Ηταν το 2001 όταν αιφνιδίως ξέσπασε ένας ανελέητος πόλεμος τιμών σε διάφορες περιοχές της χώρας, κυρίως όμως στη θεσσαλική αγορά.
Εναν χρόνο νωρίτερα οι αδελφοί Σαράντη, από τα Τρίκαλα, τυροκόμοι δεύτερης γενιάς, είχαν αποκτήσει το πρώην συνεταιριστικό εργοστάσιο γαλακτοκομίας Ολυμπος από την Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λάρισας. Για την απόκτησή του είχαν καταβάλει 1,75 δισ. δρχ. - σημερινά 5 εκατ. ευρώ. Ο αμέσως προηγούμενος πλειοδότης, ο όμιλος Φιλίππου, είχε προσφέρει 850 εκατ. δρχ. - περί τα 2,5 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος του τιμήματος προερχόταν από δανεισμό από την Alpha Bank - ακόμη και τώρα οι οι κ.κ. Δημήτρης και Μιχάλης Σαράντης τονίζουν, δοθείσης ευκαιρίας, με ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια, τη στήριξη που προσέφερε η διοίκηση της συγκεκριμένης τράπεζας στην ανάπτυξη του ομίλου.
Πόλεμος τιμών
Προτού όμως προλάβουν τα δύο αδέλφια να αναλάβουν καλά-καλά τη διαχείριση της νέας εταιρείας, αιφνιδίως η Δέλτα, που τότε ανήκε στον κ. Δημήτρη Δασκαλόπουλο, και η ΦΑΓΕ του ομίλου Φιλίππου, συνεπικουρούμενες από τη ΜΕΒΓΑΛ, με το μάνατζμεντ τότε να ανήκει στην κυρία Μαίρη Χατζάκου, προχώρησαν σε έναν ανηλεή πόλεμο τιμών.
Είναι γνωστό ότι οι μικρές εταιρείες κατέχουν ηγεμονικά μερίδια στις τοπικές αγορές και εν προκειμένω στη Θεσσαλία τότε - και τώρα φυσικά - λειτουργούσαν τρεις τοπικές γαλακτοβιομηχανίες: η Ολυμπος με έδρα τη Λάρισα, η ΕΒΟΛ με έδρα τον Βόλο και η Τρίκκη με έδρα τα Τρίκαλα - οι δύο τελευταίες είναι συνεταιριστικές. Προφανής σκοπός ήταν να τις οδηγήσουν σε μαρασμό. Αυτή η προσπάθεια των τριών μεγαλύτερων γαλακτοβιομηχανιών κράτησε περίπου έξι μήνες. Οπως θυμούνται πηγές της αγοράς, και οι τρεις τοπικές «μάτωσαν», αλλά τελικώς το σχέδιο απέτυχε, όπως μπορεί κανείς να διαπιστώσει 14 χρόνια αργότερα.
Ο βενιαμίν
Δεκατρία χρόνια αργότερα, το 2014, στις 10 Νοεμβρίου, σε συνάντηση που είχαν οι επικεφαλής του ομίλου Τυράς με τους επικεφαλής της MIG, οι πρώτοι υποβάλλουν πρόταση εξαγοράς του γαλακτοκομικού τομέα της Δέλτα Τροφίμων ΑΕ. Βέβαια η πρόταση δεν έγινε αποδεκτή από τον κ. Ανδρέα Βγενόπουλο διότι το προσφερόμενο τίμημα θεωρήθηκε χαμηλό. Η πρόταση - την οποία στήριξε η Alpha Bank - προέβλεπε την καταβολή τιμήματος ύψους 100 εκατ. ευρώ και την ανάληψη δανείων ύψους 110 εκατ. ευρώ.
Ο αντίλογος από την πλευρά της MIG ήταν ότι υπάρχει η δυνατότητα να βρεθεί τίμημα 400 εκατ. ευρώ. Μοιάζει με «αυθάδεια της Ιστορίας», αλλά σίγουρα είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο βενιαμίν της ελληνικής γαλακτοκομίας το 2000 διεκδίκησε - και μάλλον συνεχίζει να διεκδικεί - τη μεγαλύτερη εγχωρίως γαλακτοκομική επιχείρηση.
Αυτό όμως ήταν αδιανόητο τότε, τα πρώτα χρόνια της περασμένης δεκαετίας. Μόλις λοιπόν η Ολυμπος άρχισε να «στέκεται στα πόδια της», ο κλάδος της γαλακτοβιομηχανίας όλο και περισσότερο έμοιαζε με πεδίο μάχης.
