* Το άρθρο είχε αρχικό τίτλο "Το ξέπλυμα γάλακτος, οι περιπτώσεις νοθείας, οι έλεγχοι μπροστά στις κάμερες και η εικόνα κατάρρευσης της εγχώριας κτηνοτροφίας"

Του Γιάννη Πανάγου (agronews.gr)

Σε νέα φάση εσωστρέφειας που ροκανίζει την αξιοπιστία του εθνικού προϊόντος που λέγεται Φέτα και θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη βιωσιμότητα της εγχώριας αιγοπροβατοτροφίας, έχει εισέλθει το τελευταίο διάστημα ο συγκεκριμένος κλάδος (πρόβειο - γίδινο γάλα και φέτα), με τη ευθύνη να βαραίνει και την ίδια την Πολιτεία.

Ο σχεδιασμός κάποιων μεγάλων επιχειρήσεων να πιέσουν τις τιμές παραγωγού με τη νέα χρονιά, εκτιμήθηκε ότι θα μπορούσε να διευκολυνθεί από ψίθυρους για νοθεία (κάποιων άλλων) στην Παρασκευή της Φέτας, για να έρθουν στη συνέχεια οι φωνές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για ελέγχους στην αγορά γάλακτος με εντολές Αυγενάκη για μηδενική ανοχή και τελεσίγραφα του τύπου «όσοι δεν σέβονται το νόμο θα έχουν συνέπειες».

Ωστόσο, στην αγορά όλοι ξέρουν ότι υπάρχουν πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται και άλλα που λέγονται και δεν γίνονται. Στην προκειμένη περίπτωση, ο μεγάλος θόρυβος για ελέγχους και νοθείες, για παραβάτες και πρόστιμα, μόνο κακό μπορούν να κάνουν στο προϊόν Φέτα, ειδικά όταν ο κουρνιαχτός που δημιουργείται είναι τις περισσότερες φορές πολύ μεγαλύτερος από τα απτά αποτελέσματα των υπό συζήτηση ελέγχων. Ειδικά όταν, όλη αυτή η διαδικασία εκτυλίσσεται μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες και κινείται στη λογική… κάθε θαύμα μια βδομάδα.

Ποιος πραγματικά εξυπηρετείται από όλο αυτόν το θόρυβο; Σίγουρα όχι η φήμη της Φέτας και η θέση των Ελλήνων παραγωγών. Ειδικά όταν είναι γνωστό ότι το μεγάλο πρόβλημα του κλάδου έχει αφετηρία τα «πειραγμένα ισοζύγια» του ΕΛΓΟ και το «ξέπλυμα» εισαγόμενου γάλακτος ή υποπροϊόντων του που γίνεται με κάλυμμα αυτά τα ισοζύγια. Σε κάθε περίπτωση, ποτέ οι γείτονές μας Ιταλοί και οι επίσημες αρχές της χώρες δεν προανήγγειλαν ελέγχους για την ποιότητα της παρμεζάνας, τη φήμη της οποίας περιφρουρούν ως κόρη οφθαλμού.  

Αυτή η προαναγγελία ελέγχων για την αγορά γάλακτος, μαζί με υπαινιγμούς για την αξιοπιστία των επιχειρήσεων του κλάδου είναι που προκάλεσε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας την έντονη αντίδραση του Συνδέσμου Ελληνικής Βιομηχανίας Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη να επιμένει ωστόσο για τους ελέγχους στην αγορά και για παραβάτες που θα τιμωρηθούν όποιοι κι αν είναι.

Ειδικότερα σε ανακοίνωση του υπουργείου τη Δευτέρα 22 Ιανουαρίου αναφέρεται:

Αυστηρό μήνυμα Αυγενάκη για τους ελέγχους στην αγορά: Οι παραβάτες θα τιμωρηθούν όποιοι κι αν είναι- Δεν παίζουμε με την τιμή του γάλακτος και την ποιότητα της φέτας

Αυστηρό μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση ότι οι παραβάτες του νόμου θα τιμωρηθούν και θα πληρώσουν τα πρόστιμα, έστειλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης, αναφερόμενος στους ελέγχους στην αγορά, σε ραδιοφωνικές συνεντεύξεις του στον ΣΚΑΙ (Παύλος Τσίμας) και στα Παραπολιτικά (Δημήτρης Τάκης και Χριστίνα Κοραή).

