Η δουλειά στο χωράφι, ειδικά την άνοιξη, δεν τελειώνει ποτέ. Μετά το Πάσχα, στις δενδρώδεις καλλιέργειες, αρχίζουν τα αραιώματα στα κλαδιά που από τον Ιούνιο θα δώσουν τον πρώτο καρπό.
Ομως, ανθρώπινα χέρια για να αραιώσουν και να μαζέψουν τη σοδειά δεν έχουν βρεθεί και η αγωνία στον κόσμο των καλλιεργητών στη Θεσσαλία - και όχι μόνο - για την τύχη της φετινής παραγωγής, που προβλέπεται ιδιαίτερα αυξημένη, φουντώνει.
Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ της Καθημερινής (Σταύρος Τζίμας), οι εργάτες από τα Βαλκάνια πλέον σπανίζουν και αναζητείται λύση από χώρες όπως το Βιετνάμ, η Ινδία και η Αίγυπτος, όπου όμως οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες. Το πρόβλημα πλήττει πλέον τη γεωργία σε όλη τη χώρα.
«Ενας παγετός θα μας σώσει...», λέει με δόση (πικρού) χιούμορ ο αγροτοσυνεταιριστής Χρήστος Γιαννακάκης, αντιπρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, υπονοώντας ότι σε μια θεομηνία οι παραγωγοί θα μπορούν να ελπίζουν σε γενναίες αποζημιώσεις. «Δυστυχώς και φέτος θα δυσκολευτούμε να βρούμε εργάτες, το πρόβλημα στο χωράφι πάει να γίνει μόνιμο», προσθέτει. Ο Χρήστος Γιαννακάκης, έχει επιφορτιστεί τα τελευταία χρόνια, για λογαριασμό του κόσμου της γεωργικής καλλιέργειας, το δύσκολο έργο της αναζήτησης και εξεύρεσης εποχικών εργατών.
Ψάχνει σε Αίγυπτο, Βιετνάμ, Ινδία, Πακιστάν, Ταϊλάνδη, Καζακστάν, Περού, Ισημερινό και αλλού. Παντού, δηλαδή, πλην της Ελλάδας και των δεξαμενών πίσω από τα βόρεια σύνορά μας, που κρατούσαν έως πριν από μερικά χρόνια ζωντανή την οικονομία στον ελληνικό κάμπο (κλαδέματα, μαζέματα, διαλογή, φορτοεκφορτώσεις κ.ά.).
«Οι Ελληνες δεν έρχονται στο χωράφι και τα Βαλκάνια έχουν στερέψει. Οι άνθρωποι φεύγουν από τη χώρα τους για Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, όπου έχουν μεγαλύτερες απολαβές, σ’ εμάς θα έρθουν; Η Βουλγαρία δεν έχει εργάτες, το ίδιο και η Ρουμανία, η Αλβανία, η Βόρεια Μακεδονία. Φεύγουν στην Ευρώπη, ας ξεχάσουμε αυτή τη δεξαμενή. Αν είμαστε τυχεροί, θα φέρουμε από Καζακστάν και μετά από τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας».
Κυκλοφορούν πολλές ανομολόγητες αλήθειες στον ελληνικό κάμπο, ανάμεσά τους και εκείνη που αφορά την απροθυμία της «γενιάς των επιδοτήσεων» να αναλάβει τα ηνία των παλιών παραγωγών στο χωράφι. Οπως είναι αλήθεια και το ότι η κάθετη παραγωγική διαδικασία, ακόμη και σε επίπεδο εργοστασίων (διαλογητήρια, βιομηχανικές μονάδες κομπόστας), έχει περάσει σε πολλές περιπτώσεις σε αλβανικά (κυρίως) χέρια αλλοδαπών εποχικών εργατών που δούλεψαν σκληρά στο χωράφι και κατέχουν πλέον, μόνον αυτοί, το know how.

