Ένα καινοτόμο πρόγραμμα προώθησης της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας στα ορεινά του Δήμου Πύλης εγκρίθηκε προς χρηματοδότηση πριν από μερικές ημέρες, από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο χρηματοδοτείται από το Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΧΜ ΕΟΧ) 2009 – 2014 του προγράμματος Ακαδημαϊκή Έρευνα στους τομείς προτεραιότητας «Διαφορετικότητα, ανισότητες και κοινωνική ενσωμάτωση».

Πιο συγκεκριμένα, το έργο «ΑΙΘΗΚΟΣ», αφορά τη Δημιουργία Μηχανισμού Υποστήριξης για την Ανάπτυξη και Προώθηση της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας σε Πληθυσμούς των Ορεινών Περιοχών.

Συντονιστής φορέας του Έργου είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, με επιστημονικό υπεύθυνο τον Τρικαλινό Δρ. Μάριο Τρίγκα – Λέκτορα του Εργαστηρίου Δασικής Οικονομικής. Στο εταιρικό σχήμα του έργου συμμετέχουν επίσης, από το ΑΠΘ το Τμήμα Γεωπονίας, από το ΤΕΙ Θεσσαλίας τα Τμήματα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου, το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων και το Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπονίας, ο Δήμος Πύλης, καθώς επίσης και το Norwegian Institute for Wood Technology του Norsk Treteknisk Institutt, ερευνητικού κέντρου στο Όσλο της Νορβηγίας, που αποτελεί και μία από τις δότριες χώρες της χρηματοδότησης (Ισλανδία και Φιλανδία είναι οι άλλες δύο).

Το αντικείμενο του έργου αφορά την πιλοτική δημιουργία Μηχανισμού Υποστήριξης για την Ανάπτυξη και Προώθηση της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας – (Social Entrepreneurship), σε Πληθυσμούς Ορεινών Περιοχών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες και τα κανάλια πρόσβασης στην αγορά εργασίας και την οικονομική ανάπτυξη με υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες και περιοχές, κυρίως λόγω του απομακρυσμένου των περιοχών όπου διαμένουν και των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει η ορεινή οικονομία (παραδοσιακά επαγγέλματα, έντονη εποχικότητα, προστασία περιβάλλοντος, πολιτιστικές ιδιαιτερότητες, ηλικιακή σύνθεση πληθυσμού, χαμηλή τεχνολογία, διόγκωση του τουρισμού κ.λ.π.).

Οι κοινωνικοί επιχειρηματίες και οι κοινωνικές επιχειρήσεις, όπως κάθε νέος επιχειρηματίας και κάθε μικρή επιχείρηση, χρειάζονται επιχειρηματική στήριξη. Ωστόσο, οι άμεσα εμπλεκόμενες αρχές (Κεντρική Διοίκηση, Περιφέρειες, Δήμοι κ.λ.π.) έχουν αντιληφθεί ότι οι υπηρεσίες παροχής πληροφόρησης, συμβουλών ή καθοδήγησης πρέπει να είναι εξειδικευμένες αλλά και, εκτός αυτού, να επιλαμβάνονται όλων των πτυχών της διαχείρισης, προκειμένου να βοηθήσουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις στην εκπλήρωση της κοινωνικής τους αποστολής και την επίτευξη οικονομικής βιωσιμότητας. Το προτεινόμενο έργο λοιπόν, έρχεται να συμβάλει στη δημιουργία ενός μηχανισμού για την παροχή «συνδυαστικής στήριξης» σε ορεινές περιοχές, η οποία περικλείει τόσο τη γενικής φύσεως επιχειρηματική στήριξη όσο και την εξειδικευμένη συνδρομή των συμμετεχόντων ΑΕΙ/ΤΕΙ και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων της περιοχής για νέες θέσεις εργασίας, τη διατήρηση των ήδη υπαρχόντων, την υποστήριξη υπαρχόντων κοινωνικών επιχειρήσεων και τη δημιουργία νέων, καθώς και των υφιστάμενων τοπικών ιδιωτικών επιχειρήσεων στην περιοχή όπου το έργο επικεντρώνεται, για την επίτευξη ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας. 

Στο πλαίσιο αυτό, το έργο φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα πιλοτικό μηχανισμό πλαισιωμένο από ειδικές δομές επιχειρηματικής ανάπτυξης και στήριξης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στις ορεινές περιοχές του Δήμου Πύλης Τρικάλων, που αποτελεί την περιοχή πιλοτικής ανάπτυξης του προτεινόμενου μηχανισμού, με κύριο στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας και ειδικά των νέων που αποτελούν κα την ομάδα στόχο.