Υπενθυμίζεται ότι από την προηγούμενη Πέμπτη, μικτά κλιμάκια της Γενικής Διεύθυνσης Τροφίμων του ΥΠΑΑΤ, του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και του ΕΦΕΤ, με τη συνδρομή – όπου χρειάζεται- αστυνομικών, λιμενικών και δικαστικών αρχών, κάνουν ελέγχους στην αγορά, σε σημεία λιανικής πώλησης αλλά και στις πύλες εισόδου της χώρας, στο γάλα και στα προϊόντα του. Ελέγχουν, επίσης, την επισήμανση της ετικέτας Τον συντονισμό των ελέγχων, με απόφαση του ΥπΑΑΤ, έχει αναλάβει ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Γιώργος Στρατάκος.

Παράλληλα, ο Υπουργός είπε ότι ενημερώθηκε στην αρχή του χρόνου για 164 υποθέσεις νοθείας σε κρέας και γάλα από το 2016 και ότι δεν έχουν εισπραχθεί τα πρόστιμα. Πρόσθετε ότι ζήτησε να εξεταστούν όλες οι υποθέσεις και να καταβληθούν τα πρόστιμα, όχι τόσο για να μπουν χρήματα στα ταμεία του κράτους, αλλά γιατί πρέπει να σταλεί ένα αυστηρό μήνυμα προς όλους «δεν με νοιάζει πως λέγεται ή ποιος είναι ο παραβάτης. Πρέπει άπαντες να καταλάβουν ότι δεν παίζουμε με την τιμή του γάλακτος ή με την ποιότητα προϊόντων σημαντικών για τη χώρα μας όπως η φέτα», τόνισε χαρακτηριστικά ο ΥπΑΑΤ.

Όλα πάντως άρχισαν την περασμένη Πέμπτη, 18 Ιανουαρίου, όταν σε ανακοίνωση του υπουργείου τονίστηκαν τα παρακάτω:

Έλεγχοι στην αγορά γάλακτος από μικτά κλιμάκια ΕΦΕΤ, ΕΛΓΟ, ΥΠΑΑΤ 

Εντολή Αυγενάκη για μηδενική ανοχή- Όσοι δεν σέβονται τον νόμο, θα έχουν συνέπειες

Την παρέμβαση των αρμοδίων δικαστικών αρχών και της Ελληνικής Αστυνομίας, προκειμένου να διευκολύνουν το έργο των ελέγχων στην διακίνηση γάλακτος από το εξωτερικό, ζήτησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης. 

Παράλληλα μετά από σύσκεψη που είχε με τον πρόεδρο του ΕΦΕΤ Αντώνη Ζαμπέλα, τους αντιπροέδρους του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Νεκτάριο Βιδάκη και Παναγιώτη Χατζηνικολάου, τον ΓΓ του ΥπΑΑΤ Γιώργο Στρατάκο, τον Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρο Καχριμάνη, τον Πρόεδρο της ΕΘΕΑΣ Παύλο Σατολιά, τον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Τροφίμων Βασίλη Μιχαλόπουλο και υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου, αποφασίστηκε σειρά ενεργειών για την προστασία της εγχώριας παραγωγής γάλακτος και των προϊόντων που παράγονται από αυτό.

Συγκεκριμένα ο υπουργός έδωσε εντολή για ολιστική πολιτική στους ελέγχους. Συγκεκριμένα:

-  Με τη συνδρομή των αρμοδίων αρχών θα γίνουν έλεγχοι σε συγκεκριμένα σημεία της χώρας σε βυτιοφόρα μεταφοράς γάλακτος, καθώς έχουν γίνει σχετικές καταγγελίες.

- Μικτά κλιμάκια του ΕΦΕΤ και του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ θα κάνουν ελέγχους παντού, ιδιαίτερα σε supermarkets, όπου θα λαμβάνουν δείγματα των ελεγχομένων προϊόντων γάλακτος με στόχο την τήρηση της νομοθεσίας σχετικά με την επισήμανση της ετικέτας, όσο και των ισοζυγίων γάλακτος που τηρεί η κάθε μεταποιητική βιομηχανία. Έλεγχοι θα γίνουν, επίσης, και για την τήρηση των προδιαγραφών για τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ.

Επίσης, με επιστολή του προς τον υπουργό Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης ζητεί την ενεργοποίηση κάθε μηχανισμού ελέγχου του υπουργείου Ανάπτυξης, που θα μπορούσε να συμβάλει στην προσπάθεια για προστασία της ελληνικής παραγωγής.

Ο ΥπΑΑΤ τόνισε ότι θα γίνουν όλες οι ενέργειες που προβλέπονται από την ελληνική νομοθεσία, για να διατηρηθούν οι τιμές του γάλακτος σε επίπεδα που ανταποκρίνονται στην προσφορά και ζήτηση, όπως έχει διαμορφωθεί.