Γραφειοκρατία

Η αναγκαστική μετάβαση από τους Βαλκάνιους στους Ασιάτες δεν προβλέπεται εύκολη και ανώδυνη για τον ελληνικό κάμπο και τη γεωργική παραγωγή. Ο Χρήστος Γιαννακάκης επισημαίνει ότι η εξεύρεση εργατών στις χώρες της Ασίας σκοντάφτει στις πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες που έχει καθιερώσει το ελληνικό σύστημα, στις θρησκευτικές ιδιαιτερότητες, ακόμη και σε γεωπολιτικές αντιπαλότητες μεταξύ των ενδιαφερόμενων χωρών.

Ενδεικτικά αναφέρει ότι η ινδική πλευρά αντέδρασε έντονα όταν πληροφορήθηκε ότι η ελληνική συζητούσε και με το εχθρικό της Πακιστάν (διένεξη για το Κασμίρ), με αποτέλεσμα οι συζητήσεις για Πακιστανούς να «παγώσουν». «Κυνηγάμε μήνες τώρα τους αρμοδίους να ασχοληθούν σοβαρά με τα προξενεία. Μαθαίνουμε ότι στα προξενεία μας στην Ινδία στάλθηκαν έντεκα υπάλληλοι. Πρέπει να σταλεί προσωπικό και στις άλλες χώρες για να εκδίδει βίζες, να κάνει γραφειοκρατική δουλειά. Μέχρι τώρα βολευόμασταν με την Αλβανία. Στέλναμε τα χαρτιά στα σύνορα, έβαζαν μια σφραγίδα και περνούσαν. Τελείωνε γρήγορα η δουλειά. Εκεί, σ’ αυτές τις χώρες της Ασίας, χρειάζεται να μας στέλνουν τα διαβατήρια των εργατών, να τα καταθέτουμε στην αποκεντρωμένη αυτοδιοίκηση, να φεύγουν από εκεί να πάνε στα προξενεία, που δεν έχουν προσωπικό, να περιμένουν τρεις με τέσσερις μήνες για να εγκριθούν. Ισως να χρειαστεί και να “λαδώσεις”, καθώς λειτουργούν διεφθαρμένα κυκλώματα –τα ξέρει το ΥΠΕΞ– για να μπουν σε προτεραιότητα. Μην την ψάχνεις. Κάθε χρόνο πάμε από το κακό στο χειρότερο».

Εως τώρα, και με τον χρόνο να πιέζει, η Ελλάδα έχει υπογράψει συμφωνία μόνο με την Αίγυπτο. Ωστόσο, για τους γεωργούς αυτή θεωρείται μια ατυχής συμφωνία.

«Πρέπει να εστιάσουμε στην Αίγυπτο, που είναι χώρα γειτονική και φιλική. Είναι ανάγκη όμως να αλλάξει η υπογραφείσα συμφωνία. Βάζει όριο 5.000 εργατών ενώ εμείς χρειαζόμαστε πολύ περισσότερους. Δεσμευθήκαμε σε αυτήν ότι μόνο η αιγυπτιακή κυβέρνηση μπορεί να προτείνει ποιους θα πάρουμε. Αν είναι δυνατόν υπάλληλοι του αιγυπτιακού κράτους να ορίζουν ποιος θα έρθει στο χωράφι μου. Πρέπει εκείνοι, με βάση τη συμφωνία, να κατανέμουν το πόσοι Αιγύπτιοι εργάτες θα πάνε ανά περιφέρεια και ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να πληρώσει σε αυτόν τον εργάτη, που μπορεί και να μην κάνει για τη δουλειά, τα εισιτήρια για να τον φέρει και να τον πάει πίσω. Προσδοκούμε λοιπόν στην Αίγυπτο, υπό την προϋπόθεση όμως να αλλάξει η συμφωνία».

Καθώς όλα δείχνουν ότι η τύχη της γεωργικής παραγωγής μας πάει να δεθεί όλο και πιο γερά με τη Νοτιοανατολική Ασία, έναν κόσμο λιγότερο γνωστό ως προς την εργασιακή του κουλτούρα, στο χωράφι οι γεωργοί μας ανησυχούν «για το τι θα έρθει» στο χωράφι τους και νοσταλγούν τους Αλβανούς που υπήρξαν μακράν οι καλύτεροι εργάτες.

Λ.Ε. trikalaenimerosi.gr