Η ιδέα του έργου εδράζεται στην συστηματική ανάπτυξη του τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας που προωθείται σε Ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο, ο οποίος μπορεί να δώσει σημαντικές λύσεις τόσο στη δημιουργία θέσεων εργασίας, όσο και στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής που απειλείται, ως απόρροια του δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς των περιοχών αυτών.

Σύμφωνα με το έργο ΑΙΘΗΚΟΣ, η επιτυχημένη ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας προϋποθέτει μια προσέγγιση η οποία θα στηρίζεται πρωτίστως στην τοπική κοινωνική δυναμική και σε μηχανισμούς που θα διαδραματίσουν ρόλο καταλύτη για την εκδήλωση της δυναμικής αυτής. Παράλληλα, η τοπική δυναμική μπορεί να εκδηλωθεί αποτελεσματικά με την αξιοποίηση της ευρωπαϊκής εμπειρίας στο πεδίο της Κοινωνικής Οικονομίας και στην ενθάρρυνση διακρατικών πρωτοβουλιών συνεργασίας.

Βασικός στόχος του ΑΙΘΗΚΟΥ είναι η καλλιέργεια του κοινωνικού επιχειρηματικού πνεύματος και κουλτούρας  και η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων των συμμετεχόντων που θα συμβάλουν στην επίτευξη κοινωνικής κινητικότητας (social mobility) για τους κατοίκους της περιοχής και ειδικά για την ομάδα στόχο. Μεταξύ άλλων, αναμενόμενα αποτελέσματα του έργου είναι, η επίτευξη κοινωνικής καινοτομίας σε επιμέρους πεδία δραστηριοτήτων, η αντιμετώπιση της ανεργίας και η προστασία του περιβάλλοντος, η κινητοποίηση των τοπικών πόρων έτσι ώστε να δημιουργηθούν και ενισχυθούν συγκριτικά πλεονεκτήματα στην περιοχή, ενίσχυση της τοπικής επιχειρηματικότητας με την προώθηση ενός καινοτόμου επιχειρηματικού περιβάλλοντος και τη δημιουργία κυψελών επιχειρηματικότητας, κατανόηση των αναγκών της ομάδας στόχου, απόκτηση γνώσεων ως πεδίο άσκησης κοινωνικής οικονομίας, οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, καταναλωτών, τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων φορέων και ανάπτυξη δικτυώσεων σε τοπικό και ευρύτερο επίπεδο κ.λ.π.

Η επιστημονική αριστεία του έργου έγκειται στο γεγονός ότι, στο πλαίσιο του μηχανισμού που θα αναπτυχθεί, θα γίνει μια διεπιστημονική προσέγγιση, στοχευμένη στις ανάγκες της ομάδας στόχου  υιοθέτηση των βέλτιστων πρακτικών και της τεχνογνωσίας που έχουν αναπτυχθεί στην Νορβηγία, Ελλάδα αλλά και διεθνώς και τέλος προσαρμογή του μηχανισμού στις ιδιαιτερότητες των κατοίκων των ορεινών περιοχών του Δήμου Πύλης και των σχετικών οικονομικών δραστηριοτήτων τους,  προτείνοντας ένα ολοκληρωμένο μηχανισμό υποστήριξης της Κ.Ε. για τις συγκεκριμένες περιοχές.

Η διάρκεια του έργου θα είναι 12 μήνες και προβλέπονται να υλοποιηθούν τόσο δράσεις ανάπτυξης όσο και δράσεις προώθησης της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, με συγκεκριμένα παραδοτέα, καθώς επίσης και ανάπτυξη δομών θερμοκοιτίδας και υπηρεσιών μιας στάσης (one stop shop) πάνω σε θέματα κοινωνικής επιχειρηματικότητας, στο Δήμο Πύλης.

Κλείνοντας, σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο του έργου Δρ. Μάριο Τρίγκα, η επιτυχία του ΑΙΘΗΚΟΥ, θα εξαρτηθεί από τη συμμετοχή των κατοίκων, νέων και επιχειρηματιών της περιοχής στις επιμέρους δράσεις που θα υλοποιηθούν και τη μόχλευση των αναγκών τους, με στόχο την πρόταση ρεαλιστικών λύσεων στα προβλήματα ανεργίας και ενίσχυσης της καινοτόμου επιχειρηματικότητας.

Δε μένει παρά να ευχηθούμε κάθε επιτυχία για την επιτυχή του υλοποίηση αναφέρει ο δήμαρχος  Πύλης Κώστας Μαράβας.