Παράλληλα, ο υπουργός χθες το βράδυ, επικοινώνησε με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων Χρήστο Αποστολόπουλο και τον ενημέρωσε για τις πρωτοβουλίες του ΥΠΑΑΤ. Ζήτησε δε, να ενημερώσει τα μέλη του ΣΕΒΓΑΠ ότι το ΥΠΑΑΤ δεν πρόκειται να ανεχθεί πρακτικές που οδηγούν σε συμβόλαια με μειωμένες τιμές γάλακτος, σε μια περίοδο μάλιστα που υπάρχει μειωμένη παραγωγή και αυξημένη ζήτηση.

Όπως τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης «υποχρέωση της πολιτείας είναι να ελέγχει την πιστή εφαρμογή του υφιστάμενου νομικού πλαισίου και να προετοιμάσει τις όποιες αλλαγές απαιτούνται. Την ίδια στιγμή, όμως, είναι υποχρέωση και καθήκον μας, να κάνουμε τις κινήσεις που πρέπει για να προστατεύσουμε τους κτηνοτρόφους μας, τους μεταποιητές και τους καταναλωτές. Πρέπει να γίνει σαφές ότι όλοι οι Έλληνες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο. Και όλοι οφείλουμε να τον σεβόμαστε. Όσοι δεν το πράττουν, είναι βέβαιο, ότι θα έχουν συνέπειες».

Η ανακοίνωση της Πέμπτης είναι αυτή που προκάλεσε, ένα 24ωρο αργότερα την έντονη αντίδραση του ΣΕΒΓΑΠ με κείμενο επιστολής του προέδρου, Χρήστου Αποστολόπουλου, προς τον υπουργό, το κείμενο της οποίας έχει ως εξής:  

Ειδικότερα στο θέμα της νοθείας ο ΣΕΒΓΑΠ έχει δηλώσει και διατυμπανίσει κατ’ επανάληψη προς κάθε κατεύθυνση οποιοσδήποτε αποδειχθεί ότι νοθεύει το εθνικό μας προϊόν θα πρέπει να τιμωρείται παραδειγματικά και μάλιστα έχουμε τονίσει ότι σε περίπτωση υποτροπής να αφαιρείται οριστικά η άδεια λειτουργίας του! Τόσο απλά, τόσο καθαρά!

Πριν συμβεί όμως κάτι τέτοιο δεν έχει δικαίωμα ΚΑΝΕΙΣ, ούτε καν το Υπουργείο, να διαδίδει, ειδήσεις περί νοθείας φωτογραφίζοντας στην κυριολεξία κάθε επιχείρηση παραγωγής φέτας. Δεν υπάρχει χειρότερη δυσφήμιση για το εθνικό μας προϊόν! Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αδικία για την συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων που παράγουν αυτό το προϊόν με σεβασμό όχι μόνο στους νόμους αλλά και την μακρά του παράδοση.

Δεν έχει δικαίωμα κανείς να διαδίδει ανώνυμες απόψεις ως γεγονότα εξυπηρετώντας ποταπά συμφέροντα συγκεκριμένων προσώπων που μοναδικό σκοπό έχουν να συκοφαντήσουν, να λασπολογήσουν και όχι να αναδείξουν την αλήθεια.

Όσον αφορά τώρα το Υπουργείο και τις δηλώσεις του υπουργού έχω να πω τα εξής:

Δεν τιμά καθόλου το Υπουργείο να δηλώνει και μάλιστα με τόσο στόμφο ότι αποφάσισε να διενεργήσει ελέγχους (δηλαδή να κάνει την δουλειά του) γιατί είναι σαν να επιβεβαιώνει ότι μέχρι τώρα δεν γίνονταν έλεγχοι, δηλαδή δεν έκανε ουσιαστικά την δουλειά του.

Τον εισαγγελέα τον έχουμε ζητήσει εμείς να παρέμβει όχι μόνο για να διαπιστωθεί η όχι η αλήθεια των λιβελλογραφημάτων και να επιβληθούν αυστηρές κυρώσεις σε όποιον αποδειχθεί ότι νοθεύει, αλλά και να αποδοθούν οι ευθύνες σε όσους συκοφαντούν με τα υπονοούμενα τους όλο τον κλάδο, όλες τις νομοταγείς επιχειρήσεις και πάνω απ’ όλα δυσφημούν το εθνικό μας προϊόν.

