιστικές, παραβίαση προσωπικών δεδομένων, κλπ), γεγονός είναι πως η εκπαιδευτική κοινότητα απέδειξε νομίζω πόσο ψηλά μπορεί να φτάσει, όταν η ΑΝΑΓΚΗ το απαιτήσει -“φτάνει μια ιδέα να στο πει, μια ιδέα να στο προστάξει/ κορόνα ιδέα, ιδέα σπαθί, που θα ‘ναι πάνω απ’ όλα” (Παλαμάς).

Εκεί, στα μέσα του Μάρτη, κληθήκαμε ξαφνικά να κολυμπήσουμε σε βαθιά νερά -σα να μας πέταξαν στον ωκεανό, χωρίς να ξέρουμε κολύμπι… Αλλά η πρωτόγνωρη συγκυρία απελευθέρωσε σ’ όλη την κοινωνία δυνάμεις απρόσμενες… Και η εκπαιδευτική κοινότητα δεν αποτέλεσε εξαίρεση: Με πείσμα και θέληση να πετύχει αυτό που στην αρχή φάνταζε ακατόρθωτο, με επιμονή και σύστημα και, πάνω απ’ όλα, με συνεργασία και αλληλοβοήθεια (ακόμα και των παιδιών μας μαθητές, όταν χρειάσθηκε, δε διστάσαμε να γίνουμε…), έδωσε τον καλύτερο εαυτό της…

Τώρα που τέλειωσε κι αυτό, κρατώ μόνο τις όμορφες στιγμές… Και τι να πρωτοθυμηθώ;  Την απρόσμενα μεγάλη, καθολική σχεδόν, συμμετοχή των μαθητών του σχολείου μου στην “εξ αποστάσεως εκπαίδευση” - ιδιαίτερα των γυμνασιακών τάξεων;  (Όταν κάποιοι μαθητές έλειπαν, η “ιχνηλάτηση” αποκάλυπτε συχνά αντικειμενικές δυσκολίες στο περιβάλλον του μαθητή κι όχι προσωπική ευθύνη του ίδιου).

Την αρκετά μεγάλη ανταπόκρισή τους στην αποστολή εργασιών στην ηλεκτρονική τους τάξη (eclass), παρά τις εγγενείς αδυναμίες του συστήματος; Υπήρξαν μαθητές που, κατά περίπτωση, έκαναν χρήση όλων των προτεινόμενων τρόπων απαντήσεων (on-line, αρχείο Word, γραφή στο τετράδιο και αποστολή φωτογραφίας του, από τηλεφώνου ανάγνωση και σχολιασμός απαντήσεων). Κι ακόμα κάποιοι, όταν το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο ήταν μπλοκαρισμένο από τις συνεχείς προσπάθειες αναβάθμισής του και “τους πετούσε έξω”, αυτοί επέμεναν ως αργά το βράδυ κι όταν δεν υπήρχε άλλος τρόπος, έστελναν την εργασία τους με το ταχυδρομείο της Yahoo.

Κι από την άλλη, υπήρξαν συνάδελφοι που, για να ανταποκριθούν ευσυνείδητα στις νέες απαιτητικές συνθήκες, δαπανούσαν τέσσερις, έξι ή και περισσότερες ώρες προετοιμασίας …για μία ώρα “εξ αποστάσεως σύγχρονης διδασκαλίας”! 

Η αίσθηση ότι απευθύνεσαι σ’ ένα ακροατήριο που δεν βλέπεις (καθώς το μάθημα μπορούσαν να το παρακολουθήσουν κι άλλα μέλη της οικογένειας, πλην των μαθητών), αλλά και ο πειρασμός της ευχέρειας να ανασύρεις από την απέραντη βιβλιοθήκη του διαδικτύου το εποπτικό υλικό που θεωρείς απαραίτητο για την καλύτερη κατανόηση του μαθήματος, έκανε πολλούς από τους διδάσκοντες να το οργανώνουν στην περαμικρότερη λεπτομέρεια, επιλέγοντας με προσοχή τις εικόνες και ζυγιάζοντας προσεκτικά ακόμα και κάθε λέξη που θα ειπωνόταν…

Υπήρξαν και περιπτώσεις που δάσκαλοι και καθηγητές, παράλληλα με τη ζωντανή διδασκαλία στην τάξη, από τότε που άνοιξαν ξανά τα σχολεία, συνέχισαν την εξ αποστάσεως διδασκαλία για τους μαθητές που δήλωσαν (δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα) πως αδυνατούν να προσέρχονται στο σχολείο - παρακάμπτοντας έτσι το αδιέξοδο της κουβέντας “μάθημα για όλους, με κάμερες;  Ή χωρίς, αλλά για τους μισούς”…

Μια ιδιαίτερη, φιλική ατμόσφαιρα, μια σχέση πιο βαθιά και ουσιαστική αναπτύχθηκε ανάμεσα σε διδάσκοντες και διδασκομένους. Συχνά, την αποστολή των εργασιών διάνθιζαν οι φιλικές προσφωνήσεις και οι ευχές για “χρόνια πολλά”, για “καλό βράδυ”, για ν’ ανταμώσουμε ξανά στην τάξη, υγιείς”, για, για…

Φορτισμένη συναισθηματικά και η τελευταία σχολική μέρα της “επεισοδιακής” φετινής χρονιάς… Συγκινητική νότα, οι μαθητές που ήρθαν στο σχολείο - αν και “δεν ήταν η μέρα τους” - για να παρακολουθήσουν το τελευταίο για φέτος μάθημα, από κοινού με τους συμμαθητές τους (από τους οποίους η συγκυρία τους χώρισε, τοποθετώντας τους σε άλλη “ομάδα” )…Να αποχαιρετήσουν αυτούς και τους καθηγητές τους, να βγάλουν μαζί μια αναμνηστική φωτογραφία, να ανταλλάξουν ευχές για “καλό καλοκαίρι” αλλά και ν’ αποχαιρετήσουν το αγαπημένο τους σχολείο που - είναι, τελικά, αλήθεια - φέτος τους έλειψε…

Ρόδινα λοιπόν όλα; Σίγουρα όχι… Υπήρξαν και αντικειμενικές δυσκολίες, όπως πάντα υπάρχουν και ριψάσπιδες, που με την πρώτη δυσχέρεια καταθέτουν τα όπλα. Είπα όμως από την αρχή πως θα κρατήσω μόνο τις όμορφες στιγμές, αυτές που μας δίνουν δύναμη να συνεχίζουμε… Κι όσο για τις ενστάσεις πως στο Λύκειο - και ιδιαίτερα στην τελευταία του τάξη - λίγοι ήταν οι μαθητές που ουσιαστικά συμμετείχαν, δηλώνω πως δε με αφορά…

Ας νοιαστούν γι’ αυτό οι “συνάδελφοι” της αντίπερα όχθης, της αφορολόγητης ή και φορολογούμενης παραπαιδείας, που ασύδοτα και ασύστολα και συστηματικά, με τις πλάτες της πολιτείας, συνεχίζουν το φαεινό έργο τους… Θα μπορούσαν τουλάχιστον να σιωπήσουν.
“Είναι κι αυτή μια στάσις” (της ελάχιστης αξιοπρέπειας). “Νιώθεται”…

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ
φιλόλογος Μουσικού Σχολείου Τρικάλων