Σχέδιο για την ανάπτυξη μονάδων που θα παράγουν ενέργεια από την καύση απορριμμάτων προγραμματίζει να θέσει σε διαβούλευση μέσα στο καλοκαίρι το υπουργείο Περιβάλλοντος. Το σχέδιο, που αποκαλύπτει η Κυριακάτικη Καθημερινή (Γιώργος Λιάλιος), προβλέπει την ανάπτυξη έξι μονάδων για την καύση 1,3 εκατ. τόνων απορριμματογενών καυσίμων ετησίως, ενώ άλλοι 150.000 τόνοι υψηλότερης ποιότητας θα διατίθενται στην τσιμεντοβιομηχανία. Η ανάπτυξη των μονάδων θα γίνει από ιδιώτες, ενώ σύμφωνα με τη μελέτη το κόστος για τους δήμους θα είναι ανάλογο με εκείνο του τέλους ταφής, λύνοντας το πρόβλημα των ΧΥΤΑ.

Η «μελέτη σκοπιμότητας για τη δημιουργία δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης αστικών στερεών αποβλήτων» πραγματοποιείται από μεγάλα μελετητικά γραφεία για λογαριασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος. Σύμφωνα με αυτή:

Οι μονάδες θα κατασκευαστούν από ιδιώτες με 25ετείς συμβάσεις λειτουργίας, στις οποίες το Δημόσιο θα δεσμεύεται να τις τροφοδοτεί με συγκεκριμένες ποσότητες απορριμματογενών καυσίμων.

• Η μελέτη εξετάζει διάφορα σενάρια προκρίνοντας εκείνο της κατασκευής έξι μονάδων, δίνοντας μια ενδεικτική χωροθέτηση: Στη Ροδόπη, καλύπτοντας όλη την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης. Στην Κοζάνη, καλύπτοντας Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ηπειρο, Θεσσαλία και Κέρκυρα. Στην Πελοπόννησο (σε μία από τις περιφερειακές ενότητες Αρκαδίας, Ηλείας ή Αχαΐας) καλύπτοντας τις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και το Ιόνιο πλην Κέρκυρας. Στη Βοιωτία, καλύπτοντας τμήματα της Στερεάς Ελλάδας και τη Δυτική Αττική. Στην Αττική, καλύπτοντας την Υπόλοιπη Αττική, τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και τμήμα των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων. Τέλος, στο Ηράκλειο, καλύπτοντας όλη την Κρήτη, τη Σαντορίνη, την Κάρπαθο και τη Ρόδο.

• Λαμβάνει ως δεδομένο ότι η πολιτεία θα εξακολουθήσει να πληρώνει την τσιμεντοβιομηχανία για να καίει τα καλής ποιότητας απορριμματογενή καύσιμα (έως κλάσης 3) – περίπου 130.000-150.000 τόνους ετησίως.

Οι τιμές και η βιωσιμότητα

Προκρίνοντας το σενάριο της «ενεργειακής αξιοποίησης», η μελέτη κάνει διάφορες ενδιαφέρουσες παραδοχές:

• Κατά πρώτον, ότι αν δεν προχωρήσει τίποτα, το 2030 θα οδηγούνται σε ταφή 1.060.967 τόνοι απορριμμάτων ετησίως, ποσότητα που θα παραμείνει σχεδόν σταθερή έως το 2050 (948.692 τόνοι), δηλαδή δεν θα σημειωθεί καμία πρόοδος.

• Oσον αφορά τη βιωσιμότητα των μονάδων, η μελέτη υπολογίζει σταθερή τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο (80,92 ευρώ/mwh) και έσοδα από την πώληση σκραπ μετάλλων (50 ευρώ/τόνο). Το «κόστος εισόδου» (gate fee) για τους δήμους υπολογίζεται από 106 ευρώ/τόνο (Κοζάνη) έως 138 ευρώ/τόνο (Ροδόπη). Να σημειωθεί ότι προβλέπεται πως οι πλεονάζουσες ποσότητες (δηλαδή πέραν των συμφωνηθέντων) θα «καίγονται» στα 10 ευρώ/τόνο, κάτι που ονομάζεται premium gate fee. Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικά οι δήμοι θα έχουν κίνητρο να οδηγούν στην αποτέφρωση όσο το δυνατόν περισσότερες ποσότητες απορριμμάτων (επιπλέον των στόχων).

• Οσον αφορά τη σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση, η μελέτη αναφέρει: «Η μακροοικονομική αποτίμηση αποδεικνύει ότι για την ισχύουσα τιμή επιδότησης ΑΠΕ το συνολικό κόστος των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης για τα τέσσερα σενάρια, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών, είναι μεγαλύτερο συγκρινόμενο με το κόστος της υγειονομικής ταφής. Το εύρος διαφοράς στα συνολικά κόστη κατά τη σύγκριση των επιλογών κυμαίνεται μεταξύ 14,5 και 30,1 ευρώ ανά τόνο. Δηλαδή είναι ακριβότερο μεταξύ 12% και 26%. Παρ’ όλα αυτά, το μεγαλύτερο κόστος της ενεργειακής αξιοποίησης δεν αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για την εφαρμογή της, καθώς, όπως προαναφέρθηκε, είναι μονοσήμαντη επιλογή για να επιτευχθεί η νομοθετική απαίτηση για μείωση της διάθεσης σε λιγότερο από 10%. Κρίνεται όμως σκόπιμο να αναζητηθούν τρόποι που θα κάνουν αυτό το κόστος πιο βιώσιμο για τους ΦΟΔΣΑ –Δίκτυο Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων– και τους πολίτες».

Οσον αφορά τη διαμόρφωση του σχεδίου σε διαβούλευση με την αγορά (στην κλειστή εκδήλωση τοποθετήθηκαν η ΔΕΗ, που έχει ήδη ανακοινώσει τη δημιουργία της μονάδας στην Κοζάνη και οι εταιρείες ΤΕΡΝΑ, Ακτωρ, Motor Oil, Metlen και Μεσόγειος), αλλά όχι με τους κοινωνικούς εταίρους. Οι ανάδοχοι των μονάδων είναι αυτοί που θα προτείνουν και την ακριβή τους χωροθέτηση, όπως είχε γίνει με τη μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων στην Πελοπόννησο.

Αντιδράσεις για το σχέδιο καύσης υπάρχουν ήδη απο τις οικολογικές οργανώσεις. Ο Αχιλλέας Πληθάρας της WWF Ελλάς, τονίζει ότι "η πολιτεία πρέπει να εξηγήσει στους πολίτες γιατί σχεδιάζει εν κρυπτώ μεθόδους που δεν συνάδουν με την προστασία του περιβάλλοντος και στην Κομισιόν γιατί εν έτει 2025 στρέφεται προς την καύση, όταν η τάση στην Ε.Ε. είναι αντίστροφη.

Λ.Ε. kosmoslarissa.gr