Όσον αφορά τις (σύμφωνα με τον υπουργό) τόσο χαμηλές τιμές που πρόβειου γάλακτος που επικαλέστηκε, δεν έχουν σχέση καθόλου με την πραγματικότητα αλλά αντιπροσωπεύουν τιμές του πρόβειου γάλακτος στην Κρήτη η οποία ανέκαθεν είχε σημαντικά χαμηλότερες τιμές για τον απλούστατο λόγο ότι από το κρητικό πρόβειο γάλα, σύμφωνα με την νομοθεσία, δεν επιτρέπεται να παραχθεί φέτα.  

Μειώσεις τιμής στο πρόβειο γάλα στους κτηνοτρόφους πράγματι έχουν γίνει της τάξης όμως των €0,20/L για δυο κυρίως λόγους. Α) γιατί οι τιμές του τελικού προϊόντος με την τόσο αυξημένη τιμή της Α’ ύλης έχει κάνει εξαιρετικά δύσκολες τις πωλήσεις του και Β) γιατί οι τιμές των ζωοτροφών έχουν παρουσιάσει σημαντική μείωση που να μπορεί να αντισταθμίσει για τον κτηνοτρόφο σε σημαντικό βαθμό την μείωση της τιμής του γάλακτος. 

Όσον αφορά την δήλωση του ότι έχουμε μειωμένη παραγωγή και αυξημένη ζήτηση αυτό δεν ευσταθεί. Η παραγωγή του 2023 σε σχέση με το 2022 ήταν μεγαλύτερη (σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ) η δε ζήτηση ιδιαίτερα στο εξωτερικό (όπου η φέτα εξάγεται κατά το 65%) μειώθηκε λόγω της πολύ υψηλής τιμής της.

Οι μειώσεις τιμής στο γάλα δεν αναμένεται να εμφανισθούν στο τελικό προϊόν στο ράφι την επόμενη μέρα για τον αυτονόητο λόγο ότι το προϊόν για να παραχθεί θέλει τουλάχιστον 2 μήνες ωρίμανση, πρέπει να εξαντληθούν τα αποθέματα του προϊόντος που έχουν ήδη οι επιχειρήσεις στις αποθήκες τους και φυσικά δεν θα πρέπει οι υπόλοιποι παράγοντες του κόστους να παρουσιάσουν αύξηση.

Αυτό που δεν έχει γίνει κατανοητό είναι ότι ο καλλίτερος τρόπος για την μείωση της τιμής των προϊόντων στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο σε μια ελεύθερη οικονομία είναι ο υγιής ανταγωνισμός. Δεν υπάρχει αποτελεσματικότερος και ουσιαστικότερος τρόπος από αυτόν. 

Τέλος θα ήθελα να τονίσω ότι το υπουργείο ποτέ δεν έχει αναφέρει ότι οι γαλ/κες επιχειρήσεις και οι κτηνοτρόφοι χρηματοδοτούν στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ κάθε χρόνο με ένα τεράστιο ποσό (της τάξης των ~€7.000.000) για να μην κάνει την δουλειά του μέχρι σήμερα και ότι τώρα θα “ξυπνήσει” για να την κάνει (σύμφωνα με το υπουργείο). Ποιον νομίζετε ότι επιβαρύνουν αυτά τα χρήματα; Τον καταναλωτή φυσικά! Το χειρότερο και το πιο σκανδαλώδες που επίσης αγνοούν (η θέλουν να αγνοούν) σχεδόν όλοι είναι ότι κανένα άλλο εθνικό προϊόν μας (ούτε το ελαιόλαδο, ούτε το μέλι, κτλ.) δεν πληρώνει ούτε ένα ευρώ σε κανένα υπουργείο και σε κανένα ελεγκτικό φορέα για να γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι όπου και σε αυτά τα προϊόντα υπάρχει εξ ίσου το ρίσκο της νοθείας και των ελληνοποιήσεων.

Κλείνοντας θα ήθελα να ξανατονισω, με την μεγαλύτερη δυνατή έμφαση, ότι δεν πρέπει ΚΑΝΕΙΣ ΑΠΟΛΥΤΩΣ να δυσφημίζει τον κλάδο και το εθνικό μας προϊόν πριν την ολοκλήρωση των ελέγχων. Αυτό είναι στην κυριολεξία έγκλημα. Μακάρι να είχαν καταλάβει οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι που δυστυχώς (ανα)παράγουν αυτές τις γενικευμένες συκοφαντίες, τι συνέπεια έχει αυτό στο προϊόν και τελικά και στο δικό τους εισόδημα. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι όσοι βρεθούν να νοθεύουν δεν πρέπει να δυσφημισθούν και να τιμωρηθούν παραδειγματικά. Κανείς όμως πριν τους αξιόπιστους και τεκμηριωμένους ελέγχους των αρχών.