Η Ολυμπος λοιπόν έγινε η εμμονή του κ. Δασκαλόπουλου - του οποίου οι σχέσεις με τις αλυσίδες των σουπερμάρκετ κατρακύλησαν στο ναδίρ, επειδή τους χρέωνε ότι έδωσαν χώρο στα ψυγεία τους. Και δεν είχε άδικο: σε περίπου πέντε χρόνια η Ολυμπος κατόρθωσε να αποκτήσει το 16% των πωλήσεων του παστεριωμένου γάλακτος στην κατηγορία του σουπερμάρκετ.
Εκείνη την περίοδο λοιπόν ο όμιλος της Δέλτα αποκτά στην περιοχή της Λάρισας μια τυροκομική μονάδα, τη Βίγλα, και αμέσως μπαίνει σε εφαρμογή το νέο σχέδιο. Εφόσον η Ολυμπος αγόραζε γάλα όχι μόνο από τον Ολυμπο αλλά και σε μια ευρύτερη περιοχή, τότε δεν θα πρέπει να φέρει το τοπωνύμιο Ολυμπος ως brand name.
Το «καρτέλ»
Τα στελέχη της Δέλτα καταφεύγουν στη Διεύθυνση Σημάτων του υπουργείου Ανάπτυξης και συγκροτείται επιτροπή η οποία εκδικάζει την υπόθεση. Ο κίνδυνος για τους τρικαλινούς επιχειρηματίες ήταν ορατός. Το brand name στην περιοχή της Αττικής ήταν ένα ισχυρό και ανερχόμενο στις προτιμήσεις των καταναλωτών σήμα. Τελικώς την υπόθεση κέρδισαν οι αδελφοί Σαράντη. Προτού όμως προλάβουν να πάρουν ανάσα έσκασε σαν βόμβα το «καρτέλ του γάλακτος» και η εμπλοκή της Ολυμπος με αυτό. Και τα δύο αδέλφια ακόμη και τώρα σε κάθε περίπτωση τονίζουν ότι όχι μόνο δεν είχαν καμία εμπλοκή αλλά και πως «η υπόθεση ήταν στημένη». Και τούτο παρά το γεγονός ότι τους επιβλήθηκε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού το μικρότερο πρόστιμο από όλες τις κατηγορούμενες εταιρείες.
Την τελευταία χρονιά της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, το 2008, ο όμιλος πλέον αποκτά με 5 εκατ. ευρώ από την Αγροτική Τράπεζα τη γαλακτοβιομηχανία Ροδόπη. Ετσι διαθέτουν στην ελληνική αγορά τρία εργοστάσια, συνυπολογιζομένου φυσικά της Τυράς ΑΕ στα Τρίκαλα, που αποτελεί τη μητρική του ομίλου. Επίσης διαθέτει άλλες δύο παραγωγικές μονάδες, στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία.
Επενδύσεις
Στο διάστημα της τελευταίας δεκαετίας το σύνολο των επενδύσεων του ομίλου ξεπέρασε τα 212 εκατ. ευρώ και είναι προϋπολογισμένα άλλα 75 εκατ. ευρώ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Πέρυσι οι πωλήσεις του ομίλου ανήλθαν στα 295 εκατ. ευρώ, τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων στα 49 εκατ. ευρώ και τα καθαρά κέρδη στα 22 εκατ. ευρώ. Οι διεθνείς πωλήσεις του ομίλου αναμένεται να ξεπεράσουν τα 150 εκατ. ευρώ την επόμενη πενταετία και απασχολεί πλέον 1.119 εργαζομένους.
ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ
Εμφαση στην ανάπτυξη του επώνυμου προϊόντος
Η Τυράς ΑΕ είναι ίσως η μεγαλύτερη εξαγωγική τυροκομική μονάδα, αφού από χρόνια παράγει προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για ευρωπαϊκές αλυσίδες σουπερμάρκετ, αλλά, όπως λέει ο κ. Δημήτρης Σαράντης, τα περιθώρια κερδοφορίας είναι ουσιαστικά ελάχιστα και γι' αυτόν τον λόγο πλέον ο όμιλος αλλάζει στρατηγική. Διατηρώντας την παραγωγή της ιδιωτικής ετικέτας τυριού φέτας, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη του επώνυμου προϊόντος και προκειμένου να περιορίσει τις δυνατότητες των ξένων αλυσίδων να αγοράσουν από μικρές αλλά καλές εγχώριες τυροκομικές μονάδες φθηνά την παραγωγή τους έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο τέτοιων επιχειρήσεων συνεργαζομένων με τον όμιλο οι οποίες παράγουν με τις δικές του προδιαγραφές προϊόντα με την επωνυμία Τυράς. Και όπως λένε, το δίκτυο διαθέτει σήμερα πέντε επιχειρήσεις και σκοπεύουν να το διευρύνουν.
To Βήμα (Δημήτρης Χαροντάκης)