Σήμερα, Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015, στις 7:30μμ, στον ιερό ναό Αγίου Νικολάου του εκ Μετσόβου Τρικάλων, θα τελεσθεί η «Παννυχίς», ακολουθία του Κοσμικού – Ασματικού βυζαντινού Τυπικού της Μεγάλης Εκκλησίας της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως.

Η «Παννυχίς» τελείται και φέτος, με την ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας, Τρίκκης και Σταγών κκ. Αλεξίου, ως μια επιπλέον ευκαιρία για περισυλλογή, προσευχή και καλή προετοιμασία ενόψει της Μεγάλης Εβδομάδος των σωτηριωδών Παθών του Χριστού και της λαμπροφόρου Αναστάσεως.

Η «Παννυχίς», νυκτερινή ασματική ακολουθία του βυζαντινού κοσμικού τυπικού, ψαλλόταν μέχρι τα μέσα του 13ου - αρχές του 14ου αιώνα, ενώ κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας λησμονήθηκε και περιέπεσε σε αχρησία. Η ακολουθία σύγκειται από εναρκτήριο ψαλμό (τον 90ό, «Ο κατοικών εν βοηθεία του υψίστου») και τρεις ενότητες αντιφώνων, δηλαδή συναπτών δεήσεων - ευχών - ψαλμών (των 119,120,121), στους απαγγελλόμενους στίχους των οποίων αντιφωνούνται ψαλλόμενα, αρμόδια εφύμνια τροπάρια. Ακολουθεί διπλό προκείμενο και ευαγγελικό ανάγνωσμα, ο αρχαίος ύμνος «Ή ασώματος φύσις», το μέγα «Κύριε, ελέησον» και οι ευχές της απολύσεως και της κεφαλοκλισίας.

Το λεγόμενο Ασματικό ή Κοσμικό Βυζαντινό Τυπικό εφαρμοζόταν στις ενοριακές εκκλησίες των πόλεων, σε αντίθεση με το Μοναστηριακό ή Μοναστικό Τυπικό που ίσχυε στα Μοναστήρια. Από τον 13ο – 14ο αιώνα, εδώ και περίπου 800 χρόνια, το Μοναστικό Τυπικό επιβλήθηκε σιγά – σιγά και στις ενορίες, με αποτέλεσμα την «εξαφάνιση» των ακολουθιών του Ασματικού Βυζαντινού Τυπικού, όπως η «Παννυχίς», από την ζώσα λατρευτική πράξη.  

Η «Παννυχίς» απεκατεστάθη ψαλτικά και μελοποιήθηκε από τον διακεκριμένο μουσικολόγο, ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γρηγόριο Στάθη και τελέσθηκε για πρώτη φορά, μετά από αιώνες σιωπής, στον ιερό ναό αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, το έτος 1996, με πρωτοβουλία της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και έγκριση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος..

Στην ακολουθία θα ψάλλει ο Χορός Ψαλτών «Τρίκκης Μελωδοί».